Chướng Bụng Khó Tiêu Có Phải Là Dấu Hiệu Bệnh Lý Nguy Hiểm Không
Chướng bụng khó tiêu là một dấu hiệu quen thuộc, thường gặp của các vấn đề về đường tiêu hóa. Mọi người có thể gặp tình trạng chướng bụng đầy hơi này sau khi ăn no, ăn quá nhiều chất dầu mỡ hay thậm chí là một bệnh về đường tiêu hóa nào đó. Vậy dưới góc nhìn của các chuyên gia y học, những bác sĩ chuyên khoa, chướng bụng khó tiêu là biểu hiện như thế nào, biểu hiện này đại diện cho vấn đề gì và chúng ta cần phải làm gì để xóa bỏ triệu chứng này. Scurma Fizzy sẽ mang đến cho bạn một câu trả lời chính xác nhất. Và giờ hãy cùng Scurma Fizzy tìm hiểu ngay về chướng bụng khó tiêu thôi nào.
Chướng bụng khó tiêu- Nguy hiểm hay không
1. Chướng bụng khó tiêu – cảm giác như thế nào.
Chướng bụng khó tiêu là những biểu hiện mà chắc chắn bất kỳ ai đều sẽ gặp qua một lần trong đời. Đây là những cảm giác quen thuộc của cơ thể khi gặp bất kỳ một vấn đề nào đó về đường tiêu hóa.
Không thể phủ nhận, chướng bụng khó tiêu đôi khi chỉ là những biểu hiện bình thường của cơ thể. Tuy nhiên, không thể vì thế mà bỏ qua những nguy cơ bệnh lý tiềm ẩn sau biểu hiện này.
Chướng bụng khó tiêu được diễn tả là cảm giác ậm ạch trong bụng, cảm giác như dạ dày căng tức, thức ăn trong dạ dày như trực trào lên gây cảm giác buồn nôn, khó chịu đôi khi có thể gặp tình trạng khó thở.
Người bị chứng chướng bụng khó tiêu thường sẽ cảm giác rất no ngay cả khi chưa ăn, ăn không ngon, chán ăn, ăn nhanh no và có thể gặp các tình trạng rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, nôn, buồn nôn…
Nguyên nhân của chứng chướng bụng khó tiêu được giải thích theo rất dễ hiểu có thể hiểu theo cơ chế co dãn của dạ dày.
>>> Xem ngay: Làm Thế Nào Để Hết Đầy Bụng Nhanh Chóng – SCurma Fizzy New
2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng chướng bụng khó tiêu.
2.1. Chướng bụng khó tiêu- Biểu hiện sinh lý bình thường, hay gặp ở mọi người, mọi lứa tuổi, không phân biệt giới tính.
Nguyên nhân thường gặp gây đầy bụng, đầy hơi, khó tiêu
Trong trường hợp chướng bụng khó tiêu chỉ là cảm giác sinh lý bình thường của cơ thể, nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là người mắc ăn quá no hay ăn những món ăn khó tiêu, giàu chất đạm hay giàu cholesterol như đồ ăn chiên rán, thịt đỏ.
Nguyên nhân do đâu mà khi ăn những loại thực phẩm này có thể gây nên tình trạng chướng bụng khó tiêu. Những loại thực phẩm được đề cập ở trên là những thực phẩm khó tiêu hóa, cần nhiều thời gian tiêu hóa trong dạ dày. Do đó sẽ gây tình trạng dạ dày bị căng tức, quá trình nhào trộn thức ăn bị hạn chế gây khó tiêu.
Ngoài ra một số loại đậu, lạc cũng được biết đến với khả năng này do chúng chứa một loại carbohydrate gây khó tiêu hóa có tên là raffinose. Do đó nếu ăn quá nhiều các loại hạt đậu, đỗ, lạc cùng lúc bạn sẽ rất dễ gặp phải tình trạng chướng bụng khó tiêu.
