Đầy bụng ợ hơi có nguy hiểm? Một số mẹo đơn giản dùng điều trị tại nhà

Đầy bụng ợ hơi là triệu chứng phổ biến đường tiêu hóa, có liên quan đến các rối loạn đơn thuần của dạ dày, đường ruột hoặc có thể là dấu hiệu không đặc trưng của một số bệnh lý nghiêm trọng khác. Đầy hơi gây khó chịu và ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống, làm mất sự tự tin trong giao tiếp hàng ngày. Vậy để tìm hiểu về chứng đầy bụng ợ hơi, hãy cùng các chuyên gia Scurma Fizzy trong bài viết này và chia sẻ về một số mẹo điều trị đơn giản ngay tại nhà.

 

1. Đầy bụng ợ hơi là gì?

Đầy bụng ợ hơi là một trong 4 triệu chứng rối loạn đường tiêu hóa (GI, gồm ợ chua, đau bụng, đầy bụng và táo bón) rất phổ biến thường gặp. Loại rối loạn này dự tính có ảnh hưởng đến 25% dân số, chiếm một tỷ lệ lớn trong thực hành chăm sóc y tế chính về đường tiêu hóa. Chứng đầy bụng ợ hơi thường bị coi nhẹ, có bằng chứng cho thấy chỉ có khoảng 50% số người bị có sự tham khảo y kiến từ bác sĩ. Vậy triệu chứng đầy hơi là gì? Có nguy hiểm không và khi nào cần đến sự thăm khám từ bác sĩ?

1.1 Đầy bụng

Đầy bụng hay còn gọi là chướng bụng là kết quả sự chậm tiêu, khó tiêu có thể hoặc sự tăng lên về lượng hơi trong đường tiêu hóa do sự rối loạn chuyển hóa chất tinh bột đường hoặc quá tải của thức ăn đối hệ men vi sinh đường ruột. 

1.2 Ợ hơi

Ợ hơi là triệu chứng đi kèm với đầy bụng, gây nên khi lượng hơi trong đường tiêu hóa tăng lên bất thường, bắt buộc phải giải thoát bằng cách ợ ngược lên và gây ra triệu chứng ợ hơi trên bệnh nhân. Triệu chứng này gây ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt và giao tiếp, gây cảm giác tự ti trên người bệnh.

>>>> Tham khảo thêm: Có Nguy Hiểm Gì Không Nếu Bị Ợ Hơi Liên Tục?

2.Triệu chứng nhận biết khi bị đầy bụng ợ hơi

Chứng đầy bụng ợ hơi điển hình với sự tăng lượng hơi bất thường trong đường tiêu hóa do sản xuất dư thừa khí hoặc rối loạn chuyển động của các cơ tiêu hóa, có thể liên quan đến nhiều nguyên nhân khác nhau. Đầy bụng ợ hơi có thể chỉ là một triệu chứng nhẹ, thoáng quá hoặc là một dấu hiệu báo hiệu sớm cho các vấn đề nghiêm trọng khác tại đường tiêu hóa. Vậy làm thế nào để nhận biết chứng đầy bụng ợ hơi?

Trong bài viết này, chuyên gia Scurma Fizzy sẽ giúp bạn nhận biết chứng đầy bụng ợ hơi với triệu chứng sau: đau cứng thượng vị, đau bụng âm ỉ, nặng bụng, tiêu chảy.

•  Đau cứng vùng thượng vị: sự ứ đọng, quá tải hoặc tăng sinh khí tại đường tiêu hóa gây, gây chậm tiêu, căng tức, đặc biệt là vùng thượng vị. Gây cảm giác như “nhồi nhét”, khó chịu tại đường tiêu hóa trên bệnh nhân, điều này bắt buộc bụng phải “trương nở” to ra.
• Buồn nôn, nôn: sự tăng sinh khí tại đường tiêu hóa làm tăng giải phóng khí bằng đường ngược trở lại khoang miệng, nếu dạ dày bạn còn thức ăn, kết quả sẽ gây cảm giác buồn nôn và nôn.
• Đau bụng âm ỉ: sự căng trướng, quá tải gây kích thích lên các đầu mút thần kinh đường tiêu hoá gây đau.
• Nặng bụng là cảm giác điển hình trong đầy bụng ợ hơi. Cảm giác bụng bạn quá no, căng tức, bị căng chướng sau khi ăn. Sự trương nở này không giống với sự giữ nước.

