Hệ tiêu hóa là một hệ cơ quan trong cơ thể có chức năng chuyển hóa thức ăn đi vào thành các chất dinh dưỡng. Hệ tiêu hóa nói chung và dạ dày nói riêng, mỗi ngày đều phải tiếp xúc với rất nhiều các yếu tố được đưa từ ngoài vào hay các yếu tố sản sinh ra trong cơ thể. Chính vì lý do này, các bệnh lý tiêu hóa tại dạ dày ngày càng phổ biến và có xu hướng gia tăng theo từng ngày. 

Xung huyết dạ dày là một trong những bệnh lý dạ dày phổ biến. Bệnh nhân bị xung huyết dạ dày sẽ phải đối mặt với nhiều triệu chứng khác nhau gây ảnh hưởng đến hoạt động sống của người bệnh. Vậy xung huyết dạ dày là gì? nguyên nhân dẫn đến tình trạng này và các phương pháp điều trị đơn giản và hiệu quả bệnh lý này. 

1.Xung huyết dạ dày là gì?

Xung huyết dạ dày thường xuất hiện sau khi niêm mạc dạ dày bị tổn thương, viêm loét. Tình trạng xung huyết dạ dày là tình trạng mạch máu vùng niêm mạc tổn thương bị giãn ra do sự tích ứ máu và viêm nhiễm tại đây. 

2.Nguyên nhân gây xung huyết dạ dày

Các nguyên nhân gây xung huyết dạ dày thường dẫn đến tình trạng tổn thương niêm mạc dạ dày.

Dưới đây là một số nguyên nhân chính có thể gây ra tình trạng này. 

2.1.Chế độ ăn

– Ăn nhiều, thường xuyên đồ ăn cay, nóng, dầu mỡ:

Các loại gia vị như tiêu, ớt…có vị cay, nóng kích thích. Có rất nhiều người có sở thích ăn đồ ăn có vị mạnh như trên. Các món ăn này sẽ gây kích ứng trực tiếp vào lớp niêm mạc dạ dày, gây gia tăng nguy cơ viêm loét, xung huyết. 

Các món ăn sử dụng nhiều dầu mỡ trong chế biến khi vào đến dạ dày, chúng sẽ kích thích sản sinh ra nhiều acid dạ dày hơn do chúng cần được nhũ hóa để thuận lợi cho quá trình hấp thu. Việc tăng tiết acid dịch vị sẽ là nguyên nhân trực tiếp gây xung huyết dạ dày. 

– Bỏ bữa:

Thói quen bỏ bữa diễn ra rất phổ biến hiện nay. Tình trạng này không chỉ khiến chất dinh dưỡng không được cung cấp đủ cho cơ thể mà còn là yếu tố nguy cơ gây ra các bệnh lý ở dạ dày. 

Theo nguyên lý hoạt động bình thường của cơ thể, acid dạ dày sẽ được bài tiết ra theo đúng nhịp thời gian 3 bữa ăn trong ngày. Bình thường trong các bữa ăn, acid tiết ra sẽ được thức ăn trong dạ dày trung hòa nên dịch acid khó có cơ hội làm tổn thương niêm mạc dạ dày. 

Chính vì thế, khi bạn bỏ bữa, dịch acid vẫn được dạ dày tiết ra như bình thường nhưng không được acid trung hòa nên dễ dẫn đến tổn thương viêm loét niêm mạc từ đó gây ra bệnh lý xung huyết dạ dày. 

– Ăn khuya:

Khi bạn thức khuya hay ăn khuya, dạ dày không được nghỉ ngơi sau một ngày hoạt động, acid dạ dày sẽ được kích thích tiếp tục bài tiết ra. 

2.2.Lạm dụng thuốc giảm đau

Các thuốc giảm đau nhóm NSAIDs như aspirin, ibuprofen, diclofenac, celecoxib…được sử dụng rất phổ biến trong đời sống hàng ngày với tác dụng hạ sốt, chống viêm và giảm đau. 

