Chướng Bụng Đầy Hơi, Nguyên Nhân Và Phương Pháp Điều Trị

Đầy hơi, chướng bụng là một vấn đề thường gặp trên tiêu hóa, là tình trạng khi có quá nhiều khí trong ruột và dạ dày khiến dạ dày bị căng lên, gây cảm giác khó chịu, có thể kèm theo cảm giác đau. Mọi đối tượng, lứa tuổi đều có nguy cơ gặp phải tình trạng này. Chướng bụng, đầy hơi sinh lý thông thường có thể không gây nguy hiểm cho người bệnh, tuy nhiên cần theo dõi các triệu chứng đi kèm để phát hiện sớm các bệnh tiêu hóa. Vậy nguyên nhân gây ra đầy hơi, chướng bụng là gì? Cần lưu ý những gì để điều trị nhanh chóng, hiệu quả? Hãy cùng các bác sĩ, dược sỹ của Scurma Fizzy giải đáp những thắc mắc này.

1. Nguyên nhân gây tình trạng đầy hơi, chướng bụng

Đầy hơi, chướng bụng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Thông thường, sau khi ăn quá no, hoặc ăn các loại thực phẩm khó tiêu; thức ăn bị ứ trệ lại trong dạ dày, gây nên tình trạng đầy hơi, chướng bụng.

Tuy nhiên, tình trạng này không kéo dài, khoảng 3 – 5 tiếng sau khi ăn, thức ăn được tiêu hóa hoàn toàn thì tình trạng này sẽ được cải thiện.

Nếu đầy hơi, chướng bụng kéo dài hơn, và xuất hiện với tần suất cao, thường xuyên thì đó có thể là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý đường tiêu hóa khác.

1.1. Nguyên dân gây chướng bụng do thói quen sinh hoạt

Chế độ ăn không cân bằng, ăn quá nhiều tinh bột hoắc chất béo, đây là các loại thực phẩm khó tiêu hóa sẽ gây nên hiện tượng đầy hơi.

Do thường xuyên uống rượu, bia, đồ uống có cồn, sử dụng thuốc lá và các chất kích thích cũng có thể khiến bệnh nhân dễ gặp phải vấn đề trên.

Do các thói quen ăn uống không khoa học như ăn quá nhanh, ăn không đủ bữa, bỏ bửa, nhất là bữa sáng; nói chuyện, xem tivi trong khi ăn,…

1.2. Nguyên nhân chướng bụng do các bệnh lý khác

Trong trường hợp bệnh nhân gặp phải các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng kéo dài nhưng không do các yếu từ chế độ ăn uống, sinh hoạt thì khả năng rất cao bệnh nhân đang bị các bệnh lý liên quan gây ra tình trạng này.

• Chướng bụng do ung thư dạ dày

Đầy hơi có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh nhân bị ung thư dạ dày. Trong trường hợp này, ngoài dấu hiệu trên, bệnh nhân còn gặp phải tình trạng khó tiêu, cảm giác căng tức ở vùng bụng trên, người trong trạng thái mệt mỏi, sút cân.

>>>> Xem thêm: Triệu chứng của ung thư dạ dày

• Chướng bụng do ung thư tụy

Nếu bệnh nhân gặp phải tình trạng đầy hơi, kèm theo các dấu hiệu như vàng da, người mệt mỏi, giảm cân, xuất hiện các cơn đau ở vùng bụng trên, có thể đau ra phía sau lưng thì bệnh nhân cần đến các cơ sở y tế thăm khám để loại bỏ nguy cơ mắc ung thư tụy.

• Chướng bụng do ung thư tử cung

Ung thư tử cung cũng có thể gây nên hiện tượng đầy hơi, chướng bụng. Nếu gặp phải dấu hiệu chảy máu âm đạo bất thường hoặc các dấu hiệu nghi ngờ khác, bệnh nhân cần tiến hành khám để sàng lọc nguy cơ nhiễm bệnh.

