Gặp Tình Trạng Khó Tiêu Nên Ăn Gì Để Cải Thiện Triệu Chứng

Khó tiêu là một trong các triệu chứng hay gặp khi người bệnh bị rối loạn tiêu hóa. Tình trạng này xảy ra khá phổ biến, tuy nhiên với mỗi người, cảm giác khó tiêu được cảm nhận một cách nhau. Vậy khi người bệnh gặp tình trạng khó tiêu nên ăn gì để cải thiện triệu chứng? Bài viết sau sẽ giải đáp câu hỏi trên giúp bạn đọc.

1. Khó tiêu là gì?

Khó tiêu còn được biết đến là tình trạng đau bụng hay một cảm giác khó chịu ở phần bụng trên hoặc ngang rốn. Tình trạng khó tiêu không được coi là một bệnh lý, thay vào đó, đây là một triệu chứng trong các trường hợp rối loạn tiêu hóa. Do vậy, khi gặp tình trạng khó tiêu, người bệnh có thể gặp các bệnh lý kèm theo khác như tiêu chảy, táo bón, phân sống hay bệnh về dạ dày.

Tình trạng khó tiêu có thể được cải thiện bằng các phương pháp thay đổi lối sống hay chế độ ăn mỗi ngày.

2. Nguyên nhân gây ra tình trạng khó tiêu. 

Bất kỳ ai đều có thể gặp tình trạng khó tiêu. Triệu chứng gặp phải do một số nguyên nhân sau:

• Nguyên nhân từ sinh hoạt ăn uống, lối sống và việc sử dụng thuốc:

• Thức ăn nhanh, giàu chất béo, nhiều dầu mỡ.
• Sử dụng các đồ ăn, nước uống có chất kích thích như cà phê, socola, rượu, thuốc lá,…
• Hay ăn đêm, bình thường ăn quá nhanh, không nhai kỹ thức ăn và ăn quá no.
• Gặp nhiều yếu tố gây stress, lo lắng, mệt mỏi và thức đêm nhiều.
• Sử dụng thuốc: kháng sinh, sắt vô cơ, các hormon hay thuốc điều trị tuyến giáp.

• Nguyên nhân đến từ các bệnh lý khác:

• Viêm, loét dạ dày, ung thư dạ dày.
• Sỏi mật, viêm tụy.
• Rối loạn tiêu hóa: táo bón, đi ngoài phân sống, tiêu chảy.
• Tắc nghẽn hay giảm lưu lượng máu tại ruột.
• Hội chứng ruột kích thích.

Ngoài các nguyên nhân trên, cũng có nhiều trường hợp không rõ nguyên nhân gây nên tình trạng khó tiêu ở người bệnh.

>>>Xem thêm: Ăn Khó Tiêu Là Gì, Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Khắc Phục

3. Triệu chứng khi bị khó tiêu.

Khi bị khó tiêu, người bệnh thường xuất hiện các triệu chứng sau:

• Cảm giác no giả khi ăn: lúc này, người bệnh chưa ăn được nhiều nhưng bụng đã có cảm giác no và không muốn ăn nữa.
• Khó chịu bụng vì cảm giác no kéo dài sau khi ăn.
• Đau và hơi nóng ở vùng bụng từ xương ức tới rốn.
• Bụng căng tức, đầy hơi, chứa khí.
• Buồn nôn, nôn mửa, ợ hơi, ợ chua.

Các triệu chứng trên có thể thể hiện rõ ràng hơn nếu trong quá trình ăn, người bệnh nuốt quá nhiều không khí. 

4. Khi gặp tình trạng khó tiêu nên ăn gì?

Khi gặp các triệu chứng của khó tiêu, người bệnh có thể ăn các thực phẩm dễ tiêu sau:

4.1. Khó tiêu nên ăn: bánh mì nướng.

Bánh mì nướng là một thực phẩm người khó tiêu nên ăn do bánh dễ tiêu hóa và có khả năng giúp người bệnh giảm các triệu chứng khó tiêu, buồn nôn, ợ nóng. Tác dụng này có được nhờ quá trình nướng đã giúp một số carbohydrate bị phá vỡ tạo các phân tử nhỏ, qua đó bánh mì nướng được tiêu hóa dễ dàng hơn. 

