Bệnh trào ngược thực quản và những điều cần biết

Hiện nay, ước tính ở Việt Nam có khoảng hơn 7 triệu người đang bị mắc bệnh trào ngược thực quản. Đây là bệnh lý liên quan đến đường tiêu hóa, bệnh diễn biến một cách âm thầm, kéo dài (mãn tính). Nếu  không phát hiện bệnh sớm  và điều trị kịp thời có thể để lại những biến chứng nghiêm trọng. Vậy bệnh trào ngược thực quản nguy hiểm như thế nào và điều trị bệnh như thế nào để có hiệu quả? Những thắc mắc trên sẽ được giải thích cụ thể trong bài viết sau đây.

1. Bệnh trào ngược thực quản là gì?

• Chúng ta có thể hiểu một cách đơn giản, bệnh trào ngược thực quản là hiện tượng thức ăn và axit  dạ dày bị trào ngược lên thực quản làm cho người bệnh cảm thấy khó chịu. Bệnh tùy vào mức độ kích thích nên triệu chứng ở mỗi người khác nhau.
• Theo các bác sĩ chuyên khoa, bệnh trào ngược là một bệnh lý về đường tiêu hóa phổ biến. Bệnh có thể gặp ở bất kỳ đối tượng nào, không phân biệt giới tính và độ tuổi. Những người có lối sống, chế độ sinh hoạt không lành mạnh sẽ là nhóm đối tượng có nguy cơ dễ mắc căn bệnh này.
• Bình thường, lúc bệnh vừa mới khởi phát thì ít gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nhưng tình trạng trào ngược thực quản này diễn ra trong thời gian dài sẽ  ảnh hưởng trực tiếp đến vòm họng và ảnh hưởng gián tiếp đến sức khỏe. Ở một số trường hợp bệnh trào ngược có thể gây gây ung thư vòm họng. Thế nên, người bệnh điều trị càng sớm càng tốt, không nên để quá lâu sẽ gây ra các biến chứng khôn lường.
•  
  

  Bệnh trào ngược thực quản

>>> Xem thêm: Trào Ngược Thực Quản Nghẹn Cổ Họng, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

2. Nguyên nhân bệnh trào ngược thực quản.

Bệnh trào ngược thực quản hình thành do các nguyên nhân sau đây:

2.1. Nguyên nhân trực tiếp gây nên bệnh trào ngược thực quản do suy cơ thắt dưới thực quản.

• Bình thường, cơ thắt dưới thực quản chỉ giãn mở khi đưa thức ăn xuống dạ dày và sau đó khóa chặt lại ngăn trào ngược lên thực quản. Thế nên, khi cơ thắt dưới bị suy yếu sẽ dẫn đến bệnh trào ngược
• Một số yếu tố gây suy yếu cơ thắt dưới thực quản:
  • Thực quản bị rối loạn nhu động;
  • Giảm tiết nước bọt ( hút thuốc lá có thể là một nguyên nhân,…);
  • Tác dụng phụ của một số thuốc như thuốc kích thích beta, chẹn alpha,…
  • Sử dụng các đồ uống có chứa chất kích thích như: cafe, rượu, bia,…
  • Thoát vị hoành: Bình thường, cơ hoành có sẽ tăng cường sức mạnh cho cơ thắt dưới thực quản và ngăn trào ngược thực quản. Người  bệnh dễ bị trào ngược khi có tình trạng thoát vị hoành.

2.2.  Nguyên nhân tại  dạ dày có thể dẫn đến bệnh trào ngược thực quản.

• Ứ đọng thức ăn ở dạ dày: Các bệnh viêm loét  dạ dày, hẹp môn vị dạ dày,… làm cho thức ăn trong dạ dày lưu thông xuống ruột một cách rất chậm và từ đó áp lực trong dạ dày tăng, làm cho cơ thắt không chịu được áp lực và mở ra gây bệnh trào ngược thực quản.
• Áp lực ổ bụng tăng một cách đột ngột:  Ho, hắt hơi hoặc gắng sức có thể là một trong những nguyên nhân làm trào ngược thực quản.