• Chướng bụng do các tình trạng bệnh lý khác

Nhiễm trùng hoặc viêm ruột thường đi kèm các triệu chứng đầy hơi, đau bụng, cảm giác căng tức ở vùng bụng, có thể xuất hiện triệu chứng sốt cao, người mệt mỏi.

Bệnh Crohn cũng ảnh hưởng làm xuất hiện các triệu chứng trên đường tiêu hóa.

Viêm vùng chậu do các bệnh lý nhiễm trùng tử cung, ống dẫn trứng,… cũng có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng đầy hơi.

1.3. Do ảnh hưởng của các loại thuốc

Việc sử dụng thuốc cần theo hướng dẫn, chỉ định, liều dùng của bác sĩ. Bệnh nhân không được tự ý mua thuốc và sử dụng để điều trị bệnh. Sử dụng thuốc không hợp lý có thể gây nên các tác dụng không mong muốn, mà phổ biến nhất là trên đường tiêu hóa.

Các loại thuốc kháng sinh dùng không đúng liều chỉ định có thể vô tình tiêu diệt cả lợi khuẩn có lợi trong đường tiêu hóa, gây mất cân bằng hệ vi sinh trong ruột.

Khi hệ tiêu hóa bị rối loạn, thức ăn sẽ bị ứ trệ lại, lên men và sinh ra khí gây nên tình trạng đầy hơi, chướng bụng.

Đặc biệt trong một số trường hợp, bệnh nhân chủ quan, không sử dụng liều đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ, uống quá liều có thể gây ra tình trạng kháng thuốc, và xuất hiện các triệu chứng do quá liều nguy hiểm.

1.4. Do yếu tố tâm lý và tinh thần

Cuộc sống hiện đại khiến con người có nhiều vấn đề cần lo nghĩ, áp lực từ công việc có thể khiến tinh thần và tâm trạng đi xuống gây ra tình trạng stress.

Yếu tố thần kinh căng thẳng sẽ ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa, bệnh nhân chán ăn, mệt mỏi, tiêu hóa kém, giảm nhu động ruột gây hiện tượng khó tiêu và đầy hơi.

2. Đối tượng nào dễ mắc đầy hơi, chướng bụng?

Ai cũng có thể có nguy cơ gặp phải tình trạng đầy hơi chướng bụng nếu như chế độ ăn uống và sinh hoạt không điều độ, lành mạnh.

Nếu chướng bụng không phải do yếu tố bệnh lý, thì có thể giải quyết nhanh chóng và dễ dàng để cải thiện triệu chứng này.

• Chướng bụng đầy hơi ở người cao tuổi

Ở người cao tuổi, chức năng tiêu hóa bị suy giảm, nhu động ruột kém hơn, do đó khi ăn phải các loại thực phẩm khó tiêu, thức ăn sẽ  mất thời gian lâu hơn để co bóp và tiêu hóa, vì vậy sẽ dễ gây nên triệu chứng đầy hơi.

Để cải thiện triệu chứng này ở người già, chế độ ăn hàng ngày cần bổ sung lượng chất xơ thông qua rau củ và hoa quả; nên ăn các loại thực phẩm dễ tiêu hóa và chú ý bổ sung đủ nước cho cơ thể

Theo chia sẻ của Bác sĩ Phan Thanh Tòng, nguyên Phó giám đốc Bệnh viện đa khoa trung ương Cần Thơ “Đầy hơi chướng bụng có thể gặp ở nhiều lứa tuổi, đặc biệt ở người lớn tuổi, bệnh mặc dù không gây nguy hiểm nhưng mang lại cảm giác rất khó chịu. Nguyên nhân gây chướng bụng đầy hơi ở người cao tuổi là do ăn nhiều tinh bột, nhưng cơ thể không đủ lượng men để tiêu hóa hết, bị phân hủy giải phóng ra các khí gây đầy hơi. Cũng có thể do nhai không kỹ do người cao tuổi răng thường yếu, gây tăng áp lực co bóp lên dạ dày,…”.

