Nôn Ra Máu Đen, Dấu Hiệu Bạn Cần Quan Tâm Chú Ý

Trong thời kì phát và hiện đại như bây giờ, các căn bệnh liên quan đến đường tiêu hóa là vô cùng phổ biến và có thể gặp phải ở bất kỳ lứa tuổi nào. Một trong những dấu hiệu phản ánh tình trạng đường tiêu hóa hiện nay là nôn ra máu đen đang khiến cho nhiều người cảm thấy hoang mang và lo sợ. Vậy nôn ra máu đen là gì và có nguy hiểm không? Hãy cùng Scurma Fizzy tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé

1.Nôn ra máu đen là bệnh gì?

Nôn ra máu đen là tình trạng nôn ra thức ăn có chứa dịch nhầy máu màu nâu đen, là một triệu chứng liên quan đến các bệnh lý của đường hô hấp trên như thực quản, dạ dày, tá tràng ( đoạn đầu ruột non)… hoặc có thể là chảy máu từ mũi chảy xuống. Với lượng máu nhỏ thì triệu chứng này không quá nguy hiểm và có thể tự hồi phục, tuy nhiên nếu nôn ra nhiều máu và nhiều lần thì bạn nên chú ý, đến các cơ sở y tế để kiểm tra.

Dựa vào màu sắc của máu nôn ra mà bác sĩ có thể chẩn đoán sơ bộ được vị trí chảy máu và mức độ của nó:

-Nếu máu có màu nâu đen, đỏ sẫm hay đỏ tươi thường được cho rằng là xuất huyết ở đường tiêu hóa trên như dạ dày hoặc các vị trí ở trên cao ( từ mũi xuống), chảy âm ỉ số lượng ít.

-Nếu máu có màu đỏ tươi thì thường là do đợt xuất huyết cấp tính ở thực quản, dạ dày. Nếu để tình trạng này diễn ra lâu dài có thể sẽ khiến bệnh nhân bị thiếu máu cấp.

Tuy nhiên không phải lúc nào việc dựa vào màu sắc của máu nôn ra cũng chẩn đoán đúng vị trí xuất huyết. Chính vì vậy mà các bác sĩ còn phải phối hợp với việc chẩn đoán cận lâm sàng để đưa ra kết luận chính xác nhất.

2.Nguyên nhân gây nôn ra máu  đen

Các nguyên nhân chính thường gặp khiến cho bệnh nhân nôn ra máu đen là do liên quan đến các bệnh lý thuộc đường tiêu hóa.  Một số căn bệnh đường tiêu hóa có thể kể đến như:

2.1 Do viêm loét tá tràng

Viêm loét tá tràng là căn bệnh điển hình có biểu hiện nôn ra máu đen. Bệnh có thể do vi khuẩn Hp hoặc một số nguyên nhân khác liên quan đến chế độ sinh hoạt và ăn uống gây ra, khiến cho bệnh nhân có cảm giác khó chịu khu vực thượng vị. Các cơn đau của viêm loét tá tràng thường xảy ra khi mà bạn đói và sẽ giảm dần sau khi ăn no. Khi các tổn thương tại tá tràng ăn sâu xuống các lớp phía dưới và tác động đến mạch máu thì sẽ dẫn đến hiện tượng xuất huyết, gây nôn hoặc đi ngoài ra máu có màu đỏ tươi howacj máu đen.

2.2 Do bị viêm dạ dày

Tương tự như với viêm loét tá tràng, nguyên nhân gây viêm dạ dày có thể là do vi khuẩn Hp, do thức ăn hoặc hóa chất…Ở bệnh nhân bị viêm dạ dày thường có hiện tượng sung huyết, chảy máu ở thành dạ dày ma sát với các loại thực phẩm cứng vì vậy nên nếu  bệnh nhân ăn các đồ cay nóng, hoặc đồ ăn cứng… thì dễ dẫn đến nôn ra máu đen

>>>Xem thêm: Viem dạ dày tá tràng có nguy hiểm không?

