Hằng ngày cơ thể chúng ta thu nạp một lượng thức ăn nhất định từ bên ngoài đưa vào. Quá trình tiêu hóa và hấp thu các chất dinh dưỡng từ thức ăn được hệ tiêu hóa đảm nhận. 

Ngày nay, xu hướng gia tăng tỉ lệ gặp các vấn đề về bệnh lý trên đường tiêu hóa ngày càng lớn. Nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng này là do thói quen không lành mạnh, chế độ ăn uống không đúng cách, không khoa học. Chính vì những nguyên nhân này dẫn tới hệ lỵ và gây ra những triệu chứng khó chịu.

Chướng bụng đầy hơi buồn nôn là một trong những tình trạng hay gặp nhất. Đây không phải một bệnh lý nghiêm trọng trên hệ tiêu hóa tuy nhiên nó cũng gây ra những ảnh hưởng nhất định đến chất lượng cuộc sống của người mắc.

Để có cái nhìn bao quát hơn về vấn đề này, trong bài viết dưới đây các chuyên gia của Scurma Fizzy sẽ cung cấp cho các bạn 6 điều cần biết về tình trạng này. 

1.Chướng bụng đầy hơi buồn nôn là tình trạng gì?

Thức ăn đưa vào cơ thể sẽ trải qua các giai đoạn tiêu hóa khác nhau tại các cơ quan ở đường ống tiêu hóa. Các cơ quan trong hệ tiêu hóa tiếp nối và phối hợp hoạt động chặt chẽ với nhau. Do vậy, khi sự rối loạn chức năng tại bất kỳ cơ quan nào xảy ra, thức ăn sẽ bị dồn ứ lại gây ra tình trạng chướng bụng.

Tình trạng đầy hơi là tình trạng lượng hơi có trong đường ống tiêu hóa quá lớn gây ra sự đầy chướng, cảm giác buồn nôn. Hơi này có thể được đưa từ ngoài vào hoặc do sự lên men thức ăn trong dạ dày, ruột. 

Các tình trạng trên còn có thể gặp trong một số bệnh lý tiêu hóa, khi đó đây sẽ là các triệu chứng đặc trưng của những căn bệnh này. 

>>>Xem thêm: Chướng bụng buồn nôn chóng mặt liệu có nguy hiểm?

2.Nguyên nhân gây chướng bụng đầy hơi buồn nôn

2.1.Chế độ ăn

– Thức ăn khó tiêu là nguyên nhân gây chướng bụng, đầy hơi

Các đồ ăn quá rắn, món ăn chiên rán, các chất khó tiêu hóa… được đưa vào cơ thể với lượng quá lớn sẽ gây ra sự quá tải tiêu hóa. Những thực phẩm này sẽ cần nhiều enzym, dịch tiêu hóa cũng như sự co bóp lớn hơn để tiêu hóa được chúng. Trong khi đó cơ thể còn chưa kích ứng kịp nên sẽ dẫn đến tình trạng ứ trệ lại tại hệ tiêu hóa. 

– Uống nước có gas

Nước có gas là loại nước giải khát, nước ngọt được nhiều người yêu thích đặc biệt là những bạn trẻ. Trong các loại đồ uống này, có lượng khí CO2 lớn để tạo ra cảm giác sảng khoái khi uống. Tuy nhiên lượng hơi quá lớn này khi đi vào hệ tiêu hóa, chúng không được tiêu hóa nên gây ra sự gia tăng áp suất hơi từ đó là yếu tố nguy cơ góp phần dẫn đến tình trạng đầy hơi, chướng bụng. 

– Ăn quá nhiều thức ăn có vị mạnh như chua, cay, mặn

Những thức ăn có vị kích thích như vậy sẽ gây kích ứng niêm mạc dạ dày, ruột từ đó ảnh hưởng đến sự bài tiết dịch acid, các men tiêu hóa. Vì vậy, sự tiêu hóa các thức ăn khác cũng bị ảnh hưởng rõ rệt.

– Ăn quá no

Dạ dày mỗi người sẽ có một mức chứa nhất định. Nếu vượt quá mức này, sự tiêu hóa tại dạ dày sẽ bị quá tải.

 Tình trạng ăn quá no, quá nhanh sẽ gây ra vấn đề trên. Lượng lớn thức ăn được dồn xuống với tốc độ lớn. Trong khi đó, lượng thức ăn cũ vẫn chưa được tiêu hóa, chưa được truyền tải xuống dưới nên sự ứ đọng thức ăn tại đường ống tiêu hóa sẽ diễn ra ngày một nghiêm trọng. 