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại bánh mì nướng đều cho tác dụng đó. Do lượng chất xơ giàu có nên bánh mì nguyên cám khá khó ăn. Nhưng do tác dụng về sức khỏe của nó tốt hơn so với bánh mì trắng nên với với những người gặp chứng khó tiêu nên sử dụng. Với những người khó ăn bánh mì nguyên cám, giải pháp của họ là không phết bơ lên bánh, thay vào đó là một chút mứt của một số hoa quả để giảm mức độ khó ăn của bánh mì.

4.2. Một số trái cây người bị khó tiêu nên ăn.

Một trong các nguyên nhân gây nên tình trạng khó tiêu là do chế độ ăn có nhiều chất xơ. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, lượng chất xơ cần thiết cho mỗi người là khác nhau tùy vào độ tuổi và giới tính:

• Trẻ em từ 1- 18 tuổi: mỗi ngày cần bổ sung 14-31 gam chất xơ.
• Phụ nữ ở độ tuổi dưới 50: mỗi ngày cần bổ sung 21-25 gam chất xơ.
• Đàn ông ở độ tuổi dưới 50: mỗi ngày cần bổ sung 30-38 gam chất xơ.

Chất xơ có khả năng hỗ trợ đường tiêu hoá, cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Tuy nhiên, khi lượng chất xơ cao đi qua đại tràng có thể sẽ gây nên các triệu chứng đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu. Do vậy, việc cân bằng lượng chất xơ trong thực phẩm ăn hàng ngày là vô cùng cần thiết để giảm và phòng ngừa triệu chứng khó tiêu. Vì đó, người bị khó tiêu nên ăn một lượng chất xơ phù hợp mỗi ngày để giảm triệu chứng.

Sau đây là một số trái cây người bị khó tiêu nên ăn, bạn đọc có thể tham khảo:

4.2.1. Khó tiêu nên ăn: Chuối.

Trong mỗi quả chuối nặng 118 gam có chứa hàm lượng các chất như sau:

• 105 gam calo
• 1,29 gam protein
• 3,07 gam chất xơ
• 27 gam carbohydrate
• 5,9 gam canxi
• 37,9 gam magie
• 422 gam kali

và một số thành phần khác.

Chuối càng chín,  hàm lượng carbohydrate, chất xơ càng giảm. Do vậy,  chuối chín là một thực phẩm dễ tiêu, người bị khó tiêu nên ăn.

4.2.2. Lê giảm chứng khó tiêu.

Trong mỗi trái lê bình thường nặng 148 gam có thể có tới 4,6 gam chất xơ, cung cấp cho mỗi người khoảng 15% lượng chất xơ cần thiết mỗi ngày. Để giảm lượng chất xơ, bạn đọc có thể nấu lê chín phối hợp với món khác hay sử dụng lê đóng hộp.

Với hàm lượng chất xơ như đã nói trên, bạn đọc cần cân nhắc lượng lê dùng cho bản thân và gia đình trong ngày.

4.2.3. Đu đủ giảm tình trạng khó tiêu.

Đu đủ chín được biết đến là một trái cây mà người bị khó tiêu nên ăn. Với hoạt chất là papain – enzyme tiêu hóa cho đường ruột. Nhờ enzym này hỗ trợ loại bỏ chất độc, chuyển hóa các chất tồn dư và đẩy các khí gây chướng bụng ra ngoài,  từ đó giảm các triệu chứng gây khó tiêu. 

4.2.4. Nước sốt táo: thực phẩm người khó tiêu nên ăn.

Táo được biết đến là loại trái cây được bán rất nhiều trên thị trường. Đây cũng là thực phẩm người bị khó tiêu nên sử dụng. 

Táo là trái cây giàu chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa. Không chỉ vậy táo còn có lượng chất xơ, carbohydrate  hỗ trợ cho sự phát triển của lợi khuẩn, cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Cùng đó, táo chứa một lượng pectin – chất xơ hòa tan cao là chất kích thích nhu động ruột, nhờ đó thức ăn được đẩy nhanh quá trình hấp thu, giúp người bệnh cải thiện được tình trạng khó tiêu.

Ngoài ra, táo trong khi được nấu chín sẽ phân hủy các chất xơ, hỗ trợ tiêu hóa dễ dàng hơn. Do vậy, sử dụng nước sốt táo sẽ giúp hệ tiêu hóa dễ dàng hấp thu các dưỡng chất, giảm khó tiêu, đầy bụng. Vì vậy, nước sốt táo là thực phẩm người bị khó tiêu nên ăn.