2.3 Do loét dạ dày

Thực tế cho thấy có đến 20% bệnh nhân có biểu hiện nôn ra máu đen nguyên nhân là do bị loét dạ dày. Đây là căn bệnh phổ biến mà nhiều người mắc phải . Với các biểu hiện như ợ hơi, ợ chua, đau tức thượng vị, chán ăn… các cơn đau dạ dày thường xuất hiện sau khi ăn no và giảm đi sau khi sử dụng các thuốc trung hòa acid. Nếu các tổn thương loét ăn sâu xuống vị trí các mạch máu, sẽ dẫn gây hiện tượng đi ngoài, nôn ra máu có màu đỏ tươi hoặc nâu đen.

2.4 Do bị viêm loét thực quản

Viêm loét thực quản thường là do vi khuẩn, uống thuốc quá liều, bị trào ngược dạ dày thực quản kéo dài gây tổn thương thực quản… Bệnh nhân thường nôn ra máu đen, đỏ sẫm đôi khi là đỏ tươi. Các cơn đau thực quản sẽ giảm bớt khi bạn đói. Người bị viêm loét thực quản thường có cảm giác đau rát nóng vùng họng, thường có cảm giác nghẹn khi nuốt.

2.5 Do hội chứng Mallory Weiss 

Hội chứng Mallory Weiss hay còn được biết đến là hiện tượng xuất huyết đường tiêu hóa trên do bị rách lớp niêm mạc từ thực quản đến dạ dày. Nguyên nhân của hội chứng thường là do uống nhiều rượu, nôn nhiều, trong khi nôn thường có kèm máu.

Nôn ra máu đen ở hội chứng Mallory Weiss có thể cầm máu được tuy nhiên không ít trường hợp mất máu đến kiệt sức và phải cấp cứu.

2.6 Do giãn tĩnh mạch thực quản 

Giãn tĩnh mạch là tình trạng tĩnh mạch bị giãn rộng ra, thường là do sự co giãn đột ngột tĩnh mạch ở phía dưới thực quản, thường liên quan đến bệnh gan.

Nôn ra máu đen do giãn tĩnh mạch thực quản thường ồ ạt, kèm theo thức ăn và máu nâu đen hoặc đỏ sẫm. tỉ lệ tử vong do bệnh giãn tĩnh mạch thực quản chiếm từ 5% đến 7%.

2.7 Do xơ gan

Xơ gan là tình trạng bệnh lý cấu trúc gan bị thay đổi, các tổ chức mô xơ phát triển lan rộng, gây biến đổi chức năng gan. Lúc này các tế bào gan bị tổn thương và hư hại nghiêm trọng, mô gan trở nên xơ cứng và biến dạng gây chèn ép, làm tăng áp lực lên tĩnh mạch thực quản. Khi tĩnh mạch thực giãn to và vỡ sẽ gây tình trạng nôn ra máu.

2.8 Do ung thư dạ dày

Ung thư là biến chứng ác tính của các bệnh lý đường tiêu hóa. Những dấu hiệu của ung thư dạ dày thường là chán ăn, sụt cân, mệt mỏi…dễ gây nhầm lẫn với các bệnh dạ dày khác. Chính vì vậy nên người bệnh thường phát hiện khi ở giai đoạn muộn gây khó khăn trong điều trị. Ung thư dạ dày cũng gây các tổn thương viêm loét trên niêm mạc dạ dày và lâu dần gây xuất huyết, có hiện tượng nôn ra máu đen.

2.9 Do bị ung thư thực quản

Cũng như các loại ung thư khác thì ung thư thực quản cũng khó được nhận diện sớm và thường phát hiện khi đã tiến triển nặng. Các triệu chứng thường gặp là: đau họng, khó nuốt, hơi thở có mùi khó chịu… Các tổn thương thực quản của bệnh lý ăn sâu vào các mạch máu sẽ gây hiện tượng nôn ra máu đen.