2.3.  Một số nguyên nhân khác hình thành bệnh trào ngược thực quản.

• Tăng tiết cortisol khi stress: Cortisol là một hormon có tính kích thích, đối với dạ dày thì nó làm tăng sức co bóp dạ dày và từ đó dịch dạ dày dễ dàng bị đẩy lên thực quản. Bên cạnh đó, stress cũng gây rối loạn nhu động của thực quản làm cho cơ thắt dưới thực quản trở nên nhạy cảm, thường xuyên xảy ra giãn mở cơ thắt dưới thực quản và kéo dài nên khiến cho dịch vị của dạ dày trào ngược lên thực quản.
• Thói quen ăn uống không lành mạnh: Ăn hoa quả có tính axit như cam, chanh,…; sử dụng đồ ăn nhanh, đồ chiên rán; ăn quá no;…
• Yếu tố bẩm sinh: Cơ thắt dưới thực quản yếu, dạ dày sa, thoát vị hoành,… Ở trẻ nhỏ, bệnh trào ngược thường được xem là một sinh lý bình thường với triệu chứng là nôn trớ. Khi trẻ lớn hơn và trưởng thành triệu chứng này cũng sẽ giảm dần và mất hắn đi.
• Béo phì: Cân nặng tạo áp lực lên dạ dày và cơ thắt dưới thực quản làm cho trương lực yếu đi, nên axit dạ dày dễ trào ngược lên thực quản.

3. Triệu chứng, biến chứng bệnh trào ngược thực quản.

3.1. Triệu chứng bệnh trào ngược thực quản.

• Các triệu chứng của trào ngược dạ dày rất dễ nhận biết nhưng người bệnh thường không hay để ý hoặc chủ quan nghĩ đó là hiện tượng bình thường. Vì vậy nếu gặp phải những triệu chứng sau đây, người bệnh nên đi thăm khám để có thể phát hiện bệnh sớm nhất:
  • Ợ hơi, ợ chua, ợ nóng: Những triệu chứng này xuất hiện khi ăn no, khi uống nước, lúc đang đầy bụng, và xuất hiện đặc biệt nhiều về đêm. Ợ nóng là cảm giác nóng rát từ vùng thượng vị trở lên. Ợ hơi là tình trạng khí dư thừa trong dạ dày bị đẩy lên thực quản. Ợ chua là khi ợ kèm theo vị chua trong miệng và thường đi kèm với ợ hơi, ợ nóng.
  • Nôn, buồn nôn: Sự trào ngược dịch dạ dày và thức ăn  kích thích họng miệng tạo cảm giác buồn nôn và có thể nôn ra dịch vị và thức ăn. Triệu chứng này có thể xảy ra ở bất kỳ thời điểm nào, nhưng vào ban đêm, lúc nằm ngang sẽ dễ trào ngược và gây buồn nôn cao.
  • Đau tức vùng thượng vị: Khi axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản sẽ tạo kích thích vào các đầu mút sợi thần kinh trên bề mặt niêm mạc thực quản, từ đây cảm giác đau được sinh ra. Bệnh nhân xuất hiện triệu chứng đau tức ngực thượng vị và  thường nhầm lẫn với triệu chứng bệnh tim mạch.
  • Khó nuốt: Tình trạng bệnh trào ngược thực quản với tần suất lớn sẽ là niêm mạc thực quản phù nề, sưng tấy và  làm hẹp đường kính  nên người bệnh có cảm giác khó nuốt, vướng ở cổ.
  • Khàn giọng và ho: Do tiếp xúc nhiều với axit dạ dày nên dây thanh quản bị sưng tấy, tổn thương. Người bị bệnh trào ngược thực quản sẽ bị khàn giọng, khó nói, càng về lâu chuyển thành ho.
  • Miệng tiết nhiều nước bọt: Khi axit trào lên sau khi ợ thì nước bọt sẽ tiết ra nhiều hơn bình thường để trung hòa axit.
  • Đắng miệng: Bệnh trào ngược khiến cho cơ thể mở quá mức van môn vị và dịch mật trào ngược vào dạ dày, từ đây theo axit vào tới khoang miệng gây cảm giác đắng miệng.
  • Khó thở và hen suyễn: Khi axit trào ngược lên thực quản có thể xâm nhập vào phổi và làm co thắt phế quản gây khó thở, nhất là trong lúc ngủ có thể gây sưng đường đường thở. Chính những nguyên nhân trên làm đường thở bị tổn thương và thường có các biểu hiện như ho hoặc thở khò khè.
  • Viêm họng kéo dài, viêm thanh quản: Dây thanh quản và niêm mạc họng bị tổn thương do trào ngược acid dạ dày. Nếu tình trạng trào ngược thực quản kéo dài sẽ gây viêm họng mãn tính với những cơn đau vùng họng kèm theo khản tiếng.
  • Răng xỉn màu: Men răng bị ăn mòn do axit dạ dày nên làm cho răng bị xỉn màu, bên cạnh đó, hơi thở cũng có mùi hôi.

