Trào Ngược Thực Quản Nghẹn Cổ Họng, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị

Trào ngược thực quản nghẹn cổ họng là một trong các triệu chứng khá điển hình xuất hiện ở các bệnh nhân mắc trào ngược thực quản, căn bệnh rất phổ biến ở Việt Nam. Các triệu chứng này sẽ gây nên cảm giác rất khó chịu và ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh, khiến người bệnh mệt mỏi, không tự tin trong giao tiếp. Vì vậy, việc phát hiện các triệu chứng và điều trị kịp thời là vấn đề vô cùng quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả điều trị bệnh và phòng ngừa tái phát trào ngược.

Vậy nguyên nhân, triệu chứng gây ra tình trạng trào ngược thực quản nghẹn cổ họng là gì? Cách điều trị như thế nào để đạt hiệu quả cao, rút ngắn được thời gian điều trị? Các chuyên gia của Scurma Fizzy sẽ giúp các bạn giải đáp vấn đề này.

1. Trào ngược thực quản nghẹn cổ họng

Trào ngược thực quản là căn bệnh đường tiêu hóa phổ biến ngày nay, có thể gặp ở mọi đối tượng, cả người già và trẻ em, không phân biệt giới tính,…

• Tình hình dịch tễ của bệnh

Theo ước tính ở châu Âu, tỷ lệ bệnh nhân mắc trào ngược thực quản có thể lên tới trên 40% và ngày càng gia tăng.

Tại Việt Nam, số lượng bệnh nhân mắc trào ngược hoặc có nguy cơ cao khoảng 7 triệu người, trong đó độ tuổi xuất hiện bệnh thường gặp là từ 30 đến 50 tuổi.

• Theo độ tuổi

Ngày nay bệnh có thể gặp ở các độ tuổi trẻ hơn do nhiều nguyên nhân liên quan đến lối sống và chế độ sinh hoạt.

• Theo giới tính

Ở nam giới hiện nay, tỷ lệ mắc trào ngược thực quản đang cao hơn so với nữ giới.

Bệnh nếu không được điều trị hợp lý thì có thể gây ra một số biến chứng nghiêm trọng, nguy hiểm nhất là ung thư dạ dày và thực quản.

1.1. Nguyên nhân gây trào ngược thực quản nghẹn cổ họng

Nguyên nhân có thể gây ra tình trạng trào ngược thực quản nghẹn cổ họng thường xuất phát từ chế độ ăn uống thiếu khoa học, bao gồm:

• Các loại thực phẩm có tính cay, nóng, đồ ăn nhanh, đồ chiên, xào nhiều dầu mỡ.
• Trái cây tốt cho sức khỏe, nhưng các loại quả có vị chua mạnh như cam, bưởi, chanh,… lại không tốt cho dạ dày và các bệnh đường tiêu hóa; đặc biệt khi ăn các quả này vào lúc đói.
• Các thói quen ăn uống không lành mạnh như ăn quá nhanh, ăn muộn ngay trước khi đi ngủ,… cũng là những thói quen không tốt cho đường tiêu hóa.
• Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt không khoa học có thể là nguyên nhân gây nên tình trạng trào ngược thực quản.

Trào ngược thực quản kéo dài, không được điều trị hợp lý và kịp thời sẽ dẫn đến tổn thương niêm mạc thực quản nghiêm trọng, hình thành nên các mô sẹo ở thực quản.

Các mô sẹo này sẽ làm thực quản hẹp lại và gây ra cảm giác nghẹn cổ khi ăn, uống nước hay nuốt nước bọt.

Ngoài ra, các yếu tố khác cũng có thể gây ra tình trạng trào ngược thực quản nghẹn cổ:

• Lạm dụng thuốc

Do sử dụng không hợp lý các loại thuốc kháng sinh không theo đúng chỉ định của bác sĩ gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Điều này dẫn đến tăng hại khuẩn trong hệ tiêu hóa, gây viêm loét dạ dày kèm theo triệu chứng trào ngược thực quản nghẹn cổ.