2.10 Một số nguyên nhân khác

Ngoài các nguyên nhân được nêu ở trên, hiện tượng nôn ra máu đen gặp phải cũng có thể là do:

– Nhiễm xạ

– Chấn thương vùng bụng

– Do nhiễm trùng đường tiêu hóa

– Chưa xác định được nguyên nhân

>>>Xem thêm: Trào Ngược Dạ Dày Nôn Ra Máu Có Nguyên Nhân Và Triệu Chứng Nguy Hiểm Không

3.Triệu chứng đi kèm của nôn ra máu đen

Một số biểu hiện triệu chứng có thể đi kèm với nôn ra máu đen mà bệnh nhân thường gặp phải đó là:

– Có cảm giác khó chịu ở vùng bụng, đau tức bụng

– Buồn nôn, nôn

– Đau họng, ho nhiều

– Cảm giác chán ăn, suy nhược cơ thể, mệt mỏi

Nếu mức độ nặng hơn bệnh nhân có thể cảm thấy:

– Hoa mắt

– Chóng mặt, mắt nhìn mờ

 – Tim đập nhanh, loạn nhịp, nhịp thở bị thay đổi

– Da xanh nhợt nhạt và tái lạnh, lú lẫn và đau bụng dữ dội.

Trên đây đều là những triệu chứng nguy hiểm nếu thường xuyên gặp phải bạn nên sớm đến các cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.

4.Biến chứng thường gặp khi nôn ra máu đen

4.1 Những người có nguy cơ cao gặp phải biến chứng 

Những bệnh nhân có cơ gặp phải biến chứng nguy hiểm khi nôn ra máu đen thường là: người lớn tuổi, người có tiền sử uống nhiều rượu bia, Người có tiền sử khả năng nuốt bị rối loạn và người từng bị đột quỵ

4.2 Một số biến chứng

Tùy thuộc vào nguyên nhân bệnh mà nôn ra máu đen có thể gây ra những biến chứng khác nhau gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh.

– Biến chứng thiếu máu

Thiếu máu là biến chứng thường gặp ở những bệnh nhân bị nôn ra máu. Người bệnh được chẩn đoán thiếu máu khi có hai trong ba chỉ số: hematocrit, số lượng tế bào hồng cầu, huyết sắc tố giảm dưới mức bình thường.

Bệnh nhân có thể bị thiếu máu cấp hoặc mãn tính. Đối với những bệnh nhân có tình trạng bệnh tiến triển chậm, có nguyên nhân gây nôn ra máu liên quan đến viêm loét dạ dày, sử dụng các thuốc nhóm NSAIDS thường bị thiếu máu mãn tính. Khi này các triệu chứng thiếu máu thường khó nhận biết, bệnh nhân dễ bỏ qua và chỉ phát hiện ra khi làm các xét nghiệm công thức máu.

Biến chứng thiếu máu cấp tính thường xảy ra khi có hiện tượng chảy máu ồ ạt, bệnh nhân nôn ra nhiều máu, có thể xảy ra trong các trường hợp xuất đường tiêu hóa nặng, bệnh nhân ngay lập tức có biểu hiện: da xanh xao, rối loạn nhịp tim, ngất…thậm chí là sốc do mất máu. Trong trường hợp này cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế để cấp cứu nếu không có thể đe dọa đến tính mạng.

– Biến chứng nghẹn thở, sặc

Đây được coi là biến chứng chính hay gặp của nôn ra máu đen. Khi bệnh nhân nôn, có thể làm cho máu bị trào vào trong phổi khiến chức năng thở bị rối loạn, giảm khả năng hô hấp và đe dọa đến tính mạng người bệnh.

