Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản Và Những Điều Nên Biết

Hiện nay, khi xã hội ngày càng phát triển, cuộc sống ngày càng áp lực cũng là lúc các bệnh lý về đường tiêu hóa nói chung và liên quan đến dạ dày nói riêng ngày càng phổ biến, đặc biệt là bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Trong bài viết này, chúng ta sẽ trả lời được các câu hỏi sau “Bệnh trào ngược dạ dày thực quản là? Nguy hiểm như thế nào? Cách chữa trị ra sao?”

1. Tìm hiểu về bệnh trào ngược dạ dày thực quản là gì?

1.1. Khái niệm trào ngược dạ dày thực quản là gì?

• Trào ngược dạ dày được coi là một rối loạn tiêu hóa,  khi mà thức ăn và chất lỏng trào ngược từ dạ dày vào thực quản. Bệnh trào ngược dạ dày có thể xảy ra ở mọi đối tượng và ở mọi lứa tuổi.
• Khi nuốt thức ăn, theo cơ chế sinh lý bình thường, thức ăn và chất lỏng vào được trong dạ dày là nhờ cơ vòng thực quản dưới (dải cơ tròn xung quanh đáy thực quản) giãn ra. Ngay sau đó cơ vòng sẽ đóng lại để ngăn sự trào ngược acid cũng như thức ăn từ dạ dày lên thực quản. Hiện tượng này chỉ xảy ra trong trường hợp cơ vòng bị giãn hoặc yếu đi. Điều này còn gây ra tình trạng viêm loét tại thực quản và các biến chứng nghiêm trọng khác.
• Mọi người khi mắc bệnh trào ngược dạ dày có thể kiểm soát tình trạng bệnh của mình bằng cách thay đổi lối sống, dùng thuốc hoặc thực hiện các phẫu thuật.

>>> Xem thêm: Trào Ngược Thực Quản Dạ Dày Và Những Cảnh Báo Xung Quanh

1.2. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản thường xảy ra với những ai?

• Nguy cơ phát triển bệnh trào ngược dạ dày thực quản ở những người bị hen suyễn cao hơn bình thường. Do khi cơn hen suyễn bùng phát, cơ vòng thực quản dưới giãn ra, gây ra hiện tượng các chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản. Bên cạnh đó, một số loại thuốc dùng để điều trị hen suyễn (ví dụ như theophylline) có thể làm nặng thêm tình trạng trào ngược dạ dày.
• Ngược lại, trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản cũng làm tồi tệ thêm các triệu chứng hen suyễn bởi nó kích thích đường thở và phổi. Ngoài ra, kích ứng này còn có thể khiến đường hô hấp trở nên nhạy cảm hơn với điều kiện môi trường như khói hay không khí lạnh và gây ra các phản ứng dị ứng.
  

  Trào ngược dạ dày thực quản

2. Triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản như thế nào?

• Khi bị bệnh trào ngược dạ dày thực quản, bệnh nhân sẽ thường gặp các triệu chứng là:
  • Giấc ngủ bị gián đoạn
  • Cảm giác nóng rát ở ngực ( hay ợ chua), thường xảy ra sau khi ăn, có thể nặng hơn vào ban đêm do lượng acid dạ dày có một đợt tăng vào ban đêm.
  • Bệnh hen suyễn mới hoặc xấu đi
  • Nôn trớ
  • Ho tái phát hoặc mãn tính
  • Tiết nhiều nước bọt đột ngột
  • Hôi miệng
  • Đau họng mãn tính
  • Viêm thanh quản hoặc khàn giọng
  • Sâu răng
  • Viêm nướu ở họng
  • Khó khăn khi nuốt
• Hầu như mọi người đều từng trải cảm giác bị ợ hơi, có vị chua trong miệng hay nói cách khác là ợ chua. Đây cũng là dấu hiệu của trào ngược dạ dày thực quản. Tuy nhiên, khi những triệu chứng này ảnh hưởng trực tiếp tới cuộc sống hàng ngày của bạn thì bạn nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn và khám chữa.