• Căng thẳng kéo dài

Do căng thẳng kéo dài gây ảnh hưởng đến nhu động thực quản khiến cơ vòng thực quản dưới hoạt động không hợp lý, cơ vòng sẽ mở và khiến acid dịch vị dạ dày di chuyển lên gây triệu chứng trào ngược thực quản nghẹn cổ.

• Sử dụng các chất kích thích

Do sử dụng rượu, bia, thuốc lá,… các thói quen này không tốt cho sức khỏe và các bệnh lý trên đường tiêu hóa.

• Do nhiễm vi khuẩn Hp

Do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori (H. pylori) gây nên các bệnh lý trên đường tiêu hóa nghiêm trọng, tổn thương niêm mạc dạ dày, thực quản và gây ra các triệu chứng khó chịu, trong đó có triệu chứng nghẹn cổ họng.

Bệnh trào ngược thực quản gây nghẹn cổ cũng liên quan đến yếu tố di truyền trong gia đình. Nếu ông bà, bố mẹ mắc trào ngược thực quản thì các thế hệ sau nguy cơ mắc bệnh cũng rất cao.

>>> Xem thêm: Vi Khuẩn Helicobacter Pylori Là Gì?-Đặc Điểm Gây Bệnh Và Điều Trị

1.2. Biểu hiện của tình trạng trào ngược thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản gây nghẹn cổ có thể biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau, tùy thuộc vào từng đối tượng, bệnh nhân cụ thể, vào diễn biến của bệnh trào ngược dạ dày.

Ở một số bệnh nhân, triệu chứng nghẹn cổ chỉ xuất hiện khi ăn các loại thức ăn dạng rắn, nhưng nếu tình trạng nghiêm trọng hơn thì có thể cảm thấy nghẹn cổ ngay cả khi uống nước hay nuốt nước bọt.

Người bệnh trào ngược thực quản thường bị nghẹn cổ họng do các acid dịch vị dạ dày gây tổn thương niêm mạc thực quản và làm hẹp thực quản.

Các triệu chứng có thể kèm theo nghẹn cổ họng rất đa dạng, tùy thuộc vào từng bệnh nhân mà sẽ xuất hiện các triệu chứng cụ thể. Nhưng thông thường, người bệnh trào ngược thực quản sẽ gặp phải các tình trạng:

• Ợ chua, ợ hơi, ợ nóng

Khi chức năng tiêu hóa bị rối loạn, nhu động dạ dày và ruột giảm khiến thức ăn bị ứ trệ lai trong dạ dày, sinh ra hơi. Thông thường, các hơi sẽ được loại bỏ qua đường hậu môn (trung tiện).

Tuy nhiên ở bệnh nhân trào ngược thực quản nghẹn cổ họng, do cơ vòng thực quả dưới yếu, đóng mở không hợp lý tạo điều kiện cho các hơi trong dạ dày di chuyển lên trên và gây ra tình trạng ợ hơi.

Ợ hơi thường đi kèm với triệu chứng ợ chua do ảnh hưởng của acid dịch vị dạ dày.

Acid dịch vị dạ dày di chuyển lên trên cũng sẽ gây ra tình trạng ợ nóng, người bệnh sẽ cảm thấy nóng rát ở vùng thượng vị, lan lên cổ họng, đặc biệt cảm giác khó chịu này sẽ gia tăng khi bệnh nhân cúi gập người ngay sau khi vừa ăn xong.

>>> Xem thêm: Bị Nghẹn Ở Cổ Họng Và Ợ Hơi Và Cách Xử Lý Ngay Tại Nhà

• Cảm giác đau tức ở vùng ngực

Người bệnh sẽ có giác đau tức ngực và sự khích thích các dây thần kinh cảm giác ở niêm mạc thực quản sẽ xảy ra khi acid dịch vị bị trào ngược lên.

Người bệnh sẽ cảm thấy như bị đè ép ở vùng ngực, cơn đau có thể tăng dần và lan ra phía sau khiến người bệnh thường lầm tưởng đến các bệnh lý liên quan đến hô hấp và tim mạch.