• Chướng bụng đầy hơi ở trẻ em

Ở trẻ em, cũng dễ xuất hiện triệu chứng khó tiêu đầy hơi do chức năng tiêu hóa còn chưa hoàn chỉnh. Đồng thời, cũng do trẻ hay khóc sẽ vô tình hít phải một lượng lớn không khí vào trong dạ dày.

Trẻ gặp phải tình trạng đầy hơi, chướng bụng sẽ hay quấy khóc, đồng thời do cảm giác căng tức ở bụng, gây khó chịu nên trẻ sẽ chán ăn, lâu dần sẽ gây thiếu hụt chất dinh dưỡng và sụt cân.

Vì vậy, khi trẻ gặp phải các dấu hiệu này, phụ huynh cần lưu ý, cần thiết nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế để thăm khám, xác định nguyên nhân gây đầy hơi là yếu tố sinh lý bình thường hay do các bệnh lý gây ra để có phương pháp cải thiện tình trạng này hiệu quả.

>>>> Đọc thêm: Những Trăn Trở, Băn Khoăn Của Ba Mẹ Khi Bé Bị Đầy Hơi Chướng Bụng, Giải Quyết Thế Nào?

3. Phương pháp điều trị đầy hơi, chướng bụng

Để điều trị chướng bụng nhanh chóng và hiệu quả cần xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh là gì. Bệnh sẽ được điều trị theo đúng nguyên nhân, để cải thiện các triệu chứng.

Bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám, khai thác các triệu chứng, tiền sử sử dụng thuốc, chế độ ăn của bệnh nhân. Nếu do chế độ ăn và sinh hoạt gây khó tiêu, đầy hơi thì cần thay đổi lại hợp lý và khoa học sẽ giúp giảm tình trạng này.

Nếu do các thức ăn khó tiêu, không hấp thu được thì cần loại bỏ khỏi khẩu phần ăn hàng ngày. Nếu do tác dụng phụ của thuốc gây ra, bác sĩ sẽ tiến hành đánh giá giữa lợi ích và nguy cơ khi dùng thuốc này, để đưa ra phương án, ngừng sử dụng thuốc hay thay thế bằng loại thuốc khác có cùng tác dụng điều trị bệnh.

Phác đồ điều trị bệnh cũng sẽ kết hợp thêm các loại thuốc để điều trị triệu chứng, giảm cảm giác khó chịu do khó tiêu, đầy bụng gây ra. 

• Một số loại thuốc thường sử dụng cho đối tượng chướng bụng đầy hơi gồm

Các thuốc trung hòa acid như Nhôm hydroxyd, Magie hydroxyd,… giúp giảm acid dịch vị trong dạ dày. Ngoài ra cũng có thể sử dụng thuốc ức chế bơm proton như lansoprazol, omeprazol,… để ức chế tiết acid dạ dày.

Metoclopramid giúp tăng nhu động dạ dày, tăng co bóp tiêu hóa thức ăn, giúp thức ăn không bị ứ trệ, giảm triệu chứng đầy bụng, khó tiêu.

Trong trường hợp đầy hơi, chướng bụng, rối loạn tiêu hóa, có thể sử dụng thêm một số sản phẩm men vi sinh, để hỗ trợ và kích thích tiêu hóa.

4. Một số phương pháp cải thiện chứng đầy hơi, chướng bụng

4.1. Sử dụng tỏi cải thiện chướng bụng

Tỏi là gia vị được sử dụng trong nhiều món ăn hàng ngày, ngoài ra tỏi cũng có thể được sử dụng để cải thiện chứng đầy hơi, khó tiêu hiệu quả.

Việc bổ sung tỏi qua chế độ ăn uống hàng ngày rất đơn giản vì có nhiều món ăn được chế biến với tỏi.

• Bệnh nhân cũng có thể dùng tỏi bằng cách

Lấy khoảng 3 củ tỏi, bóc vỏ, sau đó giã nát, thêm chút đường phèn và hòa vào khoảng 100 ml nước ấm, uống trong ngày.

Tỏi cũng có thể dùng để chườm bụng bằng cách nướng một củ tỏi, đặt lên miếng gạc mỏng ở vị trí rốn. Phương pháp này sẽ giúp loại bỏ khí trong bụng thông qua xì hơi để giảm tình trạng chướng bụng.