3.Nguyên nhân gây chứng đầy bụng ợ hơi

Đầy bụng ợ hơi có thể chỉ là hậu quả liên quan đến  trong chế độ ăn uống không phù hợp, việc lựa chọn một số thực phẩm sai cách hoặc các thành phần mà hệ tiêu hóa của ban không dung nạp đường. Hoặc nó có thể là một trong những dấu hiệu báo hiệu sớm các vấn đề nghiêm trọng hơn. Sau đây là một số nguyên nhân thường gặp gây tình trạng đầy bụng ợ hơi cho người bệnh.

3.1 Lựa chọn thực phẩm sai cách

Thực phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tiêu hóa. Việc lựa các loại thực phẩm khó tiêu, dễ sinh hơi gây khó khăn đối với hệ tiêu hóa, dễ dẫn đến chứng đầy bụng ợ hơi. Các thực phẩm “đầu sỏ” khó tiêu điển hình như các loại thực phẩm giàu tinh bột đường, món ăn chiên rán, xào nhiều dầu mỡ, ăn đồ cay nóng; các loại chất lỏng như nước uống có gas, rượu bia, café…

3.2 Thói quen ăn uống thiếu khoa học

Một số thói quen ăn uống không tốt làm tăng nguy cơ bị đầy bụng ợ hơi. Ăn qua nhanh, nhai không kỹ, ăn không đúng giờ… làm tăng sự quá tải cho dạ dày và đường tiêu hóa, bắt buộc hệ thống tiêu hóa phải làm việc nhiều hơn để nghiền nhỏ và tiến hành phần giải thức ăn thành các thành phần dễ dung nạp hơn. Từ đó, làm giảm sự tiêu hóa, gây chậm tiêu, tăng nguy cơ sinh khí do thức ăn ứ đọng tại dạ dày quá lâu, gây chứng đầy bụng ợ hơi.

3.3 Liên quan đến tác dụng phụ của thuốc

Chứng đầy bụng ợ hơi có thể gây ra bởi một số thuốc do tác dụng không mong muốn trên đường tiêu hóa, như thuốc kháng sinh, thuốc kháng viêm không steroid, …điển hình là các thuốc kháng sinh do các thuốc này khi dùng kéo dài sẽ ảnh hưởng đến hệ vi sinh đường ruột, đặc biệt là các lợi khuẩn tham gia vào quá trình tiêu hóa đường ruột, hại khuẩn phát triển mạnh, tăng nguy cơ gây chậm tiêu và đầy bụng.

3.4 Rối loạn đường tiêu hóa

Rối loạn chuyển động cơ tiêu hóa như chậm co bóp, giảm bài tiết men tiêu hóa liên quan đến tác động độc tính của thức ăn, vi khuẩn có hại đường ruột hoặc xoắn khuẩn HP làm cho sự di chuyển và tiêu hóa của thực phẩm trên đường tiêu hóa chậm hơn, gây khó tiêu và đầy bụng. 

3.5 Dấu hiệu về một số bệnh lý nghiêm trọng

3.5.1 Viêm loét dạ dày- tá tràng

Đây là bệnh lý phổ biến của đường tiêu hóa đặc trưng bởi sự mất cân bằng giữa các yếu tố tấn công và bảo vệ tại dạ dày. Gây ảnh hưởng đến nhu động tiêu hóa, khả năng co bóp dạ dày và quá trình tiêu hóa thức ăn, là nguyên nhân gây đầy bụng ợ hơi ở nhiều bệnh nhân. Trong trường này, bệnh nhân cần có sự thăm khám bác sĩ và điều trị dứt điểm bệnh lý tiêu hóa thì chứng đầy bụng ợ hơi cũng tự biến mất.

>>>> Tìm hiểu thêm: Viêm Loét Dạ Dày – Tá Tràng, Cần Nắm Được Những Kiến Thức Gì?

3.5.2 Ung thư dạ dày

Đầy bụng ợ hơi có thể là dấu hiệu sớm của ung thư dạ dày- một bệnh lý rất nguy hiểm của đường tiêu hóa với nguy cơ tử vong cao, tỷ lệ mắc xu hướng ngày càng gia tăng. Ung thư dạ dày được coi là căn bệnh “thầm lặng” do nó thường không có triệu chứng ở giai đoạn sớm hoặc gây ra bởi các dấu hiệu rất mơ hồ như đầy bụng, khó tiêu hoặc cảm giác đầy bụng trên, chỉ khi bệnh ở những giai đoạn sau với triệu chứng rầm rộ thì bệnh nhân mới thăm khám và phát hiện. Trên một số bệnh nhân có thể xảy ra tình trạng giảm cân, buồn nôn, đau bụng. Các triệu chứng xuất hiện thoáng qua, thường bị coi nhẹ và nhầm lẫn với các triệu chứng của rối loạn tiêu hóa thông thường. Vì vậy, bệnh nhân thường bỏ qua “giai đoạn vàng” để chẩn đoán và điều trị ung thư dạ dày.

