Hệ tiêu hóa có vai trò vô cùng quan trọng của cơ thể. Nó sẽ giúp chúng ta chuyển hóa và hấp thu được chất dinh dưỡng, cung cấp cho các hệ cơ quan khác cho cơ thể. Khi hệ tiêu hóa bị rối loạn hoạt động, đời sống hàng ngày của chúng ta cũng bị ảnh hưởng lớn. Hiện tượng chướng hơi là một vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa, phổ biến nhiều người gặp phải mỗi ngày. Trong bài viết này, các chuyên gia của chúng tôi sẽ cung cấp cho các bạn 7 điều bạn cần biết về hiện tượng này.

1.Đầy hơi là gì?

Dạ dày được cấu tạo từ nhiều phần khác nhau theo cấu tạo đi từ trên xuống: tâm vị, đáy vị, thân vị, hang vị và môn vị. Mỗi phần có những cấu trúc tế bào khác nhau để có thể thực hiện được chức năng của chúng. 

Phần đáy vị là một phần đặc biệt của dạ dày. Đáy vị không hề chứa thức ăn, trừ trường hợp ăn quá no dẫn đến thức ăn tràn lên cả phần này của dạ dày. Đáy vị bình thường chỉ chứa khí, tạo dạng hình chỏm cầu. Áp lực khí này giúp cho dạ dày giữ được hình dạng và vị trí tương đối đối với các tạng khác trong ổ bụng. 

Vậy bạn có thể thấy rằng, bình thường trong dạ dày của cơ thể, vẫn có một lượng hơi ở phần đáy vị để giúp ích cho dạ dày.

Tuy nhiên, ở trong hiện tượng chướng hơi, lượng hơi được sinh ra quá nhiều do các nguyên nhân khác nhau dẫn đến sự đầy kín hơi trong dạ dày. Áp lực hơi này sẽ gây ra cho cơ thể sự khó chịu, căng bụng và một số triệu chứng khác. 

Bên cạnh đó, sự trì trệ tiêu hóa ở ruột non và ruột già cũng sẽ gây ra tình trạng này.

Tóm lại, hiện tượng đầy hơi là tình trạng lượng hơi trong lòng dạ dày, ruột quá lớn dẫn đến sự gia tăng áp suất hơi trong đường ống tiêu hóa.

2.Nguyên nhân gây đầy hơi

2.1.Chế độ ăn

– Ăn nhiều thức ăn khó tiêu

Khi ăn quá nhiều thức ăn khó tiêu, dạ dày sẽ không thể nào tiêu hóa hết được lượng thức ăn này. Chỉ một phần nhỏ thứ ăn được tiếp tục chuyển xuống ruột non còn phần nhiều lượng thức ăn còn lại sẽ ở lại trong dạ dày. Chúng dưới sự tác động của các enzym do dạ dày tiết ra sẽ bị lên men sinh ra hơi. Hơi này sinh ra khi đạt một lượng quá lớn sẽ gây ra hiện tượng đầy bụng hơi. 

– Uống nhiều loại nước uống có gas, bia rượu:

Lượng hơi sinh ra trong dạ dày ngoài con đường được sinh ra do quá trình lên men thức ăn thì phần còn lại sẽ chủ yếu được đưa vào dạ dày, ruột qua các loại thực phẩm có chứa nhiều hơi gas như các loại nước ngọt, nước giải khát có gas, bia rượu…

– Nhiều thói quen ăn uống không đúng cách cũng có thể gây ra hiện tượng này như:

+Thói quen không nhai kỹ, ăn chậm, ăn nhanh sẽ khiến lượng thức ăn xuống dạ dày quá nhanh mà chưa được trải qua quá trình tiêu hóa, nghiền nhỏ sơ bộ ở miệng. Điều này sẽ làm gia tăng và quá tải sự tiêu hóa cho dạ dày. Chính vị vây, xu hướng thức ăn bị tồn dư và lên men sinh hơi trong dạ dày, ruột cũng tăng lên.