3. Bệnh trào ngược dạ dày thực quản có biến chứng nghiêm trọng như thế nào?

• Sự trào ngược acid từ dạ dày lên thực quản mà xảy ra kéo dài sẽ gây ra hiện tượng viêm mạn tính ở thực quản và điều này gây ra những biến chứng sau: 
  • Hẹp thực quản: Acid dạ dày trào ngược lên làm tổn thương thực quản và hình thành mô sẹo. Các mô sẹo này khiến thực quản bị hẹp lại hay nói cách khác là thu hẹp đường dẫn thức ăn. Đó là lý do mà bệnh nhân bị trào ngược dạ dày có triệu chứng khó nuốt.
  • Loét thực quản: Mô trong thực quản bị bào mòn hay hiện tượng loét thực quản đều do acid trào ngược từ dạ dày lên gây ra. Vết loét tại thực quản này có thể bị chảy máu, gây đau và khiến việc nuốt thức ăn của bệnh nhân trở nên khó khăn, gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của họ.
  • Tăng nguy cơ ung thư đối với thực quản: Acid trào ngược lên không chỉ gây ra những tổn thương cho mô lót dưới thực quản mà còn làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.
  • Viêm đường hô hấp: Viêm nhiễm đường hô hấp cũng do acid trào ngược lên gây nên.

Biến chứng

4. Nguyên nhân hay yếu tố nguy cơ của bệnh trào ngược dạ dày thực quản là gì?

• Nguy cơ mắc bệnh trào ngược dạ dày tăng lên ở một số trường hợp, bao gồm:
  • Phụ nữ mang thai vì khi mang thai, áp lực lên vùng bụng sẽ tăng, tạo điều kiện cho trào ngược acid dạ dày lên thực quản.
  • Thừa cân hoặc béo phì  cũng do thể trạng làm tăng áp lực lên vùng bụng
  • Thoát vị Hiatal (tình trạng có lỗ hở trong cơ hoành): tình trạng này làm cho phần trên của dạ dày di chuyển lên trên ngực, khiến áp lực trong cơ vòng thực quản giảm đồng thời tăng nguy cơ mắc trào ngược dạ dày.
• Tình trạng trào ngược dạ dày thực quản có thể trở nên nghiêm trọng nếu có các yếu tố sau:
  • Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Theo các chuyên gia, đây là nguyên nhân chính của bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Thói quen ăn uống không lành mạnh, thường xuyên ăn thức ăn nhiều dầu mỡ, cay nóng và ít rau xanh,…làm dạ dày bị kích ứng. Ngoài ra, việc thường xuyên ăn quá no hoặc quá nhanh cũng gây ra các vấn đề tiêu hóa nói chung và dạ dày nói riêng.
  • Lạm dụng thuốc Tây: Một số thuốc giảm đau hoặc thuốc chống viêm,… có ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc tiết acid dạ dày cũng như chất nhầy. Bởi vậy nên tránh lạm dụng các loại thuốc này trong thời gian dài để không làm tăng nguy cơ mắc trào ngược dạ dày.
  • Tâm lý căng thẳng, stress: Theo các nghiên cứu gần đây, căng thẳng thần kinh cũng như bị stress lâu ngày sẽ thúc đẩy dạ dày tiết dịch vị quá mức đồng thời quá trình co bóp của dạ dày cũng tăng lên khiến cho cơ tâm vị mở rộng hơn bình thường, cuối cùng là dẫn đến chứng trào ngược dạ dày. Bên cạnh đó, chứng rối loạn chức năng tiêu hóa cũng do tâm lý căng thẳng gây nên. Điều này khiến bệnh nhân gặp khó khăn trong việc tiêu hóa thức ăn. Thêm nữa, áp lực tăng làm mở cơ tâm vị và dẫn đến trào ngược dạ dày do lượng thức ăn không tiêu hóa được, tồn đọng trong dạ dày sinh hơi.
  • Biến chứng từ các bệnh lý dạ dày khác: viêm loét dạ dày tá tràng, nhiễm vi khuẩn Hp, viêm xung huyết dạ dày,… đều có thể là những nguyên nhân gây bệnh trào ngược dạ dày, khiến cơ tâm vị bị rối loạn với các triệu chứng như ợ nóng, ợ hơi, ợ chua hay nóng rát vùng thượng vị. 