3.5.3 Ung thư tuyến tụy

Là bệnh lý nguy hiểm với tỷ lệ tử vong tương đối cao. Triệu chứng nhận biết bệnh rất đa dạng với sự kết hợp của đầy bụng ợ hơi với vàng da (vàng mắt và da), sụt cân, chán ăn, đau bụng lan ra sau lưng. Hoặc bệnh lý đái tháo đường khởi phát kết hợp với đầy bụng, giảm cân không rõ nguyên nhân đau bụng cũng có thể là dấu hiệu của ung thư tuyến tụy.

3.5.4 Bệnh lý gan mật

Các bệnh lý về gan lành tính như xơ gan, viêm gan hoặc ung thư di căn có thể là nguyên nhân gây đầy bụng ợ hơi. Đầy bụng kèm theo cổ trướng là dấu hiệu quan trọng để nhận biết ung thư di căn đến gan. Để chẩn đoán sớm và chính xác bệnh lý gan cần đến sự thăm khám của các cán bộ y tế, tiến hành các xét nghiệm đánh giá chức năng gan và từ đó có phác đồ điều trị phù hợp.

3.5.5 Một số bệnh lý khác

Đầy bụng ợ hơi có thể dấu hiệu nhận biết của một số bệnh lý nguy hiểm khác như ung thư buồng trứng, ung thư tử cung, ung thư ruột kết, viêm ruột thừa, bệnh lý viêm tại vùng chậu (PID), bệnh rối loạn miễn dịch (Cohn), hội chứng ruột kích thích, nhiễm ký sinh trùng đường ruột. Tuy nhiên dấu hiệu này chỉ thoáng qua vè không có đặc trưng, điển hình trong chẩn đoán.

4 “Có nguy hiểm không nếu bạn bị đầy bụng ở hơi?” Giải đáp từ chuyên gia

Đầy bụng ợ hơi là một triệu chứng rất phổ biến ở đường tiêu hóa, gặp phải ở khoảng 25% dân số với các triệu chứng điển hình là nặng bụng, trướng bụng cảm giác như tăng áp lực lên bụng. Khoảng 16-30% người bệnh báo cáo về tình trạng thường xuyên bị đầy hơi. triệu chứng này có thể có liên quan đến chế độ ăn, một số loại thực phẩm hoặc các thành phần mà bạn không dung nạp được. Đôi khi đầy bụng ợ hơi lại là triệu chứng sớm báo hiệu một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng.

Theo như chia sẻ của Thạc sĩ. Bác sĩ chuyên khoa II Kha Hữu Nhân- phó trưởng bộ môn Nội trường đại học y dược Cần Thơ “Đầy bụng ợ hơi là triệu chứng thường gặp đường tiêu hóa. Nếu như đơn thuần, thỉnh thoảng gặp có thể điều trị đơn giản bằng các thuốc điều trị triệu chứng, bệnh nhân có thể tự điều trị được. Nếu như triệu chứng tái diễn lặp đi lặp lại và kéo dài từ khoảng 1-2 tuần thì đã không còn nằm trong vấn đề điều trị đơn thuần nữa rồi. Đây có thể là biểu hiện của các bệnh lý đơn thuần”.

Phần lớn các triệu chứng của đầy bụng ợ hơi là lành tình và có mối liên quan đến chế độ ăn uống và nghỉ ngơi. Như vậy, đầy bụng ợ hơi đơn giản chỉ là một triệu chứng thông thường, rất phổ biến ở đường tiêu hóa không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống và sinh hoạt, gây tự ti trong giao tiếp ở người bệnh và hoàn toàn bệnh nhân có thể tự điều trị đơn giản tại nhà.

Tuy nhiên, khi xuất hiện các triệu chứng đầy bụng ợ hơi kéo dài, tái phát nhiều lần, bệnh nhân cần đến thăm khám tại cơ sở y tế để được thực hiện các xét nghiệm và chẩn đoán các nguyên nhân để điều trị chính xác.