+ Ăn không đúng vào bữa: bình thường dạ dày sẽ bài tiết ra dịch acid theo đúng nhịp điệu bữa ăn mỗi ngày. Việc ăn uống không đúng bữa có thể gây ra sự khó tiêu hóa thức ăn do dịch acid chưa kịp bài tiết để tiêu hóa thức ăn. Đặc biệt, khi bạn ăn quá nhiều vào các bữa phụ thì hiện tượng đầy bụng, chướng hơi cũng rất dễ xảy ra.

+ Nằm ngay sau ăn xong

Sau khi ăn, dạ dày cần có khoảng thời gian để chuyển hóa thức ăn. Nhiều người thường có thói quen nằm nghỉ ngay sau khi vừa mới ăn xong, thói quen này phổ biến nhưng không phải ai cũng biết nó có thể dẫn đến tình trạng chướng hơi và cả những vấn đề khác trên đường tiêu hóa. 

Tư thế nằm sẽ tạo điều kiện cho các tạng trong ổ bụng gia tăng áp lực, chèn ép vào dạ dày, ruột khiến cho sự tiêu hóa diễn ra khó khăn hơn từ đó có thể dẫn đến tình trạng đầy hơi. 

2.2.Stress, lo âu, căng thẳng tâm lý

Sự căng thẳng lo âu sẽ ảnh hưởng lớn tới sự hoạt động bình thường của hệ tiêu hóa. Điển hình, bạn có thể dễ thấy sự ảnh hưởng này bạn có thể thấy dấu hiệu co thắt dạ dày, sôi bụng, xót ruột…

Stress, lo âu có thể dẫn đến hiện tượng đầy hơi ở nhiều người. Khi gặp stress, cơ thể sẽ tiết ra hormon thuộc tuyến vỏ thượng thận là cortisol. Cortisol là một chất cứu cánh cho cơ thể khi gặp stress với tác dụng kích thích tân tạo ra nhiều hợp chất giàu năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, cortisol cũng gây ra sự rối loạn bài tiết acid dạ dày nên dẫn tới sự rối loạn tiêu hóa ở dạ dày. Đồng thời, khi bạn cảm thấy căng thẳng lo âu, nhu động của dạ dày và ruột cũng bị tăng lên khiến cho nhiều thức ăn chưa được tiêu hóa nhưng vẫn được tiếp tục di chuyển xuống các cơ quan khác để chuyển hóa. Điều này cũng là nguyên nhân gây ra sự chướng hơi, đầy bụng trong cơ thể.

2.3.Sử dụng kháng sinh

Kháng sinh là một loại thuốc kê đơn được chỉ định với mục đích tiêu diệt các vi khuẩn gây ra tình trạng nhiễm khuẩn.

Không phải tất cả các kháng sinh đều là yếu tố nguy cơ gây ra tình trạng này. 

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng do các kháng sinh phổ rộng có tác dụng tiêu diệt rất nhiều chủng vi khuẩn khác nhau nhưng đồng thời cũng sẽ tiêu diệt luôn cả những vi khuẩn chí có lợi trong dạ dày, ruột. 

Khi các vi khuẩn chí có lợi nay bị tiêu diệt thì sẽ kéo theo sự rối loạn chức năng của hệ tiêu hóa. 

Nhìn chung các trường hợp bị khó tiêu, chướng hơi do sử dụng khác sinh sẽ hay gặp phải ở các bệnh nhân nhiễm khuẩn nặng, phải điều trị bằng các kháng sinh có phổ tác dụng rộng. Tuy nhiên, hiện nay với tình trạng sử dụng kháng sinh bừa bãi, tự ý mua kháng sinh khi không được kê đơn và tình trạng kháng kháng sinh thì tình trạng này cũng trở lên phổ biến hơn cả ở những bệnh nhân nhẹ, điều trị ngoại trú. 

2.4.Bệnh lý

Tình trạng chướng hơi có thể bắt gặp trong một số bệnh lý như hội chứng ruột kích thích, viêm dạ dày… do trong các bệnh lý này sự tiêu hóa thức ăn diễn ra không được tốt, dạ dày bị viêm không phát huy được hết vai trò của mình. 