Thức ăn bị ứ đọng tại ruột hay dạ dày sẽ bị các enzym tiêu hoá, các vi khuẩn đường ruột lên men tạo thành lượng hơi lớn. Do vậy, áp lực hơi trong lòng ống tiêu hóa sẽ bị gia tăng đáng kể gây ra tình trạng đầy hơi.

2.2.Thói quen sinh hoạt

– Nằm nghỉ ngơi ngay sau khi ăn

Dạ dày, ruột hoạt động tốt nhất khi bạn ngồi thẳng. Nhiều người có thói quen nằm ngay sau khi ăn, thói quen này sẽ tạo ra khó khăn cho sự tiêu hóa, đặc biệt là đối với sự hoạt động của nhu động dạ dày, ruột. Thức ăn sẽ bị dồn ứ lại gây ra đầy bụng. 

– Lười tập luyện thể thao, ít vận động

Thể dục thể thao không chỉ giúp chúng ta nâng cao sức khỏe, sự dẻo dai mà còn giúp điều hòa hoạt động của các hệ cơ quan trong cơ thể trong đó có hệ tiêu hóa. Quá trình tiêu hóa sẽ diễn ra trơn tru, nhịp nhàng hơn. 

Tuy nhiên, hiện nay không phải ai cũng duy trì thói quen tập luyện thể thao, những người này sẽ có xu hướng thường xuyên bị chướng bụng đầy hơi buồn nôn nhiều hơn. 

Bên cạnh đó, một số người do đặc thù nghề nghiệp phải ngồi tại chỗ trong nhiều giờ như các nhân viên văn phòng, công nhân… cũng hay gặp phải tình trạng trên hơn.

2.3.Vấn đề tâm lý: stress, lo lắng, hồi hộp

Trước một vài tình huống trong cuộc sống như khi bạn phải đứng phát biểu trước đám đông hay khi bạn gặp phải những vấn đề rắc rối trong cuộc sống và công việc, tình trạng căng thẳng, stress dễ xảy ra.

Để cơ thể có thể chống chọi lại với vấn đề này, tuyến vỏ thượng thận được kích thích bài tiết ra hormon cortisol – hormon có vai trò điều hòa trạng thái tâm lý, stress…

Tuy nhiên, cortisol lại gây ra sự rối loạn bài tiết acid dịch vị từ đó tình trạng rối loạn tiêu hóa như đầy bụng, buồn nôn,…dễ xảy ra. 

2.4.Bệnh lý đường tiêu hóa

2.4.1.Viêm dạ dày

Bệnh viêm dạ dày là một bệnh lý đường tiêu hóa trong đó niêm mạc dạ dày bị tổn thương, viêm loét. Mà bình thường lớp niêm mạc có vai trò bài tiết acid và các dịch tiêu hóa vào trong lòng dạ dày để tiêu hóa thức ăn.

Tế bào niêm mạc bị tổn thương dẫn đến sự rối loạn hoạt động tiêu hóa trong lòng dạ dày. Thức ăn dễ bị dồn ứ lại tại đây

>>> XEM THÊM: Bệnh viêm dạ dày –  Phòng và điều trị bệnh viêm dạ dày cùng chuyên gia

2.4.2.Hội chứng ruột kích thích

Đây là bệnh lý tiêu hóa gây ra sự co thắt đại tràng do đó trong bệnh lý này người bệnh hay gặp phải các triệu chứng như đầy bụng, đầy hơi, buồn nôn…

2.5.Lạm dụng kháng sinh

Kháng sinh là một loại thuốc quan trọng trong điều trị tình trạng nhiễm khuẩn. Hiện nay, việc lạm dụng kháng sinh diễn ra rất phổ biến, chúng bị sử dụng bừa bãi, không theo đơn, sử dụng trong chăn nuôi…Do đó, nhiều kháng sinh phổ hẹp đang ngày càng bị vi khuẩn kháng thuốc nhiều hơn. Các kháng sinh phổ rộng thường được chỉ định thay thế để cho tác dụng diệt khuẩn tối ưu hơn. Tuy nhiên, do hoạt phổ của chúng rộng, một số thuốc có phổ tác dụng bao trùm lên cả những vi khuẩn chí có lợi trong đường ruột do đó gây ra tình trạng rối loạn tiêu hóa, đầy bụng, khó tiêu…

3.Biểu hiện của chướng bụng đầy hơi buồn nôn

Các biểu hiện nhìn chung của tình trạng này không nghiêm trọng và dễ dàng cảm nhận được.

3.1.Đầy bụng

Do sự tiêu hóa thức ăn bị ứ trệ ở dạ dày, ruột, thức ăn không được chuyển hóa nên cảm giác đầy bụng, căng bụng sẽ xảy ra. Cảm giác này xảy ra nhiều sau khi ăn no, hay khi nằm sau ăn. 