Góp mặt trong danh sách những loại thực phẩm gây khó tiêu không thể không kể đến một món ăn vặt, thức uống có hương vị tuyệt vời mà mọi lứa tuổi đều yêu thích đó là kem, sữa và phomai. Bạn đang thắc mắc tại sao lại vậy phải không. Bởi trong kem, sữa, phomai ngoài lượng lớn đường hóa học, chúng còn chứa nhiều chất béo tổng hợp gây khó tiêu. Đặc biệt đối với những người mắc chứng không dung nạp lactose, đây có thể là những loại thực phẩm nên hạn chế.
Bên cạnh đó, những thực phẩm như hành, dưa muối, cà muối dễ gây sinh khí trong dạ dày nên cũng có khả năng gây chướng bụng khó tiêu nếu ăn nhiều.
Đặc biệt cần quan tâm đó là tình trạng chướng bụng khó tiêu gây ra bởi rượu bia, đồ uống có gas. Acid trong rượu và những bọt khí gas có trong những loại đồ uống này là không gian trong dạ dày bị dãn ra do đó sẽ có cảm giác chướng bụng, ợ hơi. Ngoài ra, những loại đồ uống này đặc biệt là rượu còn gây xơ gan, hủy hoại tế bào gan. Việc uống những loại rượu không rõ nguồn gốc, không được điều chế từ việc lên men gạo hay trái cây mà được dùng hóa chất thay thế sẽ gây nên tình trạng ngộ độc, hay suy giảm thần kinh. Không ít những thông tin về việc dùng một viên thuốc hóa chất cho vào nước để sản xuất rượu gây nên hàng loạt những vụ ngộ độc được phanh phui trên các phương tiện truyền thông. Do vậy, hạn chế rượu bia, nâng cao sức khỏe.
Đó là những nguyên nhân gây chướng bụng khó tiêu theo cơ chế sinh lý bình thường của cơ thể, tuy nhiên trong một số những trường hợp, chướng bụng khó tiêu lại là biểu hiện một số vấn đề bệnh lý của hệ tiêu hóa.
>>> Xem thêm ngay: Đầy Bụng Nên Làm Gì Và Thắc Mắc Thường Gặp
2.2. Bản chất bệnh lý gây nên tình trạng chướng bụng khó tiêu.
Một số bệnh lý gây nên triệu chứng này điển hình như rối loạn tiêu hóa, hội chứng ruột kích thích, viêm loét dạ dày tá tràng.
Bình thường ở người khỏe mạnh, khi thức ăn được đưa xuống dạ dày, tùy theo tính chất của từng loại thức ăn mà thời gian tiêu hóa trong dạ dày là khác nhau. Ví dụ đối với các loại thịt, thời gian trung bình cần cho tiêu hóa khoảng từ 4 đến 5 giờ đồng hồ. Nhanh hơn đó là cá, ngũ cốc cần khoảng hai giờ, tiếp đến là rau xanh, slat khoảng một giờ và cuối cùng với chỉ khoảng 30 phút để tiêu hóa trong dạ dày đó là các loại nước ép. Do đó, chỉ khoảng từ 30 phút đến một giờ sau bữa ăn là cảm giác no, chướng bụng sẽ dịu đi rất nhiều.
Tuy nhiên ở những người có bệnh lý, tổn thương về đường tiêu hóa đặc biệt là dạ dày thì thời gian tiêu hóa sẽ bị chậm lại từ đó kéo theo tình trạng lên men, sinh hơi của thức ăn trong dạ dày gây nên tình trạng chướng bụng khó tiêu.
Ở hội chứng rối loạn tiêu hóa có thể do mất cân bằng giữa lượng lợi khuẩn và những vi khuẩn gây bệnh trong đường tiêu hóa gây nên tình trạng khó tiêu.