Phương thức làm nước sốt táo được thực hiện như sau:

• Bước 1: Chọn táo chín vừa, rửa sạch, gọt bỏ vỏ và lõi, bổ táo thành các miếng nhỏ.
• Bước 2: Cho táo vào nồi, thêm nước sao cho táo ngập trong nước. 
• Bước 3: Đun sôi nồi nước táo trong 10-15 phút phối hợp khuấy nhẹ, để ý nước, không được bị cạn, đảm bảo táo không bị cháy. Hỗn hợp sau tắt bếp ở dạng sền sệt.
• Bước 4: Lọc qua rây, loại bỏ các cục to.

Nước sốt táo nên sử dụng ngay lúc còn ấm. Kiên trì sử dụng nước sốt táo, tình trạng khó tiêu sẽ nhanh chóng giảm dần.

4.3. Bị khó tiêu nên ăn rau.

Cũng như trái cây, rau cũng chứa một lượng chất xơ khá cao. Do vậy, để giảm lượng chất xơ có trong rau cần chế biến rau trước khi sử dụng. Một số loại rau người bị khó tiêu nên ăn như: bí ngô, rau bina, cà rốt, đậu xanh, cà chua,…

Với các loại rau trên, người bệnh có thể chế biến bằng các phương pháp như nấu, xào hay nước ép hoa quả. Lượng chất xơ phù hợp được cung cấp cho cơ thể giúp cho người bệnh tiêu hóa tốt hơn, phòng và điều trị triệu chứng khó tiêu. 

>>>Xem thêm: Cách Chữa Đầy Bụng Khó Tiêu, Nguyên Do Và Dấu Hiệu Nhận Biết

4.4. Khoai lang: thực phẩm nên ăn khi bị khó tiêu.

Với thành phần gồm một lượng các chất xơ hòa tan vừa đủ, khoai lang có khả năng hỗ trợ giúp bổ sung kali và tăng các lợi khuẩn đường ruột lấy lại cân bằng hệ vi sinh, nhờ đó hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn. Do vậy, người bị khó tiêu nên ăn khoai lang.

Theo cơ sở dữ liệu dinh dưỡng và thực phẩm được đánh giá cao từ Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, thành phần bên trong mỗi bát chứa 247 gam khoai lang nghiền gồm:

• 197 gam nước.
• 215 calo
• 4,05 gam carbohydrate
• 4.94 gam chất xơ
• 13,5 gam đường
• 101 gam canxi
• 1,46 gam sắt
• 516 gam kali
• 14,8 microgam folate

Nhờ các thành phần dinh dưỡng trên, người bệnh có thể bổ sung đầy đủ các dưỡng chất sau thời gian bị khó tiêu. Cùng đó khoai lang cũng ngăn ngừa các tình trạng rối loạn tiêu hóa có thể xảy ra.

4.5. Một số loại thịt nên ăn khi bị khó tiêu.

Người bị khó tiêu nên ăn các món từ thịt gà, thịt bò, lợn. Thịt bổ sung một lượng vitamin, khoáng chất, protein cao và không có chất xơ. Do vậy, thịt rất thích hợp để sử dụng trong các bệnh lý về đường tiêu hóa gây khó tiêu như hội chứng ruột kích thích.

Bạn có thể chế biến thịt bằng các phương pháp luộc, rán ,tần với ngải cứu,…

4.6. Cơm hay cháo từ gạo trắng: thực phẩm người bị khó tiêu nên ăn.

Gạo là nguồn dinh dưỡng dồi dào, cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động. Không chỉ vậy,  gạo còn là thực phẩm dễ tiêu hóa do chứa lượng chất xơ, protein cần thiết cho việc hấp thu thức ăn.

Tuy nhiên, trong các loại gạo thì gạo trắng là một sự lựa chọn tốt do hàm lượng vitamin, khoáng chất cao bổ sung giá trị dinh dưỡng cho cơ thể.

Vì vậy, khi bị khó tiêu, người bệnh nên ăn gạo trắng, vừa cải thiện tình trạng, vừa đảm bảo dinh dưỡng đầy đủ cho cơ thể.

4.7. Gừng hỗ trợ giảm khó tiêu.

Gừng là thực phẩm khi bị khó tiêu nên ăn. Được biết đến là một dược liệu có vị cay, tính ấm. Cùng đó với thành phần tinh dầu hỗ trợ kích thích vị giác tăng cảm giác ngon khi ăn. Không chỉ vậy, gừng còn kích thích tuyến mật, tụy bài tiết dịch, tăng sự tiêu hóa thức ăn và hỗ trợ giảm acid dịch vị dạ dày. Nhờ đó cải thiện triệu chứng khó tiêu và hỗ trợ tiêu hóa thức ăn hơn.

