Bị Viêm Dạ Dày, 6 Điều Cần Biết

Theo thống kê hiện nay, tỉ lệ người mắc các bệnh lý tiêu hóa nói chung và các bệnh lý dạ dày nói riêng ngày càng gia tăng. Trong đó, tình trạng bị viêm dạ dày là một trong những bệnh lý phổ biến nhất. Vậy đâu là nguyên nhân khiến cho bệnh lý này diễn ra phổ biến như vậy? bệnh lý này có nguy hiểm không? các phương pháp điều trị hiệu quả và nhanh chóng bệnh lý này?.

1.Bị viêm dạ dày là bệnh lý gì?

Dạ dày được cấu tạo từ nhiều lớp tế bào khác nhau, theo chiều từ ngoài vào trong các lớp tế bào đó là lớp thanh mạc, dưới thanh mạc, cơ, dưới niêm mạc và lớp tế bào ở trong cùng dạ dày là lớp niêm mạc. Trong lớp niêm mạc lại có các tế bào riêng biệt có chức năng bài tiết dịch acid, men tiêu hóa và cả lớp màng nhầy. 

Là lớp bao bọc bên trong dạ dày, niêm mạc dễ bị tấn công bởi nhiều yếu tố gây ra viêm nhiễm niêm mạc. Tình trạng viêm niêm mạc dạ dày là bệnh lý dạ dày trong đó lớp niêm mạc dạ dày có các ổ viêm, loét. 

2.Nguyên nhân bị viêm dạ dày

Niêm mạc dạ dày bình thường sẽ có cả hai yếu tố: yếu tố tấn công và yếu tố bảo vệ tồn tại song hành. Yếu tố tấn công chính là dịch acid mà nó tiết ra, còn yếu tố bảo. vệ chính là lớp màng nhầy cũng do nó tiết ra. Ở dạ dày bình thường khỏe mạnh, hai yếu tố này tồn tại cân bằng với nhau, lớp màng nhầy đủ mạnh để ngăn chặn sự ăn mòn, tấn công của dịch acid. Tuy nhiên, khi cơ thể chịu sự tác động của một vài yếu tố căn nguyên bên ngoài, dịch acid có nguy cơ bị tiết ra nhiều hơn còn dịch nhầy lại bị giảm bài tiết dẫn đến sự mất thăng bằng giữa yếu tố tấn công và yếu tố bảo vệ do đó gây ra bệnh lý viêm dạ dày. 

Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau có thể gây lên bệnh viêm niêm mạc dạ dày. Tùy thuộc mỗi nguyên nhân mà bệnh nhân có thể bị viêm dạ dày ở mức độ nặng hay nhẹ. 

Dưới đây là tổng hợp của chúng tôi về các nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. 

2.1.Chế độ ăn

Chế độ ăn của mỗi người sẽ phản ánh lượng thức ăn và loại thức ăn mà mỗi người đưa vào trong cơ thể mỗi ngày. Chúng là yếu tố trực tiếp tiếp xúc với niêm mạc dạ dày nên là một nguyên nhân có thể dẫn đến sự viêm niêm mạc dạ dày.

2.1.1.Đồ ăn cay, nóng, dầu mỡ

Các loại thức ăn có vị mạnh như vị quá cay, nóng, quá mặn…khi vào đến dạ dày sẽ kích thích trực tiếp vào lớp niêm mạc dạ dày, làm lớp niêm mạc dạ dày yếu đi và dễ bị tấn công hơn.

Bên cạnh đó, việc sử dụng thức ăn chứa nhiều dầu, mỡ động và thực vật cũng gây ảnh hưởng đến dạ dày. Dầu, mỡ vào đến dạ dày cần được tiêu hóa trong nhiều dịch acid hơn để tạo thành các tiểu phân nhỏ hơn, dễ hấp thu. Do đó, chúng sẽ kích thích dạ dày bài tiết ra lượng acid lớn hơn mức bình thường.

2.1.2.Thói quen ăn 

– Ăn khuya:

Việc ăn quá khuya, sẽ khiến dạ dày không được hồi phục lại chức năng sau một ngày làm việc. Dạ dày tiếp tục phải bài tiết dịch acid, lâu dần tình trạng này sẽ dẫn đến sự rối loạn bài tiết acid dạ dày. 