Do là nhóm thuốc ngoài danh mục thuốc kê đơn nên việc sử dụng nhóm thuốc này thường không được kiểm soát, nhiều người có xu hướng lạm dụng chúng mà không biết rằng các thuốc này có khả năng rất cao gây nên tình trạng tổn thương dạ dày. 

Các NSAIDs có cơ chế tác dụng liên quan đến quá trình ức chế enzym COX – enzyme tham gia quá trình tổng hợp các chất trung gian hóa học gây đau, viêm. Tuy nhiên, chính enzym này lại tham gia vào sự tổng hợp chất prostaglandin nhầy bảo vệ niêm mạc dạ dày. Do đó, việc quá lạm dụng nhóm thuốc này sẽ gây viêm loét niêm mạc, xung huyết dạ dày. 

2.3.Kháng sinh

Các kháng sinh nếu sử dụng quá nhiều hay lạm dụng chúng, có thể dẫn đến sự tiêu diệt các lợi khuẩn đường dạ dày, ruột. Sự mất cân bằng hệ khuẩn sẽ thúc đẩy sự phát triển các vi khuẩn có hại, gây bệnh trong hệ tiêu hóa. 

2.4.Vi khuẩn Hp

Vi khuẩn Hp là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng tổn thương dạ dày và xung huyết dạ dày nghiêm trọng nhất với nguy cơ cao tiến triển thành biến chứng. Cũng chính vì thế mà có nhiều xét nghiệm chẩn đoán khác nhau được tiến hành để tìm kiếm vi khuẩn này. 

Vi khuẩn Hp sẽ gây tăng bài tiết acid dạ dày gây viêm, loét niêm mạc. Sự lây nhiễm vi khuẩn Hp dễ dàng xảy ra đặc biệt trong một gia đình qua đường ăn uống, tiếp xúc. 

Theo các nhà khoa học thống kê cho thấy tỷ lệ nhiễm vi khuẩn Hp có tỉ lệ cao hơn ở những người có nhóm máu O dù các cơ chế gây ra còn chưa rõ ràng. 

2.5.Stress

Với áp lực từ cuộc sống, công việc… tình trạng stress rất dễ xảy ra. Khi bị stress, cơ thể sẽ được kích thích sản sinh ra hormon cortisol. Cortisol là một chất tốt khi cơ thể rơi vào stress do nó giúp kích thích sản sinh, tổng hợp ra các chất sinh năng lượng cho cơ thể. 

Tuy nhiên, horom này lại gây nên tình trạng tăng tiết acid dạ dày dẫn đến tình trạng viêm loét niêm mạc, xung huyết dạ dày nếu stress diễn ra thường xuyên. 

Mặt khác, khi bị stress, thần kinh thực vật trên thành dạ dày sẽ được kích thích làm tăng tình trạng co thắt cơ trơn dạ dày, làm tăng các triệu chứng trong tình trạng xung huyết dạ dày. 

2.6.Rượu bia, thuốc lá

Rượu bia khi vào đến dạ dày sẽ kích thích dạ dày tăng tiết acid, làm tăng nguy cơ và mức độ nặng của tình trạng xung huyết dạ dày.

Thuốc lá nếu được sử dụng thường xuyên cũng sẽ gây ra nhiều tác động xấu đến dạ dày. Các chất trong thuốc lá sẽ kích thích tăng tiết dịch acid dạ dày và làm giảm tiết lớp nhầy bảo vệ nên niêm mạc dạ dày sẽ dễ bị tấn công trực tiếp bởi dịch acid. 

>>>Xem thêm: Xung Huyet Da Day Và Các Nguyên Nhân Triệu Chứng Không Ngờ Tới

3.Bệnh xung huyết dạ dày có triệu chứng gì

3.1.Đau rát dạ dày

Trong bệnh xung huyết dạ dày, máu bị ứ lại do các tế bào niêm mạc bị viêm loét nặng. Do đó, bệnh nhân có thể cảm nhận được các cơn đau rát vùng bụng. Đơn đau tăng lên khi bệnh nhân đang ăn hay sau khi ăn no do thức ăn được đưa vào sẽ va chạm, ma sát vào trực tiếp các tổn thương niêm mạc. 