2.5.Không hoạt động thể dục thể thao

Những người hoạt động thể thao thì hoạt động của hệ tiêu hóa diễn ra rất điều hòa. Ngược lại ở những người không chịu vận động nhiều thì chức năng tiêu hóa cũng sẽ bị trì trệ đi, tình trạng đầy bụng, chướng hơi sẽ xảy ra.

>>>Xem thêm: Đầy Hơi Chướng Bụng Là Gì Và Top 6 Nguyên Nhân Gây Bệnh

3.Biểu hiện trong hiện tượng đầy hơi

Đầy hơi là một vấn đề trên hệ tiêu hóa thường gặp. Trong hầu hết mọi trường hợp, nó không gây ra các biểu hiện quá dữ dội. Nhưng các dấu hiệu này cũng sẽ gây ra sự mệt mỏi, khó chịu và gây ảnh hưởng đến cuộc sống.

Một số dấu hiệu bạn có thể gặp phải trong tình trạng này có thể kể đến như:

3.1.Cảm giác căng đầy bụng

Lượng hơi quá nhiều trong dạ dày sẽ dẫn đến sự giãn rộng, mất đi hình dạng vốn có của dạ dày. 

Bạn sẽ thấy cảm giác dạ dày căng trướng, khó chịu ở vùng bụng. 

Cảm giác này sẽ xuất hiện nhiều đặc biệt khi bạn ăn no, sử dụng các đồ uống có gas.

3.2.Xì hơi

Xì hơi là hiện tượng hay gặp trong đầy hơi. 

Cơ chế gây xì hơi ở đây cũng rất dễ hiểu. Do lượng hơi sinh ra trong dạ dày vượt quá ngưỡng cho phép, như một cơ chế phản xạ cơ thể, cơ thể sẽ kích thích hiện tượng xì hơi diễn ra. 

Trong tình trạng này, hầu hết trường hợp, hơi người bệnh xì ra thường không có mùi khó chịu tuy nhiên vẫn sẽ tạo ra tiếng.

Do vậy, xì hơi có thể khiến bệnh nhân cảm thấy thiếu tự tin trong các công việc hàng ngày, đặc biệt khi họ phải tiếp xúc, trò chuyện với người khác. Do xì hơi là một phản xạ của cơ thể nên họ không thể kiểm soát phản xạ này diễn ra theo ý mình. 

Hiện tượng xì hơi có thể gây ra sự khiếm nhã, mất lịch sự trong đời sống hàng ngày của bệnh nhân. 

3.3.Ợ hơi, ợ nóng

Bên cạnh phản xạ xì hơi để đẩy bớt lượng hơi ra khỏi dạ dày, hiện tượng ợ nóng, ợ hơi cũng gặp phải trong tình trạng đầy hơi. 

Khi dạ dày cần giải phóng bớt lượng hơi trong lòng, cơ thắt thực quản dưới hay lỗ tâm vị sẽ được kích thích mở ra để hơi ra ngoài theo con đường từ thực quản đến họng rồi đến miệng để ợ ra ngoài. 

Hơi ợ ra có thể có vị chua do dịch acid dạ dày một phần nhỏ cũng bị chui ngược lên thực quản. 

Ợ hơi, ợ nóng cũng sẽ gây ảnh hưởng đến đời sống, giao tiếp hàng ngày của bệnh nhân. Bệnh nhân có xu hướng ngại gặp gỡ, giao tiếp hơn. 

Hiện tượng ợ này diễn ra thường xuyên, không được kiểm soát chữa trị sẽ là những căn nguyên sơ cấp gây ra bệnh lý trào ngược dạ dày – thực quản. Do bệnh lý này bị gây ra chủ yếu bởi sự rối loạn hoạt động nhịp nhàng của thực quản – lỗ tâm vị – dạ dày. Đầy bụng hơi sẽ khiến lỗ tâm vị mở ra nên dịch acid dạ dày và dịch tiêu hóa cũng có thể theo con đường đó mà trào ngược lên gây tổn thương cho thực quản.

>>>Xem thêm: Ợ Hơi Ợ Chua Và Những Điều Cần Biết

3.4.Chướng bụng, khó tiêu

Khi hơi quá nhiều trong dạ dày, chức năng tiêu hóa của chúng cũng bị ảnh hưởng rõ rệt. Sự bài tiết acid và các enzym tiêu hóa sẽ bị rối loạn.