– Bỏ bữa:

Dạ dày bài tiết dịch acid và men tiêu hóa theo chu kì thời gian ba bữa một ngày. Bình thường dịch acid không thể tự làm tổn thương lớp niêm mạc được một phần do có lớp màng nhầy bảo vệ, một phần khác là do có acid dạ dày đã bị thức ăn trung hòa bớt. Khi bạn bỏ bữa, dạ dày vẫn sẽ bài tiết acid ra theo chu kì của nó. Do không có thức ăn trung hòa, nó sẽ dễ dàng tân công gây viêm niêm mạc dạ dày. 

2.2.Lạm dụng NSAIDs

NSAIDs là các thuốc hạ sốt, giảm đau và chống viêm được sử dụng vô cùng phổ biến hiện nay. Đây là nhóm thuốc được sử dụng mà không cần có sự kê đơn của bác sĩ do đó nhiều người có xu hướng lạm dụng và tự ý sử dụng nhóm thuốc này mà không quan tâm đến cách dùng và các tác dụng không mong muốn mà chúng gây ra. 

Các NSAIDs có cơ chế tác dụng dựa trên sự ức chế enzym COX. Enzym COX là enzym có vai trò quan trọng trong sự tổng hợp lớp nhầy prostaglandin bảo vệ dạ dày. Chính vị vầy, hầu hết tất cả các thuốc trong nhóm này đều có tác dụng phụ trên tiêu hóa như kích ứng tiêu hóa, viêm loét niêm mạc dạ dày.

Để hạn chế tác dụng không mong muốn của nhóm thuốc này bạn nên sử dụng dạng bào chế như bôi ngoài da, thuốc đặt…hạn chế sử dụng thuốc đường uống. Nếu bạn có tiền sử viêm loét dạ dày do NSAIDs gây ra, nên tham khảo ý kiến bác sĩ, dược sĩ để được kê thêm các thuốc bảo vệ dạ dày kèm theo.

2.3.Bia, rượu, thuốc lá

Bia, rượu, thuốc lá là những loại sản phẩm được nhiều người sử dụng dù chúng đem lại nhiều tác hại cho cơ thể. 

Bia rượu vào trong hệ tiêu hóa sẽ kích thích dạ dày tăng bài tiết acid nên viêm dạ dày sẽ xảy ra nếu bạn duy trì thói quen uống bia rượu kéo dài, đặc biệt khi bạn sử dụng chúng khi bụng còn rỗng. 

Thuốc lá có vô vàn các hợp chất hữu cơ khác nhau. Khi vào đến dạ dày, thuốc lá sẽ khiến dạ dày tăng tiết acid dạ dày, giảm bài tiết chất nhầy nên lớp niêm mạc sẽ dễ chịu sự tấn công trực tiếp của dịch acid.

2.4.Vi khuẩn Hp

Vi khuẩn Hp là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây lên những trường hợp viêm dạ dày nghiêm trọng và nhiều biến chứng trên lâm sàng. Loại vi khuẩn này sẽ gây rối loạn bài tiết acid dạ dày. 

Theo thống kê cho thấy tỷ lệ phơi nhiễm với vi khuẩn Hp cao nhất ở người có nhóm máu O. Các thành viên trong một gia đình sẽ có nguy cơ cao cùng mắc viêm dạ dày do vi khuẩn Hp vì chủng vi khuẩn này rất dễ lây nhiễm qua đường ăn uống, nước bọt…

>>>Xem thêm: Viem Da Day Hp Gây Ảnh Hưởng Xấu Nghiêm Trọng Tới Sức Khỏe

2.5.Stress

Khi cơ thể bị stress, hormon tuyến vỏ thượng thận là cortisol sẽ được bài tiết ra. Nó sẽ giúp cơ thể chống chọi lại với stress nhờ sự kích thích tổng hợp các hợp chất sinh năng lượng cho cơ thể. Mặt khác, nó lại gây tăng bài tiết acid dạ dày nên lại là yếu tố nguy cơ làm gia tăng tình trạng bị viêm dạ dày. 