Đó là nguyên nhân khiến người bệnh nhận định sai lầm về tình trạng bệnh bản thân đang gặp phải, điều trị không hợp lý dẫn đến kéo dài.

• Tình trạng tiết nước bọt thường xuyên

Đối với các bệnh nhân mắc trào ngược thực quản dạ dày, cơ thể bệnh nhân sẽ tiết ra nhiều nước bọt hơn, mục đích là để trung hòa các acid dịch vị bị trào ngược lên trên.

Trong trường hợp này, người bệnh sẽ cảm thấy nước bọt có vị chua, khá khó chịu. 

• Khó nuốt

Đi kèm theo triệu chứng nghẹn cổ họng là cảm giác khó nuốt. Do niêm mạc thực quản bị tổn thương bởi acid dịch vị.

Trào ngược thực quản thường xuyên mà không được điều trị đúng cách sẽ khiến niêm mạc thực quản bị tổn thương càng nghiêm trọng hơn, có thể xuất hiện tình trạng phù nề, do đó bệnh nhân sẽ cảm thấy vướng ở cổ họng và cảm giác khó nuốt.

• Ho

Người bệnh trào ngược thực quản nghẹn cổ họng cũng có thể xuất hiện triệu chứng ho, mặc dù ho không phải là triệu chứng điển hình và không phải ở bệnh nhân trào ngược thực quản nào cũng gặp phải tình trạng này.

Ho được coi là phản xạ tự nhiên để bảo vệ cơ thể khi gặp phải các yếu tố gây kích ứng ở cổ họng hay niêm mạc thực quản.

Ngoài ra, do tiếp xúc với acid dịch vị dạ dày, niêm mạc thực quản bị kích thích cũng có thể gây ra tình trạng ho.

Bệnh trào ngược thực quản kéo dài, niêm mạc thực quản tổn thương càng nặng thì ngoài triệu chứng ho còn có thể đi kèm theo tình trạng khàn giọng và mất tiếng.

• Buồn nôn và nôn

Triệu chứng buồn nôn và nôn ở bệnh nhân trào ngược thực quản nghẹn cổ họng: Acid dịch vị dạ dày có chức năng chính để tiêu hóa thức ăn.

Tuy nhiên khi mắc bệnh trào ngược, acid dịch vị di chuyển qua cơ vòng thực quản dưới lên trên sẽ ảnh hưởng đến khả năng tiêu hóa thức ăn của dạ dày.

Thức ăn không được tiêu hóa kịp thời sẽ bị ứ đọng lại trong dạ dày là nguyên nhân gây ra tình trạng đầy hơi, khó tiêu.

Đầy hơi, khó tiêu cũng có thể gây nên cảm giác buồn nôn cho người bệnh. Ngoài ra, ở các bệnh nhân trào ngược thực quản nghẹn cổ họng, hoạt động bất thường ở các cơ thắt và nhu động của dạ dày cũng sẽ khiến bệnh nhân buồn nôn.

Cảm giác buồn nôn luôn đi kèm với triệu chứng ợ hơi, ợ nóng, ợ chua nên gây ra cảm giác vô cùng khó chịu cho người bệnh.

Khi gặp phải tình trạng này, người bệnh sẽ cảm thấy mệt mỏi và không thể tập trung vào công việc. Cảm giác buồn nôn và nôn sẽ tăng khi bệnh nhân vừa ăn no xong, đặc biệt là khi ăn các loại thực phẩm dễ gây kích thích như có vị cay, chua, nóng hay khi bệnh nhân cúi gập ngược ngay sau khi vừa ăn xong.

Để xác định các dấu hiệu nghiêm trọng hơn của bệnh, bệnh nhân cần quan sát đặc điểm của dịch nôn, nếu nôn kèm theo máu thì đó là dấu hiệu cảnh báo tình trạng viêm loét dạ dày nghiêm trọng, có thể do chảy máu tiêu hóa, thậm chí cả ung thư dạ dày gây ra.

Nên nếu gặp phải dấu hiệu nôn ra máu, bệnh nhân cần tới ngay các cơ sở y tế để được thăm khám, xác định bệnh chính xác nhất.