3.2.Buồn nôn và nôn

Do lượng thức ăn, lượng hơi quá nhiều trong lòng dạ dày nên phản xạ nôn sẽ được huy động. Đây là cơ chế tự bảo vệ của chính cơ thể. Thức ăn sẽ kích thích vào thành dạ dày, ruột từ đó dẫn truyền tín hiệu về thần kinh trung ương để tạo ra đáp ứng là phản xạ nôn. Nôn sẽ giúp giảm lượng thức ăn trong lòng dạ dày giúp cải thiện tình trạng đầy bụng.

Tuy đây là một cơ chế để bảo vệ của chính cơ thể nhưng nôn quá nhiều sẽ khiến cơ thể mệt mỏi, nguy cơ mất nước nên người bị chướng bụng đầy hơi buồn nôn cũng cần lưu ý, bổ sung nước và có biện pháp quản lý tốt tình trạng này.

3.3.Ợ hơi, xì hơi

Cũng như nôn, đây cũng là phản xạ của cơ thể để giảm sự gia tăng áp lực hơi sinh ra trong đường ống tiêu hóa. Hơi sẽ được thoát bớt ra theo đường miệng gây ra biểu hiện ợ hơi, và theo con đường ra ngoại hậu môn tạo ra biểu hiện xì hơi.

Hơi ợ ra thường kèm theo tiếng và mùi khó chịu do quá trình lên men tại ruột. Do đó, nó có thể khiến người mắc cảm thấy mất tự tin khi giao tiếp hay gây ra sự mất lịch sự trong nhiều tình huống trong công việc, cuộc sống thường ngày.

>>>XEM THÊM: Ợ hơi liên tục nguy hiểm không? Cách chữa trị?

Ợ Hơi Ợ Chua Và Những Điều Cần Biết

3.4.Tiêu chảy

Do thức ăn không được tiêu hóa, hiện tượng tiêu chảy sẽ diễn ra với biểu hiện dễ nhìn thấy đó là tình trạng phân sống – thức ăn còn giữ hình dạng ban đầu ở trong phân. 

Nếu tình trạng tiêu chảy diễn ra trong thời gian quá dài có thể dẫn đến sự mất nước, suy giảm tuần hoàn. Do vậy, bạn cần chú ý bổ sung đủ nước, oresol và đến khám bác sĩ nếu cần. 

4.Cách chữa chướng bụng đầy hơi buồn nôn hiệu quả

Hiện tượng này không phải là một vấn đề nghiêm trọng trên đường tiêu hóa. Nó dễ dàng được kiểm soát bằng các cách đơn giản như thay đổi thói quen ăn, sinh hoạt, sử dụng thảo dược…

Dưới đây là một số phương pháp điều trị hiệu quả và nhanh chóng tình trạng chướng bụng đầy hơi buồn nôn.

4.1.Sử dụng mẹo dân gian điều trị chướng bụng đầy hơi buồn nôn

4.1.1.Tỏi

Tỏi là nguyên liệu được sử dụng trong các bữa ăn của nhiều gia đình. Bên cạnh việc góp phần gia tăng mùi vị của món ăn, tỏi còn là vị thuốc chữa bệnh chướng bụng đầy hơi buồn nôn hiệu quả. 

Vai trò của tỏi trong điều trị:

– Hợp chất allicin trong tỏi như một kháng sinh tự nhiên giúp tiêu diệt các vi khuẩn gây đầy bụng, chướng hơi.

– Lượng carbohydrate giúp cho quá trình phân hủy các khí trong ruột diễn ra dễ dàng

– Ngoài ra còn chứa các vitamin, khoáng chất giúp tiêu hóa thức ăn, nâng cao đề kháng. 

Có nhiều cách khác nhau để sử dụng tỏi như pha nước tỏi, sử dụng tỏi sống, tỏi nướng…

Tuy nhiên, bạn nên lưu ý không nên sử dụng tỏi khi đang đói do có thể gây gia tăng nguy cơ loét dạ dày tá tràng, không ăn quá nhiều do gây nóng trong…

4.1.2.Sữa chua

Sữa chua là một thực phẩm bổ dưỡng được nhiều người sử dụng. Bản chất của sữa chua là sữa được lên men nhờ quá trình ủ với men lactic. Chính vì vậy, trong sữa chua có lượng lớn các lợi khuẩn tốt cho tiêu hóa. 

Mỗi ngày sử dụng 1 – 2 cốc sữa chua trước ăn sẽ rất tốt để điều trị chứng đầy bụng. 