5 Mẹo điều trị đầy bụng ợ hơi đơn giản tại nhà

5.1 Điều chỉnh lối sống

Điều chỉnh lối sống có vai trò quan trọng trong điều trị và kiểm soát chứng đầy bụng ợ hơi đơn thuần. Do các triệu chứng này có liên quan đến việc lựa chọn thực phẩm hàng ngày, thói quen ăn uống và sinh hoạt của từng bệnh nhân.

5.1.1 Chế độ ăn uống

Việc lựa chọn một số loại thực phẩm khó tiêu hoặc cơ thể không dung nạp được là nguyên nhân gây đầy bụng ợ hơi trên nhiều đối tượng. Khi bạn ăn thực phẩm mà hệ tiêu hóa không có khả năng dung nạp hoặc khó tiêu hóa, làm tăng gánh nặng, bắt buộc hệ tiêu hóa phải tăng cường làm việc. Đồng thời, thực phẩm chậm tiêu bị ứ trệ trong đường ruột, gây ra tình trạng sinh khí dư thừa, đầy hơi, trướng bụng.

 Một số thực phẩm gây gánh nặng cho hệ tiêu hóa thường gặp là lactose (đặc biệt trên một số người còn không có khả năng dung nạp lactose do thiếu men thủy phân nó) trong sữa; fructose; trứng; lúa mì; lúa mạch; gluten. Các thành phần có hàm lượng cao trong các thực phẩm sau:

• Đậu: các loại đậu chứa hàm lượng lớn protein và carbohydrate, điển hình Fordmaps một loại alpha galactosidase thuộc nhóm cacbonhydrat. Chất này rất dễ bị vi khuẩn đường ruột lên men và sinh nhiều khí.
• Đồ uống có gas là nguyên nhân phổ biến gây đầy bụng ợ hơi. Chứa thành phần sinh khí carbon dioxide lớn, sau khi uống một số khí bị mắc kẹt trong hệ tiêu hóa gây đầy hơi.
• Lúa mì: chứa hàm lượng cao gluten, là nguyên liệu phổ biến của các loại thực phẩm hàng ngày như bánh mỳ, mì ống, mì sợi, bánh ngô, bánh ngọt, bánh quy,…Lúa mì gây ra các vấn đề tiêu hóa lớn, bao gồm có đầy bụng ợ hơi.
• Các loại rau họ cải làm tăng nguy cơ gây đầy bụng ợ hơi do chúng có chứa Fodmap như trong đậu, làm tăng nguy cơ sinh khí ở một số người.
• Khác: hành tây, lúa mạch, các sản phẩm từ sữa bào gồm bơ, pho mát, sữa, atiso do có chứa hàm lượng FODMAP cao.

Bên cạnh việc lựa chọn các thực phẩm hàng ngày thì cần kết hợp điều chỉnh các thói quen ăn uống sao cho khoa học:

• Tránh nên ăn quá nhiều một lúc: ăn quá nhiều làm tăng gánh nặng và sức chứa của dạ dày và hệ tiêu hóa, tạo cảm giác khó chịu, không thoải mái cho người bệnh. Thay vì ăn nhiều trong một bữa làm tăng nguy cơ quá tải thì hãy chia nhỏ thành nhiều bữa, mỗi bữa ăn với khẩu phần ăn nhỏ hơn.
• Nhai kĩ trước khi nuốt: là thói quen tốt cần được duy trì. Thay vì nhai qua loa thì bạn cần dành thời gian cho nhai nghiền thức ăn ban đầu, điều này giúp giảm bớt gánh nặng cho dạ dày và sự tiêu hóa của ruột. Thúc đẩy quá trình tiêu hóa tốt hơn, hạn chế đầy bụng ợ hơi.
• Hạn chế sử dụng kẹo cao su, uống qua ống hút hoặc vừa ăn vừa nói chuyện vì điều này có thể làm tăng lượng khí nuốt vào từ bên ngoài.
• Sử dụng thêm các enzyme tiêu hóa giúp thủy phân cacbohidrat khó tiêu như lactase, beano hoặc bổ sung lợi khuẩn từ bên ngoài vào bằng đường uống, có thể sử dụng các sản phẩm men vi sinh hoặc sữa chua có chứa lợi khuẩn tự nhiên

5.1.2 Thay đổi chế độ sinh hoạt

Xây dựng một thói quen sinh hoạt khoa học có hiệu quả tốt trong giải quyết tình trạng đầy bụng ợ hơi ở người bệnh:

• Vận động, nghỉ ngơi nhẹ nhàng, có thời gian thư giãn, tham gia các hoạt động thể dục thể thao.
• Giảm cân: giúp kiểm soát chứng đầy bụng ợ hơi tốt.
• Xây dựng thời gian biểu khoa học, làm việc nghỉ ngơi điều độ, không thức khuya, giữ tinh thần luôn thoải mái, tránh căng thẳng.
• Hạn chế sử dụng các thuốc làm tăng nguy cơ bị trướng bụng, đầy hơi.
• Tắm nước ấm do có tác dụng giảm đau và căng thẳng hiệu quả.