4.2 Gừng chữa đầy hơi

Cũng giống tỏi, gừng là loại gia vị được sử dụng trong nhiều món ăn giúp tăng thêm hương vị. Gừng sẽ giúp kích thích và hỗ trợ tiêu hóa thức ăn.

Cách sử dụng gừng để chữa đầy hơi chướng bụng như sau:

• Lấy khoảng 1 củ gừng, gọt bỏ vỏ, rửa sạch và thái thành lát mỏng.
• Thêm nước nóng, hãm khoảng 20 – 30 phút
• Thêm 1 thìa mật ong khuấy đều.
• Mật ong kết hợp với gừng rất tốt để hỗ trợ tiêu hóa và giảm đầy bụng, khó tiêu.

4.3 Sử dụng quế

Quế cũng được sử dụng phổ biến trong việc kích thích tiêu hóa, giảm các triệu chứng khó tiêu và đầy bụng.

Cách sử dụng

• Hòa khoảng 1 thìa bột quế vào khoảng 200 ml nước nóng, khuấy đều, để lắng.
• Gạn lấy phần dịch để uống, nên uống nước quế sau bữa ăn sẽ tốt nhất để điều trị.

4.4 Chườm bụng

Khi đang bị khó tiêu, chướng bụng, sẽ gây ra cảm giác rất khó chịu cho người bệnh. Một biện pháp khá đơn giản và dễ thực hiện để loại bỏ cảm giác này là tiến hành chườm nóng.

Dùng khăn và nước ấm, chườm nhẹ nhàng xung quanh bụng, kết hợp thêm động tác massage bụng sẽ giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn được tốt hơn.

4.5 Dùng lá ổi

Ổi là loại trái cây quen thuộc, giàu chất xơ và vitamin C, các chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe. Có thể ăn ổi hàng ngày, sau bữa ăn để tráng miệng là lựa chọn hợp lý.

Tuy nhiên, nhiều người không biết rằng lá ổi cũng tốt cho sức khỏe, trong đó có các bệnh đường tiêu hóa.

• Công dụng của lá ổi

Lá ổi chứa hàm lượng tanin cao, tanin có tác dụng làm se niêm mạc đường tiêu hóa, ức chế hoạt động của các vi khuẩn gây bệnh trong dạ dày và ruột, ức chế quá trình lên men do thức ăn bị ứ đọng, vì vậy sẽ giúp cải thiện rõ rệt tình trạng đầy hơi, khó tiêu.

Cách dùng

• Lấy khoảng 10 lá ổi, có thể lấy phần búp ổi non, rửa sạch.
• Ngâm lá ổi với nước muối pha loãng, sau đó vớt ra, rửa lại với nước sạch, để ráo.
• Đem xay lá ổi với khoảng 200 ml nước, lọc lấy phần dịch để uống trong ngày.

Hoặc đơn giản hơn, có thể lấy lá ổi, rửa sạch rồi đem hãm với nước sôi như trà để uống bằng ngày cũng đem lại hiệu quả tốt.

>>>> Tìm hiểu thêm: Có Thể Chữa Đau Dạ Dày Bằng Lá Ổi Như Thế Nào?

4.6. Đu đủ 

Đu đủ là loại quả chứa rất nhiều chất dinh dưỡng và vitamin. Với các bệnh nhân mắc bệnh tiêu hóa, enzyme papain trong quả đu đủ sẽ giúp kích thích tiêu hóa, đẩy khí thừa ra khỏi cơ thể.

Tuy nhiên lưu ý với bệnh nhân nên ăn đu đủ chín, không nên ăn đu đủ xanh vì đu đủ xanh lại không tốt với bệnh dạ dày.

Cách nấu canh đu đủ sườn heo

+ Mua khoảng 300 g sườn heo, rửa sạch, chặt thành khúc vừa ăn. Sau đó, cho sườn vào nồi, thêm chút nước, đun vừa sôi thì tắt bếp, rửa lại sườn bằng nước cho sạch.