5. Các phương pháp phòng ngừa chứng trào ngược dạ dày thực quản

• • Để phòng tránh bệnh trào ngược dạ dày thực quản, chúng ta cần duy trì lối sống lành mạnh cũng như thực hiện một số hành động cụ thể sau: 
    • Bỏ hút thuốc lá: việc thường xuyên hút thuốc lá không chỉ gây các bệnh về đường hô hấp nghiêm trọng mà còn làm cơ thắt thực quản dưới ( hay còn gọi là cơ tâm vị) giảm khả năng hoạt động bình thường, từ đó nguy cơ mắc chứng trào ngược thực quản tăng lên. Đó là lý do tại sao chúng ta nên từ bỏ thuốc lá  để phòng ngừa bệnh trào ngược dạ dày hình thành và phát triển
    • Cân nặng được duy trì ở mức vừa phải: Bởi áp lực lên cơ hoành bụng sẽ tăng lên do tình trạng thừa cân, béo phì. Từ đó, tăng nguy cơ gây trào ngược dạ dày
    • Tránh nằm luôn sau khi ăn no: Dạ dày sẽ rơi vào trạng thái nghỉ ngơi khi chúng ta nằm ngủ,bởi vậy nếu nằm luôn sau khi ăn sẽ gây tình trạng khó tiêu hóa thức ăn, ứ thức ăn lại và sinh hơi khiến ợ hơi, ợ chua. Bởi vậy, bác sĩ thường khuyên chúng ta nên ăn tối sớm hơn 3 giờ trước khi đi ngủ.
    • Chia 3 bữa ăn lớn thành nhiều bữa ăn nhỏ: Hệ tiêu hóa sẽ hoạt động tốt hơn, hiệu quả hơn, dạ dày cũng sẽ giảm khả năng bị tổn thương nhờ cách làm này. Đó là lý do chúng ta có thể ngăn chặn được chứng trào ngược dạ dày..
    • Tránh thức ăn và đồ uống có thể gây trào ngược: Một số thực phẩm gây trào ngược dạ dày nên được tránh sử dụng, điển hình là thức ăn cay nóng, đồ ăn chứa nhiều acid như chanh, cà chua và đồ uống có cồn như cà phê, bia, rượu, .. nhằm bảo vệ sức khỏe, tránh bị trào ngược dạ dày.
    • Tránh mặc quần áo quá ôm hay bó quá sát: Các loại quần áo ôm, đặc biệt là những loại quần áo bó chặt vùng eo sẽ làm dạ dày và cơ thắt thực quản dưới tăng áp lực và từ đó dẫn đến trào ngược dạ dày,…

>>> Xem thêm: Cách Điều Trị Hội Chứng Trào Ngược Dạ Dày Hiệu Quả Nhất

                           Trẻ Sơ Sinh Trào Ngược Dạ Dày Thực Quản Và Những Điều Cần Lưu Ý

• Kê cao đầu giường 6-8 inch khi ngủ

Lối sống lành mạnh giúp cải thiện tình trạng trào ngược dạ dày

6. Kiểm tra, chẩn đoán và điều trị bệnh trào ngược dạ dày

6.1. Các phương pháp kiểm tra và chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày

Để xác định chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày cho chính xác, bác sĩ có thể đề nghị bệnh nhân thực hiện một số phương pháp sau:

• Nội soi: Bác sĩ đưa một ống mỏng đã được gắn sẵn đèn và camera (ống nội soi) vào sâu theo cổ họng của bệnh nhân xuống dạ dày để kiểm tra xem thực quản và dạ dày có tổn thương không, tổn thương như thế nào. Bên cạnh đó, nội soi còn giúp phát hiện được tình trạng viêm thực quản (viêm thực quản) hoặc các biến chứng khác. 