3.2.Khó tiêu

Do niêm mạc dạ dày bị tổn thương nên khả năng tiêu hóa của dạ dày sẽ giảm đi, thức ăn đưa vào sẽ không được tiêu hóa hết dễ dẫn đến tình trạng đầy bụng, khó tiêu. Tình trạng này sẽ tăng lên nếu bạn sử dụng quá nhiều loại thực phẩm khó tiêu như thức ăn cứng, dai, rắn, đồ chiên rán, các loại đậu hạt…

3.3.Ợ hơi, xì hơi

Triệu chứng này có liên quan chặt chẽ với triệu chứng khó tiêu ở trên. Tình trạng thức ăn không được tiêu hóa, đầy ứ lại trong dạ dày, ruột sẽ là điều kiện thuận lợi cho quá trình lên men thức ăn tạo thành hơi dưới sự tác động của các vi khuẩn và vi nấm. 

Lượng hơi được sinh ra quá nhiều sẽ dẫn tình trạng đầy hơi, gia tăng áp lực lên hệ tiêu hóa. Để giảm bớt áp lực hơi, hơi sẽ được giải phóng một phần thông qua các động tác ợ hơi hay xì hơi. 

3.4.Tiêu chảy

Thức ăn không được tiêu hóa được chuyển tiếp xuống ruột, tại đây chúng sẽ kéo nước từ dịch ngoại bào vào bên trong lòng ruột để hình thành cân bằng áp suất thẩm thấu. Lượng nước bị hút vào quá nhiều sẽ dẫn đến tình trạng bệnh nhân đi ngoài phân lỏng, màu sắc khác thường. 

>>>Xem thêm: VIÊM XUNG HUYẾT HANG VỊ DẠ DÀY: NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ ĐIỀU TRỊ

4.Biến chứng của xung huyết dạ dày là gì?

Tình trạng xung huyết dạ dày nếu không được kiểm soát có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm và khó điều trị. 

4.1.Xuất huyết dạ dày

Xuất huyết dạ dày là tình trạng có máu chảy ra từ các vết viêm, loét trong dạ dày. Máu là một yếu tố lạ trong ống tiêu hóa, chúng không được tiêu hóa và chuyển hóa bình thường như thức ăn nên sẽ được thải ra ngoài cơ thể. Do đó, bệnh nhân có thể gặp các tình trạng như nôn ra máu, đi ngoài phân lẫn máu đen, mùi thối khắm. 

4.2.Thủng dạ dày

Dạ dày được cấu tạo từ nhiều lớp tế bào khác nhau, trong đó lớp trong cùng là lớp niêm mạc và lớp ngoài cùng là lớp thanh mạc dạ dày. Khi sự viêm loét, xung huyết diễn ra nặng, lan sâu và đi qua cả các lớp tế thanh mạc, biến chứng thủng dạ dày sẽ xuất hiện. Dịch tiêu hóa và thức ăn đang tiêu hóa sẽ theo các lỗ thủng trên thành dạ dày thoát ra bên ngoài khoang ổ bụng. Điều này sẽ dẫn đến sự nhiễm khuẩn toàn thể khoang ổ bụng, bệnh nhân có thể bị sốc nhiễm khuẩn và tử vong nhanh nếu không được kiểm soát tình trạng này sớm. 

4.3.Ung thư dạ dày

Đây là biến chứng nặng nhất trong bệnh xung huyết dạ dày. Các tế bào khối u sinh ra do sự thay đổi cấu trúc lớp tế bào lót dạ dày. Khi bị ung thư dạ dày, người bệnh thường gặp phải các triệu chứng dữ dội như nôn ra máu, đi ngoài ra máu, sụt cân, đau bụng dữ dội, hẹp môn vị…

Biến chứng ung thư dạ dày có thể được kiểm soát tốt bằng liệu pháp hóa trị, xạ trị…trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, hầu hết trong thực tế, các bệnh nhân phát hiện ra ung thư dạ dày khi bệnh đã ở giai đoạn muộn, đáp ứng với điều trị giảm. 