Ở những người mắc hội chứng ruột kích thích, sự thay đổi ảnh hưởng nghiêm trọng nhất đối với cuộc sống của người mắc là việc thay đổi số lần, tính chất, chất lượng của việc đi đại tiện. Hội chứng ruột kích thích thường không ghi nhận những tổn thương về giải phẫu, cấu tạo hay sinh lý của hệ tiêu hóa hay ở ruột. Hội chứng ruột kích thích có bốn thể là ruột kích thích thiên về táo bón hoặc nhóm thiên về tiêu chảy hoặc một nhóm là sự kết hợp của cả táo bón và tiêu chảy, cuối cùng là nhóm không có dấu hiệu táo bón và tiêu chảy. Nếu bạn cảm nhận được những thay đổi của cơ thể điển hình thay đổi thói quen đi đại tiện, cảm giác chướng bụng khó tiêu kéo dài ngay cả khi chưa có một bữa ăn nào trong khoảng một giờ trước đó thì một nghi ngờ là bạn đã mắc hội chứng ruột kích thích( irritable bowel syndrome-IBS).
Chướng bụng khó tiêu còn là biểu hiện triệu chứng của căn bệnh viêm loét dạ dày tá tràng hay trào ngược dạ dày thực quản.
Đối với trường hợp bệnh nhân bị viêm loét dạ dày tá tràng, đây là sự tổn thương của cấu tạo dạ dày, tá tràng, sự hư hại, viêm loét của lớp niêm mạc của dạ dày tá tràng. Thường thì 90% bệnh nhân dương tính với vi khuẩn HP- Helicobacter Pylori đều có biểu hiện viêm loét dạ dày tá tràng. Khi đó, do bị tổn thương, việc thực hiện chức năng như co bóp, nhào trộn hay tiêu hóa thức ăn của dạ dày đều không được đảm bảo bình thường. Thời gian tiêu hóa lâu hơn vì vậy dạ dày bị dãn lâu trong một thời gian dài sẽ gây cảm giác căng tức, ậm ạch khó chịu, buồn nôn.
Đối với hội chứng trào ngược dạ dày thực quản thức ăn kèm theo dịch dạ dày tấn công vào niêm mạc thực quản, trào lên ống thực quản và có thể lên đến miệng gây những cơn đau ngực không do tim và dẫn đến tình trạng chướng bụng, buồn nôn, ợ hơi, ợ chua, khó tiêu.
Do đó nếu tình trạng chướng bụng khó tiêu diễn ra kéo dài, trong một khoảng thời gian dài, bạn hãy tìm đến sự tư vấn của các bác sĩ để có thể có hướng giải quyết tình trạng này một cách hiệu quả nhất.
>>> Xem ngay: Đầy Bụng Nên Làm Gì Và Những Thắc Mắc Thường Gặp
3. Một số mẹo để tạm biệt chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu.
Tạm biệt nỗi lo chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu
Để làm giảm tình trạng chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu cần phải xác định nguyên nhân gây nên tình trạng này, sinh lý hay bệnh lý.
Nếu gây nên bởi hoạt động sinh lý bình thường của cơ thể, bạn hãy bắt tay vào việc thay đổi những thói quen hàng ngày như thói quen ăn uống, sinh hoạt.
Và ngoài việc thay đổi những chế độ thói quen hàng ngày, việc kết hợp sử dụng thêm những thuốc điều trị sẽ mang lại hiệu quả tốt nếu tình trạng chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu là biểu hiện của bệnh lý đường tiêu hóa.
>>> Xem ngay: Đầy Bụng Khi Mang Thai 3 Tháng Đầu Có Nguy Hiểm Cho Các Mẹ Bầu
3.1. Thay đổi thói quen hàng ngày để tạm biệt chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu.
Sắp xếp lại thực đơn hàng ngày, phối hợp những món ăn một cách hài hòa hơn là việc cần làm đầu tiên. Bạn nên hạn chế việc sử dụng những loại thực phẩm có khả năng gây khó tiêu trong cùng một bữa ăn. Đơn giản là việc kết hợp những loại thực phẩm này trong cùng một bữa ăn sẽ theo nguyên lý cộng hợp, tình trạng chướng bụng khó tiêu sẽ khó chịu hơn.
Cân bằng dinh dưỡng mỗi bữa ăn
Giả sử trong một bữa ăn, sử dụng rượu bia, kèm món lạc luộc để nhâm nhi kết hợp với những món như thịt nướng, đồ ăn nhiều dầu mỡ sẽ khiến dạ dày quá tải, ảnh hưởng lớn đến hiệu suất tiêu hóa thức ăn của dạ dày sau bữa ăn đó.