3.Triệu chứng khi bị viêm dạ dày

Khi bị viêm dạ dày, người bệnh sẽ gặp phải nhiều triệu chứng khác nhau với tần suất và mức độ phụ thuộc vào tình trạng diễn biến của bệnh. 

3.1.Đau, nóng dạ dày

Niêm mạc dạ dày khi bị dịch acid tấn công sẽ xuất hiện các ổ viêm với các biểu hiện đặc trưng như sưng phù, nóng, đỏ…Bệnh nhân sẽ dễ dàng cảm nhận được các cơn đau quặn vùng dạ dày và cảm giác nóng rát dạ dày. Đau có thể được cảm nhận rõ sau khi bạn ăn vì thức ăn đưa vào sẽ va chạm, ma sát trực tiếp vào các vết viêm. 

3.2.Khó tiêu

Do lớp niêm mạc dạ bị tổn thương, sự bài tiết acid và các enzym tiêu hóa bị rối loạn nên sẽ dẫn đến tình trạng thức ăn đưa vào dạ dày không được tiêu hóa hết, bị dồn ứ lại. Sự tổn thương niêm mạc dạ dày càng nghiêm trọng thì tình trạng ăn không tiêu diễn ra càng nghiêm trọng. Chính vì điều này, bệnh nhân bị viêm dạ dày nên ăn các món ăn dạng mềm, lỏng như cháo súp, ưu tiêu các thực phẩm dễ tiêu, tránh làm gia tăng áp lực tiêu hóa lên dạ dày.

3.3.Nôn

Nôn sẽ xảy ra để đẩy bớt, hạn chế lượng thức ăn quá lớn đi vào dạ dày do dạ dày đang bị tổn thương, không làm tốt được chức năng tiêu hóa của mình. Bệnh nhân cần lưu ý bổ sung nước và điện giải nếu nôn nhiều và kéo dài.

3.4.Ợ hơi, ợ chua và ợ nóng

Do dạ dày không thể tiêu hóa hết được thức ăn nên tình trạng dồn ứ lại thức ăn trong lòng dạ dày dễ xảy ra. Thức ăn không được tiêu hóa sẽ chịu tác động trực tiếp của các vi khuẩn, vi nấm và men tiêu hóa chuyển hóa tạo thành khí hơi. Lượng hơi này khi sinh ra đạt tới một ngưỡng nào đó sẽ vượt quá khả năng chứa của dạ dày. Khi đó, nó đòi hỏi phải được giải phóng ra ngoài bớt một phần. Do vậy, triệu chứng ợ hơi, ợ nóng và ợ chua có thể gặp phải trên lâm sàng. Hơi trong lòng dạ dày sẽ làm tăng áp lực lên cơ thắt thực quản dưới khiến cơ này bị mở ra và hơi có cơ hội thoát ra ngoài theo đường miệng. 

Khi ợ hơi, bệnh nhân có thể cảm thấy được vị chua và nóng do dịch acid dạ dày bị trào ngược lên và nhiệt độ nóng trong lòng dạ dày gây ra. 

3.5.Tiêu chảy

Dạ dày kém tiêu hóa nên thức ăn được tống xuống ruột để hấp thu vẫn còn ở trạng thái rắn. Do vậy, nó sẽ hút nước từ dịch ngoại bào vào bên trong đường ống tiêu hóa để hình thành lên cân bằng áp suất thẩm thấu. Khi nước bị kéo vào quá nhiều, bệnh nhân sẽ dễ bị tiêu chảy, đại tiện lỏng nát nhiều lần trong ngày. 

>>>Xem thêm: Top 7 Mẹo Chữa Đau Dạ Dày Bằng Nghệ Hiệu Quả Tại Nhà

4.Biến chứng của tình trạng bị viêm dạ dày

Bệnh nhân bị viêm dạ dày nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách thì sẽ có nguy cơ rất cao gặp phải một hoặc nhiều biến chứng dưới đây.

4.1.Trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày cũng là một bệnh lý phổ biến gặp phải trên hệ tiêu hóa, nó chính là một bệnh lý có thể bị gây ra nếu tình trạng viêm dạ dày diễn ra dài ngày và không được kiểm soát. 