Nội soi giúp kiểm tra tình trạng trào ngược dạ dày thực quản

• Thử nghiệm thăm dò axit lưu động (pH):  Bác sĩ đặt trong thực quản của bệnh nhân một màn hình, cái mà đã kết nối sẵn với một máy tính nhỏ mà bạn đeo quanh eo hoặc qua vai nhằm  xác định acid dạ dày trào ngược khi nào và trong bao lâu. Màn hình được sử dụng trong phương pháp này có thể là một ống mỏng, linh hoạt luồn qua mũi vào thực quản của bệnh nhân hoặc chỉ là một cái kẹp được đặt trong thực quản trong quá trình nội soi và nó sẽ đi ra theo phân của bệnh nhân sau khoảng hai ngày.

• Chụp X-quang hệ tiêu hóa trên của bạn: Bệnh nhân trước khi chụp X-quang sẽ phải uống một chất lỏng có tác dụng phủ lên lớp niêm mạc bên trong đường tiêu hóa của bạn và giúp bác sĩ nhìn thấy bên trong thực quản cũng như dạ dày của bệnh nhân.

Nhờ các phương pháp trên, bác sĩ có thể chẩn đoán chính xác về tình trạng bệnh trào ngược dạ dàycủa bệnh nhân.

6.2. Điều trị bệnh trào ngược dạ dày

• Sử dụng thuốc để điều trị: Bạn có thể mua nhiều loại thuốc điều trị bệnh trào ngược dạ dày không cần kê đơn. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng không biến mất khi dùng thuốc không kê đơn, bạn nên nói chuyện với bác sĩ. Bác sĩ có thể kê cho bạn sử dụng một hoặc nhiều loại thuốc để điều trị bệnh trào ngược dạ dày.
  • Thuốc kháng axit: Các bác sĩ có thể đề nghị dùng thuốc kháng axit để giảm chứng ợ nóng nhẹ và các triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày . Thuốc kháng axit có sẵn tại quầy. Chúng có thể giúp giảm các triệu chứng nhẹ của bệnh. Những loại thuốc này bạn không nên tự ý sử dụng nếu chưa tham khảo ý kiến bác sỹ vì chúng chỉ sử dụng trong một số tình trạng bệnh trào ngược nhất định cho từng đối tượng cụ thể. Những loại thuốc này có thể có tác dụng phụ, chẳng hạn như tiêu chảy hoặc táo bón .
  • Thuốc chẹn H2: Thuốc chẹn H2 làm giảm lượng axit trong dạ dày của bạn . Thuốc chẹn H2 có thể giúp chữa lành thực quản, nhưng không tốt bằng thuốc ức chế bơm proton (PPI) có thể. Bạn có thể mua thuốc chẹn H2 không kê đơn hoặc bác sĩ có thể kê đơn để điều trị trào ngược dạ dày.
  • Thuốc ức chế bơm proton (PPI): PPI làm giảm lượng axit trong dạ dày của bạn. PPI điều trị các triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày thực quản tốt hơn thuốc chẹn H2 và chúng cũng có thể chữa lành niêm mạc thực quản. Bạn có thể mua PPI không cần kê đơn hoặc bác sĩ có thể kê đơn. Các bác sĩ có thể kê đơn PPI để điều trị bệnh trào ngược dạ dày lâu dài. Các tác dụng phụ không phổ biến và có thể bao gồm nhức đầu, tiêu chảy và khó chịu ở dạ dày. Bên cạnh đó, các nghiên cứu cũng cho thấy rằng dùng PPI có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng Clostridium Des difficile (C. diff). Ngày nay, các chuyên gia vẫn đang nghiên cứu về ảnh hưởng của việc dùng PPIs trong thời gian dài hoặc với liều lượng cao. Nói chuyện với bác sĩ của bạn để hiểu thêm về những rủi ro và lợi ích của việc dùng PPI.
  • Các loại thuốc khác: Nếu thuốc kháng axit, thuốc chẹn H2 và PPI không cải thiện các triệu chứng của bạn, bác sĩ có thể đề nghị với bác sĩ để đổi thuốc khác cho có hiệu quả.