Do đó, không sử dụng hoặc hạn chế sử dụng rượu bia, ăn nhiều rau xanh, phong phú những loại chất đạm khác nhau, hạn chế dùng mỡ động vật, thay vào đó là có thể dùng dầu ăn sẽ làm giảm tình trạng đầy bụng, khó tiêu.
Như thế nào là việc làm đa dạng hóa những loại chất đạm khác nhau. Như đã biết, trong thịt, cá, những loại đậu, rau tồn tại một hàm lượng protein nhất định. Việc sử dụng thay đổi những thực phẩm giàu protein khác nhau sẽ làm phong phú những acid amin cung cấp cho cơ thể từ đó giúp cân bằng dinh dưỡng của cơ thể. Ở cá giàu chất đạm, tuy nhiên trong cá nhiều hơn là những chất béo chưa no tốt cho cơ thể. Tuy nhiên đối với những công nhân lao động nặng, protein từ các thịt sẽ giúp cung cấp nhiều dinh dưỡng, calo và giúp họ no lâu hơn.
Những thực phẩm như rau xanh nhiều chất xơ, theo tiêu hóa có tác dụng như một cây chổi làm sạch ống tiêu hóa, cung cấp vitamin và hạn chế tình trạng táo bón.
Việc nấu những món ăn thanh đạm, ít gia vị, ít dầu mỡ không chỉ có tác dụng tốt trong việc tiêu hóa mà còn làm hạn chế những vấn đề như mỡ máu, xơ vữa động mạch, tim mạch.
Việc tiếp theo để hoàn thiện việc thay đổi thói quen hàng ngày đó là thay đổi một số những thói quen khi ăn uống.
Thứ nhất đó là hạn chế tình trạng ăn quá no, đặc biệt là vào buổi tối. Một thói quen ăn uống được mọi bác sĩ khuyên áp dụng đó là ăn bữa sáng là bữa chính và ăn ít vào buổi tối. Tuy nhiên đa số người Việt Nam thường áp dụng công thức ngược lại, bữa sáng chỉ là phụ và có thể bỏ bữa thay vào đó là ăn nhiều vào buổi tối. Điều này không tốt cho tiêu hóa cũng như cho dạ dày.
Hãy thử một phép tính như sau, bạn có bữa tối lúc 19.00pm hoặc 20.00pm và thức dậy lúc 6.00am và có bữa trưa trong khoảng từ 11.00am đến 12.00am. Vậy tức là hơn 10 tiếng tính từ bữa tối đến bữa trưa nếu như không có bữa sáng. Do đó nếu chúng ta không ăn bữa sáng hay ăn bữa sáng không đủ dinh dưỡng thì lượng calo không đủ cung cấp cho cơ thể trong thời gian 10 tiếng đó.
Ngoài ra, thời gian làm việc buổi sáng là khoảng thời gian dài cần sự phối hợp hoạt động của trí não cùng như chân tay. Do đó duy trì thói quen ăn sáng không chỉ tốt cho dạ dày mà còn có tác dụng đánh thức não bộ giúp hoạt động linh hoạt hơn và cung cấp dinh dưỡng cho buổi sáng làm việc hiệu quả.
Vậy đối với bữa tối, nên ăn trước 20.00pm và không ăn quá no. Thời gian khuyến cáo để có một giấc ngủ vào buổi tối là trước 11 giờ đêm do đó nếu ăn quá muộn hoặc quá no sẽ kích thích thần kinh khiến khó đi vào giấc ngủ, lượng thức ăn chưa được tiêu hóa sẽ gây cảm giác đầy bụng, khó tiêu, mệt mỏi.
