Đau Dạ Dày Kiêng Gì Trong Khẩu Phần Ăn Hằng Ngày

Trong sự phát triển của xã hội ngày nay, các bệnh về đường tiêu hóa nói chung hay đau dạ dày nói riêng là một trong những căn bệnh phổ biến nhất mà nhiều người gặp phải. Tỷ lệ mắc bệnh đau dạ dày ở Việt Nam chiếm khoảng 7%, trong khi tỉ lệ người có nguy cơ mắc các vấn đề về dạ dày lên đến khoảng 70%. Những con số này vẫn đang tăng lên một cách nhanh chóng hằng ngày, điều đó cho thấy đây là một tình trạng đặc biệt cần phải được quan tâm, chú ý đến. Vậy để làm sao tránh được căn bệnh đau dạ dày này, biết được đau dạ dày kiêng gì,  đảm bảo cho một dạ dày luôn luôn khỏe mạnh, hãy cùng Scurma Fizzy theo dõi các lời khuyên đến từ chuyên gia đầu ngành về vấn đề này nhé. 

1.Một số vấn đề chung cần biết về đau dạ dày – Tầm quan trọng của việc tại sao cần phải biết đau dạ dày kiêng gì? 

1.1.Khái niệm và triệu chứng của đau dạ dày 

Đau dạ dày là tình trạng mà những người mắc phải sẽ cảm thấy đau âm ỉ ở vùng thượng vị. Bên cạnh đó, họ có thể bị ợ hơi, hay xì hơi. Đặc biệt sau khi ăn sẽ cảm giác đầy bụng, khó tiêu và ợ nóng. Táo bón, tiêu chảy phân lỏng hay buồn nôn, nôn ói là những biểu hiện khác mà người đau dạ dày có thể mắc phải.  

1.2.Nguyên nhân của đau dạ dày 

Một số nguyên dẫn đến đau dạ dày có thể là do viêm loét dạ dày – tá tràng; viêm loét đại tràng; trào ngược dạ dày thực quản (GERD); viêm ruột thừa; nhiễm virus, nhiễm độc, nhiễm khuẩn đường tiêu hóa; sỏi mật; bệnh Celiac; không dung nạp lactose; tắc ruột; hội chứng ruột kích thích (IBS); bệnh về túi thừa hay các vấn đề khác về gan và tuyến tụy,… 

>>> Xem thêm Nguyên nhân đau dạ dày và cơ chế hoạt động hiện nay

1.3.Tác hại của đau dạ dày

Hầu hết những cơn đau này có thể diễn ra trong thời gian rất ngắn, thoáng qua rồi mất đi và thường không nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu nó xảy ra thường xuyên trong khoảng thời gian dài, kèm theo các biểu hiện đau dữ dội hơn thì đây là một vấn đề đáng lo ngại vì đây có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng như:  

• Áp xe bụng 
• Phình động mạch chủ bụng (phình và yếu thành động mạch chủ bụng có thể đe dọa tính mạng, vỡ ra và gây xuất huyết nghiêm trọng) 
• Viêm ruột thừa 
• Tắc ruột hoặc thủng, xuất huyết 
• Nhiễm độc hóa chất hoặc kim loại nặng 
• Xoắn ruột hoặc lồng ruột  
• Mang thai ngoài tử cung có thể đe dọa tính mạng 
• Thiếu máu cục bộ đường ruột 
• Viêm phúc mạc (nhiễm trùng lớp niêm mạc bao quanh bụng) 
• Chấn thương bụng, vùng chậu hoặc tinh hoàn 
• Xoắn buồng trứng hoặc tinh hoàn 
• Ung thư dạ dày 

Việc điều trị đau dạ dày bao gồm dùng thuốc và thay đổi lối sống. Trong đó thay đổi lối sống là yếu tố quan trọng nhất và cần phải làm dù đã hoặc đang được điều trị bằng thuốc đi chăng nữa.