Gừng được sử dụng phối hợp tăng gia vị của món ăn hay nấu thành nước để uống. Mỗi người chỉ nên dùng 3-4 gam đường trong ngày.

4.8. Nên ăn sữa chua khi bị khó tiêu.

Sữa chua có chứa một hệ lợi khuẩn đường ruột được lên men tự nhiên, tốt cho hệ tiêu hóa. Nhờ đó, vi khuẩn có hại bị tiêu diệt, bổ sung lợi khuẩn hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Vì vậy, đối với mỗi người cần bổ sung 1-2 hộp sữa chua hàng tuần để đảm bảo sức khỏe đường ruột. 

>>>Xem thêm: 7 Cách Chữa Đầy Bụng Khó Tiêu Dễ Dàng, Chi Phí Thấp

4.9. Một số món ăn khác nên ăn khác người bị khó tiêu nên ăn.

4.9.1. Trứng gà lá mơ.

Trứng là một trong các thực phẩm dễ tiêu mà người bị khó tiêu nên ăn. Trứng được chế biến bằng cách: luộc, rán. Ngoài ra, để cải thiện tình trạng táo bón, trứng có thể phối hợp rán cùng lá mơ lông.

Trong y học cổ truyền, lá mơ có có tính bình, mát, vị ngọt có chứa các kháng sinh tự nhiên hỗ trợ loại bỏ các vi khuẩn có hại gây khó tiêu trong đường ruột. Cùng đó lá mơ có khả năng kích thích tiêu hóa giúp thức ăn dễ dàng được hấp thu, giảm tình trạng khó tiêu. 

Các nước để làm trứng gà lá mơ như sau:

• Bước 1: Chuẩn bị lá chuối, 40 gam lá mơ và 1 quả trứng.
• Bước 2: Rửa sạch lá mơ,lá chuối. Thái nhỏ lá mơ cho vào bát trộn đều với trứng. 
• Bước 3: Đun chảo nóng, đặt lá chuối lên cho ấm, đổ hỗn hợp đã trộn lên mặt lá chuối.
• Bước 4: Đợi khoảng 2-3 phút, đặt lá chuối khác lên mặt trên và lật trứng. Rán chín đều và mang ra sử dụng.

Lưu ý : Bạn có thể thêm chút gia vị  nếu muốn nhưng để đạt hiệu quả tốt trong loại bỏ khó tiêu thì không nên bỏ vào. Cùng đó, bạn có thể rán trứng bằng dầu mỡ nếu không có lá chuối. Vì trong nhiều trường hợp, khó tiêu xảy ra do sử dụng đồ ăn nhiều dầu mỡ nên bạn cần cân nhắc cách làm sao cho đạt hiệu quả tốt nhất.

4.9.2. Cháo lá tía tô.

Tía tô là dược liệu có tính ấm, chứa thành phần tinh dầu, glycosid, tanin hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa, tạo cảm giác ngon, giảm đầy bụng và có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm tại đường ruột.

Nếu bị khó tiêu, bạn đọc nên nấu cháo tía tô vừa cải thiện rối loạn tiêu hóa vừa đảm bảo đủ hàm lượng dinh dưỡng cần thiết. Các bước làm như sau:

Bước 1: Chuẩn bị 40 gam tía tô, rửa sạch thái nhỏ.

Bước 2: Vo gạo, đổ nước nấu cháo. Trong quá trình nước đang sôi đỏ lá tía tô đã thái vào khuấy cùng, thêm một chút gia vị.

Bước 3: Cháo được nấu chín và sử dụng khi còn ấm.

Phương pháp trên nên được áp dụng hàng ngày để giảm khó tiêu. Sau một thời gian người bệnh kiên trì áp dụng, hiệu quả đạt được sẽ được biểu hiện.

Trên đây là một số thực phẩm mà người gặp tình trạng khó tiêu nên ăn. Ngoài các thực phẩm, người bệnh có thể sử dụng một số đồ uống như trà bạc hà, trà hoa cúc, nước sắc cam thảo, nước giấm táo,… hàng ngày để giảm triệu chứng khó tiêu.

5. Khó tiêu không nên ăn gì?

Bên cạnh các thực phẩm khi bị khó tiêu nên ăn, còn một số khác cần kiêng, không nên sử dụng vào thời điểm này.