5.Xung huyết dạ dày có nguy hiểm không?

Bệnh lý xung huyết dạ dày là một bệnh lý nguy hiểm do nó gây ra nhiều triệu chứng và biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, hiện nay, với sự phát triển của các phương pháp chẩn đoán cũng như điều trị bệnh, tỷ lệ người mắc xung huyết dạ dày được điều trị khỏi hoàn toàn là rất cao.

6.Phương pháp chẩn đoán bệnh xung huyết dạ dày là gì?

Có rất nhiều phương pháp khác nhau để chẩn đoán bệnh lý xung huyết dạ dày. Thông thường các phương pháp này sẽ được phối hợp với nhau để cho kết quả chẩn đoán chính xác và nhanh chóng nhất. 

6.1.Chụp X quang

Chụp X quang có thể được tiến hành như phương pháp này ít có vai trò trong chẩn đoán mức độ nặng của bệnh. 

6.2.Nội soi

Đây là một trong những phương pháp phổ biến nhất và có vai trò hết sức quan trọng trong chẩn đoán bệnh. Bệnh nhân được sử dụng thuốc gây mê trước khi thực hiện thủ thuật. Sai đó, ống nội soi có gắn đèn và camera ở đầu được luồn vào đường ống tiêu hóa qua miệng của bệnh nhân. Hình ảnh các vết viêm, loét và xung huyết trên niêm mạc dạ dày sẽ được truyền tải về màn hình máy nội soi. Phương pháp nội soi sẽ cho phép chẩn đoán mức độ nặng của tình trạng xung huyết dạ dày:

– Mức độ nhẹ: sự viêm loét niêm mạc dạ dày được quan sát thấy trên lớp bề mặt. Một vài vết ban hồng trên bề mặt được tìm thấy. Tình trạng xung huyết dạ dày ở mức độ nhẹ thường ít gây ra các triệu chứng lâm sàng rõ ràng. 

– Mức độ trung bình: các vết ban hồng được quan sát thấy ở nhiều vị trí với mức độ dầy khít tăng lên. Các mạch máu ở mức độ này bị giãn nhiều hơn do tình trạng ứ máu và viêm nhiễm tăng. Các triệu chứng của tình trạng xung huyết dạ dày dẫn rõ ràng hơn. 

– Mức độ nặng: tình trạng xung huyết và viêm loét tăng lên rất nhiều. Các vết ban hồng ngày càng lan rộng và sâu. Giai đoạn này nếu không được kiểm soát nhanh chóng sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm. 

6.3.Các phương pháp chẩn đoán tìm vi khuẩn Hp

Vi khuẩn Hp thường gây ra tình trạng bệnh nặng với nhiều biến chứng nên tất cả người bệnh đều cần được tiến hành các xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp. 

– Test hơi thở: tìm vi khuẩn Hp trong hơi thở của bệnh nhân

– Test tìm vi khuẩn Hp trong phân

– Xét nghiệm máu: tìm kiếm các kháng nguyên và kháng thể của vi khuẩn trong máu

7.Các phương pháp điều trị bệnh xung huyết dạ dày là gì?

7.1.Các thuốc tây điều trị xung huyết dạ dày là gì?

Các nhóm thuốc tây trong điều trị xung huyết dạ dày, phần lớn gồm các hoạt chất giúp điều hoà và giảm tiết acid dạ dày, bên cạnh đó còn có 1 số nhóm thuốc có vai trò diệt vi khuẩn Hp, điều trị giảm triệu chứng…

– Các Antacid: có vai trò trung hòa acid dạ dày với các dược chất có tính kiềm như natri bicarbonat, nhôm hydroxit…

– Kháng H2: ngăn chặn quá trình tiết acid dạ dày theo sự kích thích của histamin nội sinh do các thuốc này có bản chất cấu trúc tương tự histamin nên gây ra tình trạng ức chế cạnh tranh gắn với receptor H2 