Vậy nên biết được đau dạ dày kiêng gì là một chiếc chìa khóa quan trọng trong việc điều trị cũng như dự phòng đau dạ dày. Chúng ta hãy cùng nhau theo dõi, tìm hiểu việc đau dạ dày kiêng gì cùng chuyên gia đầu ngành là Ths Bs Hoàng Khánh Toàn để có một hệ tiêu hóa tốt và dạ dày luôn khỏe mạnh nhé. 

2. Khuyến cáo của chuyên gia đầu ngành về vấn đề đau dạ dày kiêng gì  

Như đã giới thiệu ở phần trên, để thoát khỏi tình trạng đau dạ dày cũng như những triệu chứng khó chịu và những hậu quả nghiệm trọng và nó mang lại, việc thay đổi lối sống nói chung hay biết được đau dạ dày kiêng gì là một câu hỏi vẫn còn là thắc mắc của nhiều người trong số chúng ta.  

Biết được vấn đề và nhu cầu này, trong chuyên mục “Điều trị viêm loét dạ dày hiệu quả” do Báo sức khỏe & Đời sống – Cơ quan ngôn luận của Bộ y tế phối hợp cùng với Scurma Fizzy tổ chức, Ths Bs Hoàng Khánh Toàn – Trưởng khoa Đông y, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, với 33 năm kinh nghiệm và nhiều công trình nghiên cứu, đạt danh hiệu Thầy thuốc ưu tú đã có những khuyến cáo về việc đau dạ dày kiêng gì.  

Khi nhận được hỏi về vấn đề “ Đối với những người đang gặp vấn đề đau dạ dày hàng ngày, viêm loét dạ dày hay có các nguy cơ về bệnh dạ dày, liệu Bác sĩ có khuyến cáo gì và họ sẽ phải ăn uống như thế nào? Những món ăn nào nên ăn và đau dạ dày kiêng gì để đảm bảo cho một hệ tiêu hóa và dạ dày khỏe mạnh?”. Dưới đây là những chia sẻ về vấn đề này ở góc nhìn chuyên gia.

2.1. Chia sẻ của chuyên gia về những loại thức ăn nên ăn khi bị đau dạ dày 

Ths Bs Hoàng Khánh Toàn đưa ra lời khuyên về việc này như sau: 

“Việc đầu tiên trong quá trình đẩy lùi đau dạ dày là chúng ta nên tạo dựng một chế độ ăn uống có giờ có giấc cụ thể và tác phong ăn uống phải đúng cách (nhai kỹ, ăn chậm, …)

Thứ hai là phải biết cách lựa chọn những thức ăn cho phù hợp như :

-Nên chọn ăn những loại thức ăn được nấu nhừ, dễ tiêu, tất nhiên chúng phải đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. 

-Nên ăn các loại thức ăn có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày như sữa, trứng, các loại đậu như đậu xanh, đậu đen, nghệ, chuối xanh, bắp cải (đặc biệt bắp cải có chứa Vitamin U có tác dụng dự phòng viêm loét, đau dạ dày rất tốt) 

-Các loại thức ăn đầy đủ chất dinh dưỡng và Vitamin. Đặc biệt Acid Folic (Vitamin B9) có tác dụng rất tốt trong việc làm lành niêm mạc dạ dày.

Đó là một số nguyên tắc chung về cách lựa chọn những loại thức ăn nên ăn cũng như về thói quen ăn uống hàng ngày.” 

2.2.Chia sẻ của chuyên gia về đau dạ dày kiêng gì

Về vấn đề này, Ths Bs Hoàng Khánh Toàn cũng tiếp tục có những lời khuyên: 

“ Nên chuẩn bị một cuốn sổ nhỏ ghi lại những hạn chế và tránh các điều dưới đây:

-Tránh những loại thức ăn khó tiêu, quá nhiều chất xơ vì chúng có thể ảnh hưởng đến hệ thống tiêu hóa như các loại rau sống gỏi. 