• Cảm giác đắng trong miệng

Triệu chứng này xuất hiện do trong dịch trào ngược ngoài acid dịch vị, còn xuất hiện dịch mật do hoạt động bất thường ở môn vị.

Cảm giác đắng trong miệng thường sẽ xuất hiện vào buổi sáng, khiến bệnh nhân mất khẩu vị, chán ăn, không muốn ăn.

Đây là nguyên nhân khiến bệnh nhân trào ngược thực quản nghẹn cổ họng luôn trong trạng thái mệt mỏi, thiếu sức sống và sụt cân.

• Các triệu chứng khác

Ngoài các triệu chứng trên, thì ở tùy từng đối tượng bệnh nhân và giai đoạn phát triển của bệnh cụ thể mà có thể xuất hiện các triệu chứng trên đường tiêu hóa khác nhau.

Vấn đề là bệnh nhân không được lơ là, chủ quan. Khi gặp phải các dấu hiệu này, người bệnh cần cẩn thận và theo dõi tình trạng sức khỏe của bản thân.

Nếu gặp phải các triệu chứng này thường xuyên và mức độ nghiêm trọng thì không loại trừ khả năng bạn đang mắc phải trào ngược dạ dày thực quản nghẹn cổ họng.

Khi đó, bệnh nhân không nên tự ý điều trị mà cần đến các cơ sở y tế để các bác sĩ thăm khám và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả và tối ưu nhất.

2. Tác hại của trào ngược thực quản nghẹn cổ họng

Trào ngược dạ dày thực quản nghẹn cổ họng nếu được điều trị hợp lý thì thường không gây ra các tác hại quá nghiêm trọng.

Tuy nhiên khi gặp bệnh lý này, người bệnh thường lơ là chủ quan, các triệu chứng của bệnh thường khiến mọi người nhầm lẫn với các bệnh lý khác do đó khi phát hiện thường muộn.

Đó là lý do vì sao thường xuất hiện các biến chứng nguy hiểm với tỷ lệ khá cao.

• Các biến chứng liên quan đến hô hấp, tai mũi họng

Do ảnh hưởng của acid dịch vị dạ dày sẽ gây tổn thương lên hệ thống hô hấp, nếu tình trạng này kéo dài mà không được điều trị thích hợp sẽ dễ gây nên các biến chứng trên hô hấp, nhẹ có thể gây ho, khàn giọng, mất tiếng, viêm họng, nặng hơn có thể gây viêm phế quản và cả viêm phổi.

Theo ước tính, có khoảng trên 60% bệnh nhân trào ngược thực quản nghẹn cổ gặp các dấu hiệu trên tai mũi họng, viêm thanh quản, viêm xoang,…

• Biến chứng trên tiêu hóa

Khoảng trên 40% bệnh nhân trào ngược thực quản nghẹn cổ gặp các biến chứng nặng trên tiêu hóa như loét dạ dày thực quản, hẹp thực quản, barrett thực quản, và ung thư thực quản.

Khoảng 90% bệnh nhân ung thư thực quản khi phát hiện đã ở giai đoạn cuối và không thể điều trị thành công.

Theo chia sẻ của Bác sĩ La Văn Phú, Bệnh viện đa khoa thành phố Cần Thơ “Tình trạng nghẹn cổ nếu gặp phải thường xuyên thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý liên quan đến thực quản như trào ngược, hẹp thực quản hay cả ung thư thực quản”.

3. Điều trị trào ngược thực quản nghẹn cổ bằng cách nào?

• Chẩn đoán để phát hiện bệnh sớm

Để điều trị trào ngược thực quản nghẹn cổ thành công, hiệu quả, rút ngắn thời gian điều trị thì việc sớm phát hiện bệnh là vấn đề quan trọng.

Bởi lẽ, thông thường bệnh sẽ không gây nên các biến chứng quá nguy hiểm nếu được phát hiện và điều trị hợp lý.

Các cảm giác khó chịu mà bệnh mang lại sẽ ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống của bệnh nhân, để loại trừ được những cảm giác khó chịu này, thì ban đầu cần xác định chính xác nguyên nhân gây trào ngược thực quản nghẹn cổ là gì?