5.2 Một số bài thuốc dân gian giúp kiểm soát chứng đầy bụng ợ hơi

5.2.1 Gừng

Gừng là loại gia vị rất tốt với đường tiêu hóa cả các bệnh lý như trào ngược hoặc viêm loét dạ dày. Gừng có tác dụng chữa đầy hơi, chướng bụng tốt. cách sử dụng gừng cũng rất đơn giản mà bạn có thể thực hiện tại nhà

Tiến hành: lấy một nhánh gừng, cạo sạch vỏ, rửa để ráo. Sau đó, thái thành các lát mỏng và cho thêm vào nước nóng, chờ 2-5 phút thì uống, bạn cũng có thể thực hiện với nước trà. Uống nước gừng hay trà gừng ngay sau khi ăn làm giảm nhanh chứng đầy bụng ợ hơi.

>>>> Tìm hiểu thêm: Ợ Hơi Khó Tiêu – Tư Vấn Của Chuyên Gia

5.2.2 Tỏi 

Tỏi là một loại gia vị rất gần gũi, quen thuộc trong căn bếp của mỗi gia đình, được sử dụng phổ biến trong chế biến các món ăn. Tuy nhiên nó có tác dụng rất hiệu quả trong điều trị chứng đầy bụng ợ hơi.

Tiến hành: lấy một vài nhánh tỏi, bóc sạch vỏ, giã nát hoặc sắt thành các lát mỏng.Sau đó, trộn với đường phèn hoặc đường kính với một lượng khoảng 4-5g. Hòa hỗn hợp vào khoảng 60ml nước đun ấm, chia thành 2-3 lần uống trong ngày.

5.2.3 Bạc hà

Bạc hà có tác dụng kích thích hệ tiêu hóa, giúp phá hủy các bọt khí trong đường ruột. Từ đó, có tác dụng kiểm soát đầy bụng ợ hơi hiệu quả. Bạn có thể dùng bạc hà như rau sống trong bữa ăn hàng ngày hoặc ép, xay lấy nước uống.

5.2.4 Lá ổi

Lá ổi có vị chát rất đặc trưng bởi nó chứa thành phần tanin với hàm lượng cao. Chính vị chát này có tác dụng ngăn cản các vi khuẩn đường ruột sinh khí gây đầy hơi. 

Tiến hành: lấy một nắm lá ổi non, rửa sạch bằng cách là ngâm nước muối loãng. Sau đó tiến hành xay với 1 ly nước rồi uống ngày 2 lần.

5.2.5 Mật ong chanh

Mật ong, chanh tươi và nước đun sôi để nguội là các nguyên liệu cần thiết cho bài thuốc này. Chanh tươi thái thành các lát mỏng.  Sau đó, hòa mật ong vào khoảng 200ml nước đun sôi để nguội, thêm vài lát chanh đã thái sẵn và uống ngay. 

Nước chanh kết hợp với mật ong có tác dụng chữa đầy bụng ợ hơi hiệu quả, hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Do chanh chứa thành phần lớn acid citric tạo nên vị chua, có tác dụng kích thích sản sinh ra acid dịch vị, làm tăng cường quá trình tiêu hóa thức ăn.

Bài viết là những thông tin hữu ích mà chuyên gia Scurma Fizzy mang lại cho bạn về chứng đầy bụng ợ hơi. Hy vọng bài viết đã giúp có thêm kiến thức về chứng đầy hơi và các bạn có thể áp dụng kiến thức trên được ngay vào trong đời sống, để giúp đỡ chính bản thân mình cũng như mọi người có thể tránh tình trạng phiền toái này. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, các bạn có thể đặt câu hỏi cho chúng tôi qua đường dây nóng Hotline 18006091 để được trả lời nhanh chóng và hài lòng nhất.

Kính chúc các bạn luôn có sức khỏe tốt và một cuộc sống chất lượng!