-Không nên ăn những loại thức ăn có tính axit, có chất chua như các loại cam, chanh, các loại trái cây họ quýt và các loại giấm vì nó kích thích làm tăng tiết axit dịch vị của dạ dày 

-Tránh các loại thức ăn dễ làm tổn thương niêm mạc dạ dày, các chất kích thích như bia, rượu, trà đặc, thuốc lá, cà phê, thức ăn làm cho cơ thể dễ bị căng thẳng thần kinh 

-Bên cạnh đó cũng cần nên tránh các loại thức ăn mang tính chất cá thể, có nghĩa là những loại thức ăn mà chỉ gây đau dạ dày hay viêm loét dạ dày đối với một cá nhân nào đó mà không ảnh hưởng đến những người khác.

Ví dụ như nếu ăn chuối tiêu thì sẽ bị đau dạ dày chỉ ở một số rất ít những cá nhân nhất định – điều này đặc biệt phải hết sức lưu ý trong vấn đề đau dạ dày kiêng gì.” 

3. Thực hiện vấn đề Đau dạ dày kiêng gì theo lời khuyên của chuyên gia trong khẩu phần ăn hàng ngày như thế nào? 

3.1.Tránh các loại thức ăn khó tiêu trong vấn đề đau dạ dày kiêng gì 

Không nên ăn các loại thực phẩm chứa nhiều chất xơ không hòa tan

Nên chú ý rằng chất xơ bao gồm hai loại là chất xơ là chất xơ hòa tan và chất xơ không hòa tan. Chất xơ hòa tan sẽ hấp thụ nước và trở nên nhầy hoặc trở thành gel khi bị ướt.

Ngược lại, chất xơ không hòa tan sẽ không hấp thụ nhiều nước nên dường như sẽ không bị thay đổi nhiều khi tiếp xúc với nước. 

Theo Academy of Nutrition and Dietetics Hoa Kỳ, chất xơ hòa tan có thể có lợi cho bệnh tiêu chảy và táo bón. Khi uống nhiều nước, nó sẽ giúp phân trở nên mềm. Trong khi đó việc bổ sung chất xơ không hòa tan có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy vì nó làm tăng tốc độ di chuyển của thức ăn qua ruột. Chất xơ không hòa tan cũng có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng ở những người có vấn đề tiêu hóa mãn tính hay đau dạ dày. 

Một số nguồn thực phẩm giàu chất xơ hòa tan bao gồm: yến mạch, lúa mạch, quả hạch, cam quýt,… Một số nguồn thực phẩm giàu chất xơ không hòa tan bao gồm: cám lúa mì, các loại ngũ cốc, rau sống,…

Bình thường ở một người khỏe mạnh, các loại thức ăn chứa nhiều chất xơ như rau cải rất có ích cho cơ thể, tuy nhiên khi bị đau dạ dày hay các vấn đề về dạ dày khác, chất xơ không hòa tan trong rau cải có thể làm cho mọi thứ tồi tệ hơn.  

Gạo lứt

Các loại gạo lức dù tốt cho sức khỏe nhưng chúng sẽ khó tiêu hóa hơn các loại gạo trắng thông thường, nên hạn chế ăn các loại gạo lứt đặc biệt khi bị đau dạ dày và thay vào đó là ăn gạo trắng.

Gạo trắng là một loại thực phẩm chức nhiều tinh bột nhưng ít chất xơ cũng có thể giúp làm ngăn chặn tình trạng tiêu chảy trong bệnh lý đau dạ dày. 

Sữa, phomat và kem

Sữa, pho mát và kem đều cũng là những món khó tiêu hóa, một phần vì chúng chứa nhiều chất béo. Đôi khi có thể dùng sữa chua nguyên chất, không chứa chất béo, tuy nhiên trước khi dùng chỉ nên thử một ít xem chúng có tính chất cá thể – ảnh hưởng đến tình trạng đau dạ dày hay không.