>>> Xem ngay: Đầy Bụng Uống Gì Và Các Loại Đồ Uống Tốt Nhất Hiệu Quả Cao
3.2. Một số mẹo thường áp dụng làm giảm cảm giác đầy bụng khó tiêu.
Sau khi ăn quá no hoặc ăn những đồ ăn khó tiêu, bạn có thể dùng men tiêu hóa để cung cấp thêm một số enzym tiêu hóa hoặc men vi sinh để cung cấp những vi khuẩn có lợi cho đường ruột. Tuy nhiên việc sử dụng men vi sinh cũng như men tiêu hóa cần lưu ý một vấn đề đó là chỉ sử dụng theo đợt từ một đến hai tuần( trừ những bệnh nhân tổn thương các cơ quan tiêu hóa bẩm sinh). Nguyên nhân của lưu ý này đó là những men này chỉ có tác dụng hỗ trợ không có tác dụng thay thế hoàn toàn chức năng tiêu hóa tiết enzym hay lợi khuẩn của cơ thể. Việc duy trì sử dụng men tiêu hóa và men vi sinh trong thời gian dài sẽ làm ức chế và giảm hoạt động của các tuyến tiêu hóa gây teo tuyến tiêu hóa.
Sử dụng sữa chua một tuần từ 3 hộp trở nên cũng giúp làm tăng cường hoạt động tiêu hóa. Khác với men tiêu hóa hay men vi sinh, sữa chua có thể được gọi là men tiêu hóa tự nhiên và không gây hại cho các tuyến tiêu hóa trong cơ thể. Trong sữa chua tồn tại những lợi khuẩn tốt cho đường ruột và tạo pH thấp giúp ức chế sự phát triển của vi khuẩn có hại cho đường tiêu hóa.
Sữa chua hỗ trợ tiêu hóa khỏe
Để làm giảm nhanh cảm giác đầy bụng khó tiêu, bạn có thể uống một tách trà gừng. Gừng có tác dụng giãn mạch, chống co thắt cơ trơn ruột, kích thích tiêu hóa, kháng khuẩn… vì trong gừng chứa một số chất như Cineol, kháng sinh, shogaol, gingerol. Bạn có thể dùng vài lát gừng tươi để pha trà, ngoài ra để làm giảm mùi hắc vị cay của gừng cũng có thể vào đó một chút mật ong( lượng tùy theo khẩu vị).
Trung tâm Y tế Đại học Maryland có đưa tin về tinh chất bạc hà có chứa các hoạt chất có khả năng tăng tốc độ hoạt động của dịch mật, xoa dịu cơ bụng. Từ đó mà có tác dụng làm giảm nhanh cảm giác khó tiêu. Một cách đơn giản nhất để dùng bạc hà làm giảm biểu hiện khó tiêu là uống trà bạc hà. Dùng 10 gram lá bạc hà, rửa sạch cho vào hãm sôi trong 500ml nước lọc để uống hàng ngày. Ngoài ra bạn có thể dùng thêm một vài lát cam để tăng hương vị cho trà bạc hà.
Uống trà- thói quen tao nhã dùng để chữa bệnh
Tích cực massage cũng giúp tiêu hóa tốt hơn. Làm nóng hai bàn tay rồi chụm lại, bắt đầu từ rốn theo chiều kim đồng hồ xoa vùng bụng đến khi nào thấy dễ chịu hơn. Bạn có thể áp dụng cách này hàng ngày để xóa bỏ những biểu hiện đầy bụng, khó tiêu.
Lời kết.
Chướng bụng khó tiêu có thể là một biểu hiện sinh lý không đáng lo của cơ thể. Nhưng trong một số trường hợp bệnh lý thì tình trạng này là một biểu hiện của những bệnh lý đó như rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích. Ngoài những mẹo đã được đề cập ở trên đối với trường hợp bệnh nhân mắc những bệnh lý gây đầy bụng, khó tiêu bệnh nhân cần tham khảo ý kiến bác sĩ trong việc điều trị bệnh.
Nếu như có thắc mắc hay vấn đề quan tâm đến biểu hiện chướng bụng khó tiêu, hãy gọi ngay đến HOTLINE 1800 6091 để nhận được sự tư vấn tận tình chính xác nhất. Scurma Fizzy luôn đồng hành cùng bạn trên chặng đường bảo vệ sức khỏe.