Bệnh nhân bị viêm dạ dày thường có một lượng hơi lớn trong dạ dày do thức ăn bị lên men tạo thành. Lượng hơi này là nguyên nhân khiến cho sự hoạt động của cơ thắt thực quản dưới kém điều hòa, nó thường xuyên mở ra, từ đó tạo điều kiện cho dịch acid dạ dày đi ngược lên trên phía thực quản. 

Trong bệnh trào ngược dạ dày, các tổn thương thực thể, viêm loét sẽ được tìm thấy trên thực quản, bệnh nhân thường có các triệu chứng như: nóng rát lồng ngực, ho đờm kéo dài, nôn ói, ợ chua ợ hơi ợ nóng…

4.2.Xuất huyết dạ dày 

Xuất huyết dạ dày là tình trạng máu chảy ra từ các vết viêm trong lòng dạ dày. Các vết viêm càng lam rộng, càng sâu thì nguy cơ xuất huyết dạ dày càng lớn.

Máu trong lòng dạ dày là một yếu tố lạ, chúng không được tiêu hóa, chuyển hóa như thức ăn bình thường. Do vậy, nó sẽ được cơ thể đào thải ra ngoài dưới dạng các biểu hiện nôn ra máu, đi ngoài ra máu. Với các trường hợp đi ngoài ra máu, phân bệnh nhân thường có màu đen và mùi thối khắm do máu đã bị các vi khuẩn ở đại tràng biến đổi. 

4.3.Thủng dạ dày

Thủng dạ dày là một biến chứng nguy hiểm trong bệnh viêm dạ dày. Biến chứng này sẽ xảy ra khi sự viêm loét dạ dày diễn ra lan sâu và đi xuyên qua cả lớp thanh mạc – lớp tế bào ngoài cùng của dạ dày. 

Qua các lỗ thủng trên thành tế bào dạ dày, các dịch tiêu hóa, vi khuẩn, thức ăn và tất cả các thành phần khác trong lòng dạ dày sẽ tràn ra khoang bụng. Điều này sẽ dẫn đến tình trạng nhiễm khuẩn toàn thể ổ bụng, bệnh nhân có thể tử vong nhanh trong vài giờ do sốc nhiễm khuẩn nếu không được điều trị kịp thời. 

4.4.Ung thư dạ dày

Ung thư dạ dày là biến chứng nguy hiểm nhất có thể gặp phải. 

Các tế bào niêm mạc dạ dày bị tổn thương sẽ phát động quá trình chết tự nhiên của tế bào. Để bù đắp vào các tế bào đó, sự hình thành các tế bào mô xơ sẽ được diễn ra dẫn đến sự thay đổi lớp tế bào lót trong dạ dày. Sự thay đổi cấu trúc này chính là cơ hội để hình thành lên các khối u trong lòng dạ dày. 

Những bệnh nhân bị ung thư dạ dày thường có các biểu hiện như: gầy sút, tiêu chảy ra máu, nôn ra máu, đau dạ dày dữ dội…

Hầu hết các trường hợp phát hiện được ung thư dạ dày khi đã ở các giai đoạn muộn, kém đáp ứng với điều trị dẫn đến tỉ lệ tử vong do biến chứng này trên lâm sàng cũng khá cao. 

>>>Xem thêm: Dấu Hiệu Nhận Biết Ung Thư Dạ Dày

5.Điều trị tình trạng bị viêm dạ dày

Có rất nhiều biện pháp khác nhau được sử dụng để cải thiện tình trạng này. Phổ biến trong thực tế hiện nay, người ta thường kết hợp biện pháp dùng thuốc tây và sử dụng các thảo dược thiên nhiên với nhau. 

5.1.Sử dụng thuốc tây cho người bị viêm dạ dày

Có nhiều nhóm thuốc khác nhau được kê trong phác đồ của người bị viêm dạ dày trong đó sẽ có các nhóm điều trị giảm triệu chứng, nhóm thuốc điều hòa tiết acid dạ dày.