>>> Xem thêm: 10 dấu hiệu trào ngược thực quản và những lời khuyên bổ ích đến từ các chuyên gia

Triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày

3.2. Biến chứng bệnh trào ngược thực quản.

• Nếu không phát hiện bệnh trào ngược thực quản sớm để điều trị thì có thể dẫn đến một số biến chứng sau đây:
  • Loét thực quản: Các vết loét gây đau đớn và có thể chảy máu.
  • Hẹp thực quản: Những chỗ tổn thương ở thực quản sau khi liền lại có thể để lại sẹo và làm tắc nghẽn đường lưu chuyển thức ăn do hẹp thực quản.
  • Thực quản Barrett:  Sự tổn thương liên tục đến lớp lót của thực quản và trào ngược thực quản là nguyên nhân tạo nên hiện tượng các mô ở đoạn dưới thực quản bị biến đổi. Những tế bào đã bị biến đổi này có nguy cơ trở thành các tế bào ung thư.
  • Ung thư thực quản: Theo thống kê, khoảng 10% người bệnh mắc thực quản Barrett có nguy cơ chuyển thành ung thư thực quản. Các triệu chứng kèm theo như khó nuốt, khàn tiếng, đau sau xương ức, đau ngực, cảm giác đau dai dẳng, ho liên miên, hội chứng nhiễm trùng nổi bật. có lúc sờ thấy hạch ở hố thượng đòn cả hai bên hoặc mỗi bên trái. Sau một thời gian mắc bệnh, bệnh nhân gầy sút, có thể sút hơn 5kg trong vòng 1 tháng, suy dinh dưỡng. Mặt và hai bàn tay của bệnh nhân có nhiều nếp nhăn, da khô, sạm, nếp nhăn nổi rõ.

4. Cách chữa bệnh trào ngược thực quản.

4.1. Một số cách chữa bệnh trào ngược thực quản hiệu quả tại nhà.

• Một số mẹo vặt chữa bệnh trào ngược tại nhà sau đây đã được nhiều người sử dụng và mang lại hiệu quả cao. Vậy, hãy cùng tìm hiểu và đưa ra lựa chọn phù hợp nhất:
  • Trà gừng: Gừng là một trong những gia vị quen thuộc với các gia đình, nó có tính ấm và có khả năng làm dịu những cơn đau vùng thượng vị do viêm loét và trào ngược dịch dạ dày gây ra.  Bên cạnh đó, gừng còn đẩy nhanh quá trình tiêu hóa thức ăn do đó cải thiện được tình trạng đau bụng; buồn nôn, nôn. Ngoài việc, gừng chỉ là gia vị của thức ăn thì gừng còn có thể dùng để pha trà. Cách pha trà gừng như sau:
    • Rửa sạch một nhánh gừng rồi sau đó băm nhỏ.
    • Cho vào nồi  nhỏ đun cùng với 300ml nước trong khoảng 10 phút.
    • Uống trà gừng trước mỗi bữa ăn sẽ cho hiệu quả cao trong điều trị bệnh trào ngược
      

      Trà gừng mang lại hiệu quả cao trong chữa bệnh trào ngược thực quản

• • Trà hoa cúc: Hoa cúc giúp làm giảm stress- nguyên nhân gây nên ợ nóng. Trà hoa cúc đảm bảo hiệu quả tốt nhất khi người bệnh uống trong 30 phút đến một giờ trước đi ngủ.
    