– Biến chứng sốc do thiếu máu

Nôn ra máu do chảy nhiều máu có thể gây ra sốc. Các triệu chứng của sốc mất máu thường là:

+ Hoa mắt, chóng mặt tư thế đứng

+ Thở nhanh, thở nông, rối loạn nhịp tim, tim đập nhanh

+ Da xanh nhợt nhạt, lạnh

+ Nước tiểu ít

Nếu không được xử lý nhanh kịp thời bệnh nhân có thể bị tụt huyết áp, hôn mê trụy tim dẫn đến tử vong.

5.Chẩn đoán và điều trị nôn ra máu đen

5.1 Chẩn đoán nôn ra máu đen

Có nhiều nguyên nhân tiềm ẩn có thể khiến bạn nôn ra máu đen. Để có được chẩn đoán sơ bộ ban đầu trước hết bác sĩ sẽ đưa ra một vài câu hỏi liên quan đến biểu hiện, triệu chứng mà gần đây bạn có thường gặp phải hay không.

Rồi tìm xem nguyên nhân gây chảy máu là gì? Có thực sự là chảy máu do tổn thương đường tiêu hóa gây ra hay không? Phân biệt việc ho ra máu và nôn ra máu, việc máu đẩy từ đường tiêu hóa lên với máu chảy từ miệng và mũi sau đó nuốt xuống họng rồi lại nôn ra kèm thức ăn ( tổn thương, chảy máu mũi… )

Sau khi xác định nguyên nhân gây chảy máu là do các tổn thương ở đường tiêu hóa, bạn sẽ được tiến hành một số xét nghiệm kiểm tra phổ biến như:

-Nội soi

-Siêu âm

-Chụp X – quang

-Chụp CT, MRI

5.1.1 Phương pháp nội soi

Phương pháp nội soi có thể được tiến hành cùng với gây mê hoặc không gây mê. Đây là thủ thuật đưa một ống nội soi mềm vào trong đường tiêu hóa để tiến hành thăm khám kiểm tra và phát hiện ra được những tổn thương ở đường tiêu hóa. Ưu điểm của phương pháp này là thu được hình ảnh trực tiếp giúp bác sĩ có thể dễ dàng chẩn đoán và điều trị bệnh, xác định được vị trí có thương tổn, trong một số trường hợp chảy máu nhẹ có thể tiến hành cầm máu bằng nội soi. Ngoài ra phương pháp nội soi cũng có thể lấy dịch, sinh tiết để tiến hành xét nghiệm làm rõ nguyên nhân có phải tổn thương do vi khuẩn Hp hay ngộ độc không.

Mặc dù có những ưu điểm vượt trội nhưng phương pháp nội soi vẫn còn tồn tại một số nhược điểm như: phương pháp này thường gây cảm giác khó chịu cho bệnh nhân nếu không được gây mê, chi phí nội soi thường đắt, phải được tiến hành ở những cơ sở y tế uy tín có điều kiện, nguy cơ lây nhiễm chéo vi khuẩn Hp cao hơn so với các phương pháp khác.

Một số chú ý khi tiến hành nội soi:

-Bệnh nhân cần nhịn ăn ít nhất là 6 giờ trước khi thực hiện nội soi để hình ảnh thu được có thể quan sát rõ cũng như tránh tình trạng trào ngược, sặc thức ăn

-Không uống các loại sữa, nước uống có màu như cà phê, nước ngọt… để tránh ảnh hưởng đến khả năng quan sát

-Bệnh nhân nên đi nội soi vào buổi sáng vì sau một đêm thức ăn sẽ tiêu hóa hết, đảm bảo cho kết quả tốt nhất.

-Nếu được chỉ định nội soi gây mê, bệnh nhân cần tuyệt đối nhịn cả ăn và uống ít nhất 6 tiếng để tránh trào ngược vào phổi.

5.1.2 Một số xét nghiệm khác

– Xét nghiệm máu:

Có thể đưa ra kết quả đánh giá tình trạng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể cũng như là đưa ra biện pháp điều trị nôn ra máu đen. Ví dụ như xét nghiệm máu có thể đánh giá chức năng gan ( có bị viêm gan, xơ gan … hay không) từ đó nhận định nguyên nhân gây ra chảy máu. Hay là chẩn đoán bệnh nhân có bị thiếu máu do mất máu sau nôn hay không, có cần phải truyền dịch hay truyền máu không.