– Antacid: là nhóm thuốc có vai trò trung hòa acid dạ dày với các dược chất như natri bicarbonat, nhôm hydroxit, canxi cacbonat… Các antacid được chỉ định dùng sau ăn hoặc khi xuất hiện các cơn đau dạ dày. 

– Kháng H2: các dược chất như cimetidin, ranitidin…có vai trò ức chế dạ dày bài tiết acid thông qua việc ức chế cạnh tranh với histamin trong liên kết với receptor H2. 

– Ức chế bơm proton ( bơm tổng hợp acid dạ dày): Đây là nhóm thuốc có vai trò lớn nhất trong phác đồ điều trị của bệnh nhân bị viêm dạ dày. Các thuốc này sẽ tạo liên kết không thuận nghịch vào bơm từ đó dịch acid sẽ không được sản sinh ra trong một thời gian dài, tạo điều kiện thuận lợi để làm lành các vết viêm. Một số dược chất của nhóm như omeprazol, pantoprazol, lansoprazol…

– Kháng sinh: có vai trò tiêu diệt vi khuẩn Hp gây ra bệnh viêm dạ dày nặng. Tuy nhiên việc sử dụng kháng sinh kéo dài có thể làm gia tăng nguy cơ giảm lợi khuẩn ruột gây rối loạn tiêu hóa

– Thuốc bao vết loét niêm mạc dạ dày như sucralfat…

5.2.Sử dụng thảo dược cho người bị viêm dạ dày

Các thảo dược thiên nhiên lành tính thường được phối hợp trong quá trình bệnh nhân sử dụng thuốc tây để chữa trị bệnh. Một số loại thảo dược thường dùng như:

– Nghệ: Bột nghệ có chứa dược chất curcumin có vai trò kháng khuẩn chống viêm, giảm và trung hòa acid dạ dày…nên rất tốt cho các bệnh nhân bị viêm dạ dày sử dụng. Bệnh nhân có thể sử dụng bột nghệ cùng với mật ong để pha trà uống mỗi sáng.

– Gừng: Gừng là một loại gia vị và một vị thuốc quen thuộc trong y học cổ truyền. Trong gừng có chứa hoạt chất có hoạt tính kháng khuẩn tự nhiên nên rất tốt cho các bệnh nhân bị viêm dạ dày do vi khuẩn Hp. Đồng thời gừng còn có tính ấm giúp thúc đẩy tiêu hóa, giảm bài tiết acid dạ dày, giảm các triệu chứng như đau, nôn, tiêu chảy…Để sử dụng gừng, người bệnh có thể dùng vài lát gừng hãm với nước để uống hoặc ăn một vài lát gừng ngâm. 

>>>Xem thêm: Mách Nhỏ Một Số Phương Pháp Chữa Viêm Dạ Dày Hiệu Quả

6.Chế độ ăn và sinh hoạt cho người bị viêm dạ dày

– Hạn chế đồ ăn quá cay, nóng, nhiều mỡ, dầu

– Bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết, dễ tiêu cho cơ thể dưới dạng cháo, súp dễ tiêu

– Không ăn quá no hay quá nhanh

– Hạn chế bỏ bữa, ăn khuya

– Tránh stress, giữ tinh thần thoải mái

– Tập các môn thể thao nhẹ nhàng, phù hợp

Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về tình trạng viêm dạ dày. Nhìn chung hiện nay tỉ lệ người bị viêm dạ dày lớn với nhiều nguyên nhân khác nhau như do thuốc, do chế độ ăn, do chế độ sinh hoạt…Để cải thiện tình trạng này bạn có thể sử dụng thuốc tây phối hợp với việc sử dụng các loại thảo dược và điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt phù hợp.

Để có thêm những thông tin hữu ích về các bệnh lý dạ dày, hãy liên hệ tới các chuyên gia của Scurma Fizzy theo đường dây Hotline: 18006091.

Xem thêm:

http://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-diseases-gastritis

Viêm Dạ Dày Nên Ăn Gì – 7 Loại Thực Phẩm Tốt Nhất

Bệnh viêm dạ dày – Phòng và điều trị bệnh viêm dạ dày cùng chuyên gia