• Một số trái cây, rau.

Do lượng chất xơ bên trong trái cây và rau khá cao, vì vậy người bị khó tiêu cần:

• Tránh các thực phẩm giàu chất xơ. 
• Không ăn rau sống quá nhiều.
• Chế biến các thực phẩm giúp chúng giảm hàm lượng chất xơ, bổ sung vừa đủ cho cơ thể.

• Đồ ăn nhanh, nhiều giàu mỡ.

Trong thời đại phát triển, đồ ăn nhanh luôn là sự lựa chọn đầu đối với mỗi người. Tuy vậy, trong đồ ăn nhanh hay thức ăn chiên nhiều có thành phần chất béo với lượng cao. Điều này khiến cho hệ vi sinh đường ruột bị mất cân bằng, thức ăn khó tiêu hóa.Do đó, khi người bệnh đang gặp tình trạng khó tiêu cần tránh sử dụng chúng, nếu không biểu hiện khó tiêu sẽ tiếp tục diễn ra và có thể gây nên một số bệnh về đường tiêu hóa.. 

Chính vì đó, người bị khó tiêu nên tránh hay hạn chế sử dụng các thực phẩm này một cách tối ưu nhất.

• Đồ ăn cay, nóng. 

Tình trạng khó tiêu có thể xảy ra do dạ dày bị tổn thương, loét. Do vậy, khi ăn cay, nóng – nguyên nhân làm giảm pH dịch vị dạ dày, gây tổn thương tại đó thêm nghiêm trọng, thức ăn khó được tiêu hóa, tình trạng khó tiêu tiếp tục diễn ra kèm theo ợ hơi, ợ chua, nôn.

• Các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,…

6. Cần làm gì khi bị khó tiêu?

Khó tiêu khiến người bệnh cảm thấy rất khó chịu, nếu tình trạng lâu ngày sẽ bị dẫn đến mệt mỏi, suy dinh dưỡng, rối loạn tiêu hóa do không hấp thụ được thức ăn. Do đó, khi gặp các triệu chứng khó tiêu, ngoài thay đổi về chế độ ăn, bạn đọc nên thực hiện kết hợp một số phương pháp sau:

• Uống đủ 1,5 lít nước mỗi ngày.
• Tập thể dục, vận động khoảng 15-20 phút mỗi ngày.
• Thực hiện matxa bụng theo chiều kim đồng hồ từ trái sang phải và đi xuống hậu môn.
• Bổ sung men vi sinh, men tiêu hóa để hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột.
• Ngủ đủ 6-8 tiếng mỗi ngày, giảm căng thẳng và lo âu.
• Sử dụng thuốc điều trị các các bệnh lý khác theo đúng chỉ định bác sĩ. Nếu trong quá trình sử dụng thuốc, người bệnh gặp các triệu chứng bất thường như khó tiêu cần đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán và kê đơn phù hợp.  

>>>Xem thêm: Các Biện Pháp Ngăn Ngừa Chướng Bụng Đầy Hơi Khó Tiêu Tại Nhà

Tham khảo thêm cách làm giảm triệu chứng đầy hơi, khó tiêu tại đây: https://scurmafizzy.com/day-hoi-chuong-bung-kho-tieu-cach-lam-giam-trieu-chung-hieu-qua/

Như đã nói trên, tình trạng khó tiêu không phải là một bệnh lý mà là một triệu chứng của một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa. Ngoài ra, để cải thiện tình trạng khó tiêu, người bệnh nên thay đổi lối sống, chế độ ăn, tình trạng sẽ được cải thiện mà không cần điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, nếu bạn đọc đã thay đổi chế độ ăn và lối sống mà triệu chứng không thuyên giảm, khi đó cần đến ngay cơ sở y tế để được các bác sĩ xét nghiệm, chẩn đoán và đưa ra hướng điều trị tốt nhất. 

Chúc bạn đọc có thêm các thông tin hữu ích về thực phẩm người gặp tình trạng khó tiêu nên ăn. Vui lòng liên hệ HOTLINE 18006091 để được tư vấn thêm các vấn đề về tình trạng khó tiêu.

Tài liệu tham khảo:

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/indigestion/symptoms-causes/syc-20352211

https://www.webmd.com/heartburn-gerd/indigestion

https://www.medicalnewstoday.com/articles/324590

https://www.healthline.com/health/easy-to-digest-foods#foods-to-avoid