    Trà hoa cúc giúp cải thiện tình trạng bệnh trào ngược thực quản

• • Nghệ: Trong nghệ có hàm lượng curcumin cao, chất này có tác dụng như một chất kháng khuẩn, giảm tình trạng loét dạ dày và chống viêm hiệu quả. Mặt khác, với tác dụng trung hòa dịch vị và thúc đẩy quá trình phục hồi tổn thương ở thực quản nên nó làm giảm triệu chứng trào ngược thực quản một cách rất tốt. Mọi người có thể dùng nghệ để điều trị bệnh trào ngược bằng cách sau:
    • Cho 1 thìa mật ong, 3 thìa bột nghệ, 100ml nước ấm và khuấy đều cho hỗn hợp hòa quyện rồi uống. 
    • Nên uống trước bữa ăn 30 phút và uống đều đặn.
      

      Nghệ có tác dụng giảm triệu chứng của bệnh trào ngược thực quản

4.2. Cách chữa bệnh trào ngược thực quản tại bệnh viện.

• Điều trị bằng thuốc: Những trường hợp mặc dù đã thay đổi lối sống một cách lành mạnh nhưng vẫn không mang lại hiệu quả thì bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc để làm giảm triệu chứng của bệnh trào ngược. Dựa vào các nguyên nhân gây bệnh, các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị bệnh trào ngược là: thuốc tăng cường co thắt cơ vòng dưới thực quản, thuốc hạ axit dạ dày, thuốc bảo vệ niêm mạc, thuốc kháng axit,… Người bệnh nên uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, uống đúng liều, đúng thời gian, không tự ngừng uống thuốc.
• Phẫu thuật: Phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng trong những trường hợp sau đây: viêm loét nặng, bệnh nhân không đáp ứng được với điều trị bằng thuốc, trào ngược thực quản có biến chứng (barrett thực quản, hẹp thực quản, loét thực quản,…).

Để việc điều trị bệnh trào ngược thực quản có hiệu quả tốt hơn thì bệnh nhân nên đến thăm khám ở các bệnh viện uy tín để được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn một cách đầy đủ hơn.

>>> Xem thêm: Thuốc Trào Ngược Thực Quản Và Các Phương Pháp Phòng Tránh Bệnh

5. Một số điều cần chú ý đối với người mắc bệnh trào ngược thực quản.

Để việc điều trị bệnh trào ngược thực quản đạt được hiệu quả cao thì người bệnh cũng cần chú ý một số nguyên tắc sau đây để hạn chế tái phát bệnh:

5.1. Quy tắc ăn uống đối với người mắc bệnh trào ngược thực quản.

• Thói quen ăn uống một cách khoa học cho những bệnh nhân mắc bệnh trào ngược cần đảm bảo được những yếu tố sau đây: đúng bữa, đúng loại và đúng cách.
  • Ăn uống đúng bữa: Các cơ quan hệ tiêu hóa hoạt động theo một khung giờ cụ thể và giúp quá trình điều tiết dịch vị dạ dày, quá trình đẩy thức ăn từ thực quản xuống dạ dày hay quá trình nhào trộn thức ăn của dạ dày được diễn ra nhịp nhàng và đạt hiệu quả cao trong tiêu hóa.
  • Ăn uống đúng cách: Hằng ngày có thể chia nhỏ bữa ăn thành 5 bữa nhỏ, việc chia nhỏ bữa ăn như này sẽ tốt hơn so với việc mỗi ngày ăn 3 bữa lớn. Chia nhỏ bữa ăn sẽ làm giảm lượng thức ăn đến dạ dày, bên cạnh đó vẫn duy trì được việc cung cấp đầy đủ năng lượng cho cơ thể. Ngoài ra, người bệnh nên duy trì việc uống đủ 1,5-2 lít nước mỗi ngày.
  • Ăn uống đúng loại: Không chỉ cần ăn đúng bữa, đúng cách mà người bệnh cũng cần chú ý đến chất lượng của bữa ăn. Những người bị mắc bệnh trào ngược thực quản nên ăn các thức ăn nhiều chất xơ, đạm dễ tiêu, chất béo không bão hòa,…; và không nên sử dụng các chất kích thích ( rượu, bia,…), chất chua, cay, nóng, chất béo bão hòa,…