– PPI: các thuốc thuộc nhóm này như omeprazol, lansoprazol… có vai trò ức chế toàn bộ bơm tổng hợp acid trên tế bào thành dạ dày. Cơ chế tác dụng của chúng là hình thành liên kết bất thuận nghịch với bơm trong thời gian dài

– Kháng sinh: các kháng sinh sẽ được chỉ định nếu bệnh nhân cho các xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp dương tính

– Thuốc bao vết loét: giúp bảo vệ vết loét khỏi sự tấn công của dịch acid từ đó tạo điều kiện làm lành tổn thương và giảm tình trạng xung huyết dạ dày

– Thuốc giảm các triệu chứng như thuốc chống nôn, thuốc giảm đầy hơi khó tiêu, thuốc giảm đau bụng…

7.2.Các thảo dược thường dùng để điều trị xung huyết dạ dày là gì?

Các thảo dược thiên nhiên thường đem lại tác dụng tốt và lành tính nên được rất nhiều người sử dụng. 

Dưới đây là một số loại thảo dược hay dùng :

– Gừng: gừng có vị cay, tính ôn nóng có công năng tiêu trùng diệt khuẩn, trung hòa acid dạ dày, kích thích tiêu hóa. Đồng thời, gừng sẽ giúp giảm các triệu chứng nôn, tiêu chảy, đau. Tính ôn nóng của gừng giúp giảm tình trạng ứ máu gây xung huyết. Tuy nhiên cần lưu ý không nên sử dụng gừng cho phụ nữ có thai, người đan có tình trạng xuất huyết…Trường hợp bệnh nhân bị xung huyết dạ dày có thể pha trà gừng uống trong vài ngày. Trà gừng được hãm từ 2 – 3 lát gừng tươi mỏng trong 450ml nước, uống ấm vào buổi sáng.

– Nghệ: nghệ chứa hoạt chất curcumin có vai trò trung hòa, giảm tiết acid dạ dày, thúc đẩy tiêu hóa, kháng khuẩn chống viêm. Mỗi ngày bạn pha 1 -2 gam bột nghệ trong 300ml nước ấm để uống vào buổi sáng. Chú ý, không nên sử dụng nghệ tươi do trong nghệ tươi vẫn còn thành phần tinh dầu nghệ, thành phần này có thể gây độc cho gan. 

>>>Xem thêm: Thuốc Điều Trị Viêm Xung Huyết Hang Vị Dạ Dày Hiệu Quả

8.Chế độ ăn uống và sinh hoạt cho người bệnh bị xung huyết dạ dày là gì?

– Hạn chế ăn đồ ăn vị kích thích

– Không sử dụng bia, rượu, thuốc lá, đặc biệt khi xung huyết dạ dày đang tiến triển

– Không bỏ bữa, ăn khuya

– Tránh stress

– Hạn chế thức khuya

– Không tự ý và lạm dụng kháng sinh, thuốc NSAIDs trong điều trị bệnh

– Tham gia tập luyện thể thao nhẹ nhàng, vừa sức 

Trên đây là những chia sẻ đến từ các chuyên gia của Scurma Fizzy về bệnh viêm loét dạ dày là gì?. 

Nhìn chung đây là một bệnh lý phổ biến, bị gây ra bởi nhiều yếu tố khác nhau. Bệnh nhân phải đối mặt với nhiều triệu chứng và biến chứng khác nhau trong bệnh. Để kiểm soát tốt được bệnh, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám sớm khi phát hiện thấy các dấu hiệu đầu tiên của bệnh. 

Bệnh nhân bị xung huyết dạ dày nên xây dựng chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý, tuân thủ phác đồ điều trị bằng thuốc tây của bác sĩ và kết hợp áp dụng các liệu pháp dân gian bằng các thảo mộc thiên nhiên. 

Để có thêm nhiều thông tin hữu ích khác về các bệnh lý dạ dày khác, hãy liên hệ ngay với chúng tôi theo số Hotline: 18006091.

Tham khảo:

http://www.medicinenet.com/peptic_ulcer/article.htm