Đặc biệt ở những người không dung nạp lactose nên tránh tiêu thụ các sản phẩm từ sữa vì có thể gặp các vấn đề như cồn cào, đầy hơi, đau âm ỉ vùng thượng vị, chuột rút, buồn nôn, tiêu chảy, co thắt dạ dày,…  bởi vì nó có một loại đường gọi là lactose và cơ thể nhiều người không tạo ra được đủ enzyme để tiêu hóa nó.

Những người gặp tình trạng này có thể ăn các loại sữa hay thực phẩm không chứa lactose hoặc uống thuốc bổ sung enzyme. 

Thức ăn nhanh

Tránh các loại thức ăn nhanh, thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ và chất béo vì chúng có thể phát sinh nên tình trạng đau dạ dày hoặc trầm trọng hơn. Nếu thức ăn không được tiêu hóa, đi qua cơ thể quá nhanh, dẫn đến tiêu chảy hoặc ở trong đường tiêu hóa của con người quá lâu, gây nên cảm giác đầy hơi và chướng bụng.

Chất béo mất nhiều thời gian hơn để có thể được tiêu hóa, và nó có thể làm cho ruột bị co thắt lại. Thực phẩm giàu chất béo cũng có thể gây nên hội chứng ruột kích thích (IBS) – đây là một tình trạng đường ruột có thể gây nên đầy hơi, đau bụng, táo bón và tiêu chảy cho con người. 

Thực phẩm chế biến sẵn

Bên cạnh đó cũng nên tránh các thực phẩm chế biến sẵn vì chúng ít chất xơ – đây là một chất có tác dụng giúp điều hòa nhu động ruột.

Thực phẩm chế biến sẵn cũng thường chứa nhiều các chất bảo quản và phẩm màu nhân tạo, và những người bị dị ứng hoặc nhạy cảm với các chất phụ gia này sẽ gặp phải các ảnh hưởng không tốt của chúng nếu gặp vấn đề về tiêu hóa.

Cũng nên lưu ý rằng các loại thực phẩm đóng gói chế biến sẵn cũng có thể chứa lactose nên có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đau dạ dày. 

Chất làm ngọt nhân tạo

Sorbitol là một chất làm ngọt nhân tạo thường liên quan đến các vấn đề về tiêu hóa, gây khó tiêu. Đó là một loại đường có thể tìm thấy trong một số loại trái cây như mận khô, táo và đào, và cũng được sử dụng để làm ngọt kẹo cao su và các loại thực phẩm ăn kiêng.

Một số loại thức ăn quá ngọt hoặc quá mặn cũng gây nên tình trạng khó tiêu từ đó dẫn đến đau dạ dày. 

Thực phẩm bảo quản quá lâu 

Nhiều thực phẩm để trong tủ lạnh trong thời gian quá lâu có thể bị hỏng, chẳng hạn như các món đã quá hạn sử dụng như trứng, các sản phẩm từ sữa và thịt. Các vi khuẩn như salmonella và E. coli cũng có thể truyền từ thịt sống sang các loại rau cải và trái cây trong tủ lạnh.

Ăn thực phẩm nhiễm độc có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa hoặc làm trầm trọng thêm những vấn đề đang có, bao gồm tiêu chảy và nôn mửa.  

3.2.Tránh các loại chất kích thích, các loại thức ăn có thể làm tổn thương niêm mạc dạ dày trong vấn đề đau dạ dày kiêng gì 

Chất kích thích có chứa cafein

Nếu đang mắc phải tình trạng đau dạ dày thường xuyên, cần phải cắt giảm các loại chất kích thích như cà phê, trà, bia, rượu và các đồ uống có chứa caffein khác.   

• Rượu bia

Rượu bia gây độc cho niêm mạc dạ dày vì làm thay đổi quá trình trao đổi chất của gan. Cho nên nếu uống quá nhiều thì có thể gây khó tiêu và các vấn đề sức khỏe khác liên quan đến dạ dày.