+ Đu đủ chín vừa, 1 quả, gọt sạch vỏ, bỏ hạt thái thành miếng vừa ăn.

+ Cho một chút dầu ăn vào nồi, thêm sườn vào đảo qua, sau đó thêm nước, đun nhỏ lửa khoảng 1 giờ cho thịt mềm. Sau đó thêm đu đủ vào, nêm gia vị cho vừa ăn. Nấu đến khi đu đủ vừa chín mềm là được. Thêm chút hành lá, để tăng thêm hương vị cho món ăn.

Một cách khác là làm sinh tố đu đủ, có thể kết hợp thêm một số loại quả khác như táo, ổi,… rất tốt cho sức khỏe.

4.7 Cần tây và chướng bụng

Cần tây là loại rau tốt cho sức khỏe, có thể giúp điều hòa và ổn định huyết áp. Ngoài ra cần tây còn giúp thanh lọc cơ thể, và hệ tiêu hóa, thúc đẩy quá trình bài tiết các chất thải, giúp nhẹ bụng và loại bỏ cảm giác đầy hơi.

Cần tây có thể nấu canh, xào cần tây với thịt bò. Nếu bệnh nhân có thể uống được sinh tố cần tây thì có thể xay trực tiếp cần tây đã rửa sạch với nước để uống, một tuần dùng 2 – 3 lần sẽ giúp loại bỏ tình trạng đầy hơi,khó tiêu, đồng thời giúp ổn định huyết áp.

Trong quá trình đang điều trị, bệnh nhân cũng cần lưu ý kết hợp thêm các biện pháp điều chỉnh chế độ ăn và sinh hoạt để nâng cao hiệu quả điều trị.

• Chế độ ăn cần cân bằng, đầy đủ chất dinh dưỡng, nên bổ sung các loại thực phẩm dễ tiêu hóa, thức ăn chứa nhiều chất xơ và rau củ.
• Trong khi ăn, nên ăn chậm, nhai kỹ thức ăn để giúp giảm bớt hoạt động cho dạ dày. Hạn chế các loại đồ uống có ga, rượu, bia, thuốc lá.
• Nên tắm bằng nước ấm giúp giảm đau, đem lại cảm giác thư thái, đồng thời cũng hỗ trợ tiêu hóa rất tốt.
• Lựa chọn các bài tập nhẹ nhàng, vận động để giải tỏa căng thẳng. Trong đó, yoga là sự lựa chọn hợp lý, thích hợp với mọi đối tượng. Yoga không chỉ giúp tinh thần thư giãn, mà còn giảm cảm giác nặng nề, mệt mỏi do tình trạng đầy hơi, khó tiêu gây ra.

Kết luận

Chướng bụng là tình trạng thường xuyên gặp phải trên đường tiêu hóa. Bệnh có thể không gây nguy hiểm và có thể kiểm soát dễ dàng bằng cách điều chỉnh chế ssoj ăn uống và sinh hoạt đúng cách. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đầy hơi, chướng bụng có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh nhân đang mắc các bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến tiêu hóa.

Do đó, nếu gặp phải tình trạng này kéo dài và thường xuyên, bệnh nhân nên đến các cơ sở tế để được thăm khám, xác định chính xác nguyên nhân gây bệnh. Phương pháp điều trị ngoài sử dụng các thuốc điều trị triệu chứng, cũng có thể kết hợp thêm các sản phẩm hỗ trợ để tăng hiệu quả điều trị.

Viên sủi Scurma Fizzy với công nghệ hướng đích, giúp nâng cao tác dụng của curcumin trong điều trị và cải thiện tốt các triệu chứng bệnh liên quan đến tiêu hóa. Để tìm hiểu về sản phẩm Scurma Fizzy, có thể tham khảo thêm tại đây.

Trong trường hợp bệnh nhân có bất cứ thắc mắc nào về triệu chứng, nguyên nhân, phương pháp điều trị và phòng tránh bệnh, hãy liên hệ ngay với  HOTLINE 1800.6091 để được các chuyên gia của Scurma Fizzy.