Chính vì vậy, cùng với sự căng chướng bụng do bụng đầy hơi, bệnh nhân có thể gặp tình trạng chướng bụng, tiêu hóa kém. Một số bệnh nhân sẽ có cảm giác đau bụng, tiêu chảy, đi ngoài phân lỏng…

3.5.Các triệu chứng khác

4 triệu chứng ở trên gặp trong mọi trường hợp đầy hơi khác nhau, tuy nhiên nếu bệnh nhân bị đầy bụng hơi trong các bệnh lý dạ dày như viêm dạ dày – tá tràng, viêm hang vị, trào ngược thực quản… thì ngoài các triệu chứng của tình trạng này người bệnh sẽ gặp các triệu chứng khác đặc trưng cho từng bệnh lý như:

Với bệnh lý viêm dạ dày:

– Nôn

– Nóng, đau rát dạ dày

– Đi ngoài ra máu

– Khó tiêu

Với bệnh trào ngược thực quản:

– Ho nhiều đờm kéo dài trong nhiều ngày

– Nôn

– Nóng rát thực quản

4.Cách chữa đầy hơi hiệu quả

Hầu hết các trường hợp, người bị chướng hơi do các nguyên nhân cơ bản như do chế độ ăn, sinh hoạt… thì cơ thể sẽ có sự tự điều chỉnh giúp ngăn chặn tình trạng này tiến triển. Quá trình này có thể diễn ra nhanh chỉ sau vài giờ hoặc vài ngày. 

Ngược lại, trong một số trường hợp nặng như trong các bệnh lý dạ dày – ruột hay khi tình trạng này gây ra sự ảnh hưởng quá lớn đến chất lượng cuộc sống và công việc của người mắc thì họ có thể sử dụng một số thuốc đơn giản như: simethicon để giảm bớt lượng hơi, các men tiêu hóa và vi khuẩn chí có lợi cũng có thể được bổ sung để quá trình tiêu hóa diễn ra thuận lợi hơn.

Bên cạnh đó một số loại thảo dược như gừng, tỏi, lá tía tô tím… cũng có tác dụng rất tốt trong trường hợp này. 

>>>xem thêm: Ợ Chua Đầy Hơi Và Biện Pháp Cải Thiện Ợ Chua Đầy Hơi

5.Chế độ ăn uống sinh hoạt cho người hay bị đầy hơi

Phần lớn trường hợp bị bệnh nhẹ thường có thể tự hồi phục, hoặc hồi phục nhanh sau khi thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt. Với nguyên nhân bị tình trạng này do bệnh lý thì bệnh nhân cũng cần tạo dựng lại cho mình thói quen sinh hoạt và ăn khoa học hơn để nhanh cải thiện được tình trạng bệnh.

Dưới đây là một số lời khuyên về chế độ ăn và sinh hoạt cho những người bị tình trạng chướng hơi.

– Bổ sung nhiều và đủ nước hàng ngày điều này vừa giúp việc tiêu hóa diễn ra dễ dàng hơn vừa giúp loại trừ những chất hay yếu tố cản trở sự tiêu hóa

– Ăn nhiều hoa quả, rau xanh để có đủ vitamin, chất khoáng và chất cơ cho tiêu hóa. 

– Thay đổi những thói quen ăn uống thiếu khoa học như ăn nhanh, ăn no, ăn không đúng bữa…

– Hạn chế sử dụng rượu bia, nước có gas để hạn chế lượng hơi đưa vào cơ thể

– Sử dụng những món ăn dễ tiêu như cháo, súp, hạn chế dầu mỡ để sự tiêu hóa diễn ra dễ dàng hơn

– Nên dành thời gian mỗi ngày cho các hoạt động giải trí, thư giãn, giúp giảm thiểu stress, căng thẳng

– Tập luyện các bài tập thể dục đơn giản, nhẹ nhàng giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa, hạn chế sự tích ứ, sinh hơi 

– Không tự ý sử dụng kháng sinh khi không có đơn của bác sĩ 

6.Khi nào bị đầy hơi cần đến khám bác sĩ

Hầu hết các trường hợp đầy hơi nhẹ, người bị có thể tự khỏi, hoặc sẽ thấy hiện tượng cải thiện sau khi áp dụng một số mẹo dân gian đơn giản kết hợp cùng chế độ ăn lành mạnh hơn. Do đó, hầu như người bị tình trạng này không cần phải đến khám bác sĩ. 