-Tiến hành sinh tiết:

Phương pháp này thường được chẩn đoán xem nguyên nhân xuất huyết đường tiêu hóa có phải do nhiễm trùng, nhiễm khuẩn hay là do ung thư gây ra..

Bác sĩ có thể yêu cầu bạn tiến hành xét nghiệm bổ sung dựa trên công thức máu thu được.

 

5.2 Nôn ra máu đen được điều trị như thế nào?

– Truyền bù dịch, bù máu.

Điều trị ban đầu được chỉ định cho bạn có thể là truyền dịch hoặc truyền máu khi tình trạng nôn ra máu quá nhiều khiến bạn bị mất máu nghiêm trọng. Nếu chỉ chảy máu với lượng nhỏ thì liệu pháp này sẽ được bỏ qua. Tuy nhiên nếu trong các trường hợp thiếu máu cấp, nếu không được bù máu kịp thời có thể khiến cho người bệnh bị sốc và nguy hiểm đến tính mạng

– Điều trị nguyên nhân

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra xuất huyết đường tiêu hóa dẫn đến tình trạng nôn ra máu đen mà bác sĩ sẽ có những liệu pháp điều trị khác nhau để giúp bạn giảm các nguyên nhân đi

Ví dụ nếu bạn nôn ra máu đen do loét dạ dày, bác sĩ có thể cho bạn sử dụng các thiếu điều trị viêm loét dạ dày như: các thuốc ức chế bơm proton ( omeprazol, esomeprazol..), các thuốc nhóm antacid, thuốc bao vết loét…

-Tiến hành can thiệp ngoại khoa

Phương pháp này thường được áp dụng trong các trường hợp xuất huyết tiêu hóa nặng, bệnh nhân có nguy cơ gặp các biến chứng nguy hiểm như: thủng ổ loét ở dạ dày, ruột… cần tiến hành phẫu thuật để cầm máu ngay lập tức.

>>>Xem thêm: Nôn ra máu có nguy hiểm không?

6. Một số lưu ý cho người bị nôn ra máu đen

Tình trạng nôn ra máu đen là báo hiệu đường tiêu hóa bạn đang gặp phải vấn đề nghiêm trọng, ngay cả khi đã qua điều trị triệu chứng này vẫn có thể tái phát trở lại nếu như bạn không giữ cho mình chế độ sinh hoạt, ăn uống phù hợp. Bên cạnh việc tuân thủ điều trị và sử dụng thuốc bạn cũng cần lưu ý:

-Hạn chế ăn dầu mỡ, các thực phẩm cay nóng dễ gây viêm loét dạ dày.

-Tránh các đồ uống có cồn như rượu, bia… hạn chế sử dụng các thực phẩm có tính acid cao ( chanh, cam…)

-Ăn uống đầy đủ đúng giờ và lành mạnh

-Cân bằng giữa thời gian nghỉ ngơi và làm việc, tránh để cơ thể phải căng thẳng chịu nhiều stress

-Thường xuyên rèn luyện thể dục thể thao, tập yoga, nghe nhạc thư giãn, nhằm nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.

-Khi xuất hiện tình trạng nôn ra máu đen cần đến ngay các cơ sở y tế để thăm khám và điều trị.

Nôn ra máu đen là một dấu hiệu phản ánh cơ thể bạn đang gặp phải vấn đề sức khỏe nghiêm trọng mà bạn không nên coi thường. Ngay từ bây giờ hãy cung cấp cho mình thêm thật nhiều kiến thức bổ ích để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình của mình. Nếu còn bất cứ thắc mắc hoặc phản hồi gì bạn có thể liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE 1800 6091 hoặc truy cập vào website: https://scurmafizzy.com/ để được hỗ trợ sớm nhất.