>>> Xem thêm: Thuốc Trào Ngược Thực Quản Và Các Phương Pháp Phòng Tránh Bệnh

                           Trào Ngược Dạ Dày Không Ngủ Được

Thuốc điều trị trào ngược dạ dày thực quản

• Phẫu thuật và các thủ tục khác: Bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật nếu các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày của bạn không cải thiện khi thay đổi lối sống và sử dụng thuốc, hoặc nếu bạn muốn ngừng dùng thuốc bệnh trào ngược dạ dày lâu dài để kiểm soát các triệu chứng. Tuy nhiên bạn nên biết rằng bạn có nhiều khả năng bị biến chứng do phẫu thuật hơn là do thuốc.
  • Phẫu thuật 360o – hoặc Nissen – fundoplication: là phẫu thuật phổ biến nhất cho bệnh trào ngược dạ dày. Trong hầu hết các trường hợp, nó giúp cải thiện lâu dài các triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày. Trong quá trình thực hiện phẫu thuật này, bác sĩ sẽ khâu phần trên của dạ dày xung quanh phần cuối thực quản của bạn để tạo thêm áp lực cho cơ vòng thực quản dưới  và giúp ngăn trào ngược dạ dày. Bác sĩ phẫu thuật có thể thực hiện phẫu thuật nội soi hoặc mổ hở. Trong phẫu thuật nội soi, phẫu thuật phổ biến hơn, bác sĩ phẫu thuật sẽ cắt những vết cắt nhỏ ở bụng  và đưa các dụng cụ đặc biệt vào để thực hiện phẫu thuật. Tạo quỹ nội soi để lại một số vết sẹo nhỏ. Trong phương pháp tạo quỹ mở, các bác sĩ phẫu thuật sẽ tạo một vết cắt lớn hơn ở bụng.
  • Phẫu thuật dạ dày giảm béo:  Nếu bạn bị bệnh trào ngược dạ dày và béo phì, bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật giảm cân, còn được gọi là phẫu thuật cắt lớp, thường là phẫu thuật cắt bỏ dạ dày. Phẫu thuật cắt lớp đệm có thể giúp bạn giảm cân và giảm các triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày.
  • Phẫu thuật nội soi: Trong một số ít trường hợp, bác sĩ có thể đề nghị các thủ thuật sử dụng nội soi để điều trị bệnh trào ngược dạ dày. Đối với nội soi , các bác sĩ đưa một ống nội soi — một ống nhỏ, linh hoạt, có đèn và camera — qua miệng và vào thực quản của bạn. Các bác sĩ có thể sử dụng thủ thuật nội soi để khâu đỉnh dạ dày của bạn xung quanh cơ thắt thực quản dưới hoặc cung cấp năng lượng tần số vô tuyến đến cơ vòng. Các bác sĩ không sử dụng các thủ tục này thường xuyên.

Bài viết trên đã giúp bạn nâng cao hiểu biết của mình  về bệnh trào ngược dạ dày như triệu chứng, biến chứng, nguyên  nhân hay cách chữa trị. Nếu đang gặp các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày, thì tốt hơn hết là bạn hãy đến bệnh viện khám chữa và sẽ có phác đồ điều trị phù hợp nhất cho bạn.

Nếu bạn gặp bất cứ vấn đề về bệnh dạ dày bạn đang gặp phải, hãy liên hệ ngay đội ngũ chuyên gia qua HOTLINE 18006091 để được tư vấn miễn phí về bệnh đó nhé!