Vì với mỗi nguyên nhân gây bệnh, sẽ có các phương pháp phù hợp để đảm bảo hiệu quả điều trị cao, tránh lãng phí và phòng tránh tình trạng tái phát của bệnh. 

Việc sử dụng các loại thuốc tây để điều trị trào ngược thực quản nghẹn cổ rất hiệu quả, cần kết hợp điều trị các triệu chứng của bệnh và điều trị nguyên nhân gây trào ngược để điều trị triệt để bệnh, hạn chế nguy cơ tái phát.

>>> Xem thêm: Bị Dạ Dày Trào Ngược Và Cách Chẩn Đoán Điều Trị Hiệu Quả

• Chế độ ăn uống và sinh hoạt cần được thay đổi

Ngoài ra, với các bệnh nhân trào ngược thực quản, việc áp dụng chế độ ăn và sinh hoạt hợp lý cũng đóng vai trò quan trọng.

Vì chế độ ăn uống không khoa học, chế độ sinh hoạt thiếu lành mạnh và hợp lý cũng là nguyên nhân gây ra tình trạng trào ngược.

Hàng ngày, bệnh nhân trào ngược thực quản cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng vào khẩu phần ăn, cân đối các loại thực phẩm nhưng cần hạn chế các loại đồ ăn nướng, xào nhiều dầu mỡ hay các loại thực phẩm chua, cay dễ gây kích ứng cho niêm mạc dạ dày và thực quản.

Bệnh nhân cũng cần tránh xa các loại đồ uống có cồn, đồ uống có ga, thuốc lá,… để giúp nâng cao hiệu quả điều trị bệnh hơn.

Trong trường hợp bệnh nhẹ, hoặc phát hiện bệnh sớm thì việc thay đổi chế độ ăn và sinh hoạt ở nhiều bệnh nhân cũng sẽ góp phần cải thiện tốt các triệu chứng của bệnh.

• Áp dụng các bài thuốc chữa bệnh tại nhà

Bệnh nhân cũng có thể tham khảo một số cách đơn giản, dễ thực hiện để giảm tình trạng trào ngược thực quản nghẹn cổ họng như sau:

+ Kết hợp cam thảo và nước dừa:

Dùng khoảng 200 g Cam thảo, thêm khoảng 300 – 400 ml nước dừa, sắc uống dùng trong ngày 2 lần sau mỗi bữa ăn sẽ giúp giảm hiệu quả tình trạng bệnh do trào ngược gây ra.

+ Bột nghệ và mật ong:

Đây là hai thành phần từ lâu đã được chứng minh tác dụng tốt với dạ dày và các bệnh đường tiêu hóa.

Dùng khoảng 200 g tinh bột nghệ, thêm từ từ khoảng 100 ml mật ong vào trộn đều đến khi thu được hỗn hợp đồng nhất. Sau đó, nặn hỗn hợp trên thành từng viên tròn vừa phải, phơi nắng và để uống dần. 

Kết luận

Bài viết trên đã tổng hợp lại một số nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị khi gặp phải tình trạng trào ngược thực quản nghẹn cổ họng. Ngoài việc sử dụng các thuốc điều trị, bệnh nhân cũng có thể tham khảo thêm các sản phẩm hỗ trợ để tăng hiệu quả điều trị bệnh. Trong đó Scurma Fizzy được bào chế dưới dạng viên sủi, áp dụng công nghệ hướng đích giúp tăng sinh khả dụng của curcumin, hoạt chất từ lâu đã được chứng minh tác dụng hiệu quả trong điều trị bệnh đường tiêu hóa và dạ dày. Để tìm hiểu thêm về tác dụng, hiệu quả của Viên sủi Scurma Fizzy có thể tham khảo ngay tại đây.

Hãy liên hệ ngay HOTLINE 1800.6091 để được tư vấn MIỄN PHÍ về bệnh trào ngược và các bệnh tiêu hóa liên quan từ các chuyên gia của Scurma Fizzy để sớm điều trị bệnh thành công.