• Cà phê

Caffeine gây kích ứng nhu động đường tiêu hóa, và có thể gây tiêu chảy do thức ăn di chuyển nhanh hơn với lượng quá nhiều qua hệ thống tiêu hóa. Vì vậy, nếu đang gặp tình trạng tiêu chảy, caffeine sẽ làm trầm trọng thêm vấn đề về tiêu hóa. Cà phê cũng có tính axit và kích thích niêm mạc dạ dày, gây đau dạ dày. Nó cũng có thể làm tăng các triệu chứng như trào ngược axit hoặc ợ nóng.  

• Trà, soda và socola

Trà, soda và sô cô la là những nguồn cung cấp cafein khác, và nên tạm dừng uống cho đến khi những cơn đau dạ dày biến mất. 

Thực phẩm có tính axit cao

Tránh các loại thực  phẩm có tính axit cao như nước sốt cà chua và các loại trái cây họ cam quýt, chẳng hạn như tắc, chanh, cam và bưởi vì chúng có tính axit và có thể gây kích ứng niêm mạc dạ dày, gây ra các vấn đề về tiêu hóa. 

Thực phẩm cay nóng

Cần tránh các loại thức ăn cay nóng vì chúng làm tổn thương niêm mạc dạ dày. Ớt có chất capsaicin, nó không chỉ khiến miệng có thể bị bỏng mà còn có thể kích hoạt các dây thần kinh trong ruột và khiến tình trạng đau dạ dày nghiêm trọng hơn. 

Thức ăn thô cứng

Không nên ăn các loại thức ăn thô cứng hay cần thời gian lâu hơn để bị làm mềm bởi nước bọt và dịch tiêu hóa. Thay vào đó có thể ăn các loại thức ăn mềm như chuối.

Chuối là một loại thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa và đặc biệt chứa nhiều kali – một khoáng chất quan trọng mà cơ thể có thể bắt đầu mất đi nếu bị tiêu chảy hoặc nôn mửa.

Tốt nhất nên thái nhỏ thức ăn, ăn chậm, nhai kỹ để tránh việc các thức ăn đó chưa kịp được nước bọt và dịch tiêu hóa làm mềm nên có thể vô tình làm tổn thương niêm mạc dạ dày.

3.3.Tránh các loại thức ăn mang tính chất cá thể trong vấn đề đau dạ dày kiêng gì 

Ngoài những loại thức ăn cần tránh kể trên sẽ ảnh hưởng đến hầu hết đa số tình trạng đau dạ dày của mọi người, sẽ còn một số loại thức ăn mà hầu như chỉ ảnh hưởng đến số rất ít cá nhân, mang tính cá thể, do cơ địa của cá nhân đó. Một số loại thức ăn đó có thể là chuối tiêu như Ths Bs Hoàng Khánh Toàn đã chia sẻ.  

Mỗi người cần phải chú ý trong khẩu phần ăn để biết được đau dạ dày kiêng gì cho mình để biết từ đó hạn chế tránh tình trạng đau dạ dày xảy ra cũng như hạn chế được tối đa các nguy cơ có thể dẫn đến các bệnh lý khác về dạ dày.

>> Tham khảo thêm các bài viết dưới đây

Top 15 Cây Thuốc Chữa Đau Dạ Dày Hiệu Quả Và An Toàn Tại Nhà

Bài Thuốc Dân Gian Chữa Đau Dạ Dày An Toàn Và Hiệu Quả Tại Nhà

Scurma Fizzy hy vọng sau bài viết này có thể giúp được chúng ta cải thiện các vấn đề về tiêu hóa nói chung cũng như đau dạ dày nói riêng, giải quyết được câu hỏi Đau dạ dày kiêng gì và góp phần đảm bảo chất lượng cuộc sống, một dạ dày luôn khỏe mạnh. 

Hãy gọi liền tới HOTLINE 18006091 nếu bạn đang có câu hỏi cần lời giải đáp, Scurma Fizzy sẽ giải quyết tất cả và đồng hành cùng bạn trong việc đẩy lùi các vấn đề gây ra bởi đau dạ dày.