5.2. Quy tắc ngủ đối với người mắc bệnh trào ngược thực quản.

• Một giấc ngủ chất lượng, đủ giấc cũng được xem là yếu tố quan trọng trong đẩy lùi bệnh trào ngược.
  • Thời gian ngủ hợp lý: Nên bắt đầu giấc ngủ vào 9 giờ tối và chú ý không nên ngủ quá muộn, cụ thể là quá 11 giờ đêm. Ngủ từ 7 đến 8 tiếng được xem là một giấc ngủ chất lượng, nó giúp tinh thần được thoải mái hơn vào mỗi buổi sáng hôm sau. Ngược lại, nếu không ngủ đủ giấc trong một thời gian dài thì đây chính là con đường dẫn đến bệnh trào ngược thực quản một cách ngắn nhất.
  • Tư thế ngủ đúng cách:  Theo nghiên cứu, tư thế nằm ngửa và nằm nghiêng sang trái có thể giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh trào ngược thực quản.
    • Tư thế nằm ngửa được chứng minh làm giảm trào ngược một cách hiệu quả. Bình thường, bệnh nhân thường nằm kê gối cao nhưng theo lời khuyên của các chuyên gia thì nên kê cao chân giường khoảng 20-30cm, nó vừa giúp làm giảm trào ngược, vừa giảm được tình trạng đau vai, đau cột sống.
    • Tư thế nằm nghiêng sang trái đây là tư thế giúp vị trí thực quản cao hơn dạ dày nên sẽ không lo trào ngược thực quản lúc ngủ. Không nên nằm nghiêng sang phải, nó sẽ dễ gây rò rỉ dịch của dạ dày do cơ co thắt dưới thắt thực bị chèn ép.
      

      Tư thế ngủ ảnh hưởng tới tình trạng bệnh trào ngược thực quản

5.3. Quy tắc sinh hoạt đối với người mắc bệnh trào ngược thực quản.

• Thói quen sinh hoạt một cách khoa học là yếu tố then chốt trong quá trình điều trị bệnh trào ngược.
  • Lên lịch và duy trì tập thể dục hàng ngày vừa có tác dụng giảm tình trạng bệnh trào ngược, vừa nâng cao thể chất. Bên cạnh đó, bệnh nhân chú ý nên lựa chọn những bài tập có cường độ nhẹ, vừa phải, không nên làm việc gắng sức.
  • Mỗi người ai cũng có những căng thẳng trong công việc, cuộc sống thường ngày nhưng hãy cố gắng kiềm chế và dành một chút thời gian để thư giãn bản thân vào cuối ngày. Một số mẹo sau đây có thể làm giảm stress, giúp thả lỏng tâm trí như: tập yoga, hít thở thật sâu khi căng thẳng, tìm một nơi yên tĩnh để nghỉ ngơi, nghe nhạc thư giãn đầu óc,…

Sinh hoạt lành mạnh ảnh hưởng tới quá trình điều trị trào ngược thực quản

Bài viết trên là những thông tin về bệnh trào ngược thực quản và một số điều cần chú ý khi mắc căn bệnh này. Mọi người cần phải quan tâm và điều trị sớm ngay ở giai đoạn đầu khi bệnh vừa mới khởi phát để làm giảm nguy cơ biến chứng của bệnh và cũng tránh được những tác động xấu đến những cơ quan khác. Vì bệnh tiến triển một cách âm thầm và dai dẳng nên mọi người cần chú ý đi thăm khám sức khỏe định kỳ. Khi thấy triệu chứng bệnh trào ngược xuất hiện, bệnh nhân nên đến các phòng khám, bệnh viện uy tín để được các bác sĩ chẩn đoán mức độ của bệnh và đưa ra những lời khuyên cũng như biện pháp điều trị thích hợp.

Liên hệ ngay đội ngũ chuyên gia Dược sỹ, Bác sỹ của Scurma Fizzy qua HOTLINE 18006091 để được thăm khám và tư vấn miễn phí về bất cứ vấn đề bệnh nào bạn đang quan tâm nhé!