Tuy nhiên, nếu như trình trạng đầy bụng hơi vẫn không có dấu hiệu thuyên giảm sau một thời gian dài thì bạn cần đến hỏi ý kiến bác sĩ để có lời khuyên, chẩn đoán và có được phương pháp điều trị mới hiệu quả hơn. 

Đồng thời, nếu bạn bị đầy hơi mà có đi kèm với một số dấu hiệu, triệu chứng điển hình của các bệnh lý tiêu hóa khác thì bạn nên xem xét nhanh chóng gặp bác sĩ để tránh bệnh chuyển biến nặng, biến chứng nghiêm trọng, có thể gây ra ảnh hưởng lớn đến sức khỏe và tính mạng của mình. 

Dưới đây các chuyên gia của Scurma Fizzy đã tổng hợp một số dấu hiệu nghiêm trọng có thể gặp trong tình trạng đầy hơi, mà khi đó bệnh nhân cần được thăm khám sớm nhất có thể.

– Đau tức ở ngực

– Ăn nhiều nhưng cân nặng vẫn bị giảm

– Tăng tần suất đi đại tiện hay tiêu chảy

– Đi ngoài, phân thường có màu sắc khác lạ, có thể có máu trong phân

– Bị sốt cao

7.Một số loại thực phẩm nên được sử dụng hàng ngày để trị đầy hơi

– Các loại rau xanh:

Rau xanh với nhiều chất xơ sẽ giúp cho quá trình tiêu hóa diễn ra tốt hơn. Tốt nhất nên chế biến rau theo cách luộc, hấp… để hạn chế dầu mỡ sẽ gây khó tiêu. Bạn có thể sử dụng rau xanh được xay sinh tố thành nước ép để uống mỗi ngày. Tuy nhiên một số loại rau như các loại rau cải, đậu hạt… nếu sử dụng quá nhiều sẽ gây sinh nhiều hơi, chướng bụng nên không nên sử dụng trong trường hợp này. 

– Sữa chua: 

Sữa chua là sản phẩm sữa được lên men nhờ vi khuẩn lactic. Trong sữa chua có chứa rất nhiều vi khuẩn có lợi cho đường ruột nên sử dụng sữa chua mỗi ngày sẽ giúp ích nhiều cho tiêu hoá.

– Gừng

Gừng là một thực phẩm vàng cho các bệnh nhân gặp các bệnh lý dạ dày nói chung và đối với những người bị đầy bụng chướng hơi nói riêng. Gừng có tính nóng, vị cay sẽ kích thích sự tiêu hóa, đồng thời nó còn giúp giảm đau,chống nôn và hiện tượng ợ hơi.

– Quả chuối:

Chuối là một loại quả giàu chất dinh dưỡng được nhiều người sử dụng hàng ngày. Trong chuối có chứa nhiều nguyên tố vi lượng cần thiết giúp sự tiêu hóa diễn ra tốt, cải thiện tình trạng chướng hơi đầy bụng.

>>>Xem thêm: Đầy Bụng Nên Làm Gì Và Những Thắc Mắc Thường Gặp

Trên đây là những chia sẻ về hiện tượng đầy hơi của các chuyên gia Scurma Fizzy. Tóm lại, hiện tượng này là một hiện tượng thường gặp và có xu hướng ngày càng phổ biến. Các nguyên nhân chính hay gây ra tình trạng này đến từ chính thói quen sinh hoạt của chúng ta do đó các bạn nên xây dựng cho mình một chế độ ăn uống, sinh hoạt và làm việc khoa học ngay từ bây giờ

Để được giải đáp thêm nhiều vấn đề khác liên quan đến các bệnh lý dạ dày, hãy liên hệ ngay cho chúng tôi tới đường dây Hotline: 18006091.