4.1.3.Bạc hà

Bạc hà có vị cay, mát khi sử dụng sẽ giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, giảm bài tiết acid dạ dày và giảm co thắt đường ruột. Do vậy, bạc hà là một vị thảo dược hiệu quả để điều trị chướng bụng đầy hơi buồn nôn. Thông thường bạc hà thường được sử dụng dưới dạng nước đun lá bạc hà. Tùy theo khẩu vị, bạn có thể thêm đường, chanh, quất…để tạo mùi vị dễ uống hơn. Tuy nhiên nếu sử dụng được nước chiết nguyên chất sẽ là lựa chọn tốt nhất, để tránh tăng áp lực lên hệ tiêu hóa do đường, chanh…

4.1.4.Gừng

Gừng là loại thực phẩm chẳng còn xa lạ với chúng ta trong những bữa ăn hằng ngày hay cả trong những bài thuốc trị bệnh dân gian.

Trong y học cổ truyền, gừng được chế biến dưới hai dạng can khương và sinh khương. 

Cả dạng tươi hay dạng khô của gừng đều có tác dụng rất tốt trong điều trị tình trạng chướng bụng đầy hơi buồn nôn. Gừng có vai trò kích thích tiêu hoá, chỉ thống, giảm các triệu chứng như ợ hơi, buồn nôn, tiêu chảy, đầy bụng…

Bạn có thể mua gừng tươi tại các chợ thực phẩm để dùng bằng cách pha trà gừng, ăn gừng trong các món ăn..

hay tìm mua các vị dược liệu khô tại các cơ sở điều trị bệnh bằng y học cổ truyền.

Chỉ nên dùng lượng nhỏ gừng mỗi ngày do gừng có thể gây nóng trong cơ thể.

4.1.5.Trần bì

Trần bì là vị thuốc hiện diện trong rất nhiều đơn thuốc cổ truyền điều trị. các bệnh tiêu hóa. 

Trần bì có vị ngọt, tính bình với công năng hành khí giúp đẩy mạnh quá trình tiêu hóa thức ăn. Nước sắc vài lát trần bì với nước uống rất tốt cho bệnh nhân bị đầy bụng, khó tiêu. 

Trần bì là vỏ quýt khô được bảo quản lâu năm, hiện nay nhiều cơ sở còn sản xuất làm giả trần bì từ vỏ cam nên các bạn cần lưu ý, lựa chọn những cơ sở bốc thuốc nam dược uy tín để mua sử dụng.

>>>Xem thêm: Thực Phẩm Tốt Cho Người Đau Dạ Dày Mà Bạn Cần Bổ Sung Ngay

4.2.Tác động vật lý điều trị chướng bụng đầy hơi buồn nôn

Bạn có thể tác động vào vùng bụng bằng một số thao tác đơn giản sau để cải thiện sự tiêu hóa trong ống tiêu hóa.

– Massage nhẹ nhàng bụng theo chiều kim đồng hồ và theo chiều từ trên xuống dưới giúp truyền tải thức ăn xuống dưới dễ dàng hơn. Bạn nên sử dụng thêm một chút dầu nóng xoa đều vào lòng bàn tay trước xoa hoặc thoa trực tiếp lên bụng để tăng độ nóng giúp thư giãn các cơ tiêu hóa.

– Chườm nóng vùng bụng bằng túi nóng hay chai thủy tinh nhỏ có chứa nước ấm

– Ngâm mình trong nước ấm và sử dụng nước ấm để tắm thay cho nước lạnh để giúp hành huyết, hành khí, thúc đẩy tiêu hóa. 

4.3.Điều trị bằng thuốc tây chữa chướng bụng đầy hơi buồn nôn

Giải pháp điều trị bằng thuốc tây sẽ được cân nhắc dùng trong một số trường hợp đặc biệt như các biểu hiện đầy bụng, chướng hơi, buồn nôn… kéo dài, không đáp ứng với biện pháp điều chỉnh chế độ sinh hoạt hay biện pháp vật lý, sử dụng một số vị thảo dược thiên nhiên cơ bản. 

Một số loại thuốc sau đây thường có trong các phác đồ điều trị:

– Các thuốc chống tăng bài tiết acid

Acid dạ dày bài tiết nhiều có thể dẫn đến tình trạng đầy hơi, gây ra tình trạng ợ hơi, ợ chua.

Một số hoạt chất chính trong nhóm là các hydroxit kiềm và các muối kiềm sẽ giúp trung hòa bớt acid dạ dày. Tuy nhiên nhóm thuốc này khi sử dụng cũng có thể gây một số tác dụng không mong muốn như tiêu chảy, táo bón, nhiễm độc hệ thần kinh…

– Gastropulgite có tác dụng phủ lên niêm mạc tiêu hóa, giúp tăng hấp phụ hơi và các yếu tố gây độc. 

– Simethicon giúp phá vỡ bong bóng hơi trong đường tiêu hóa

– Thuốc cải thiện nhu động ruột như domperidon giúp tăng cường hoạt động của nhu động ruột từ đó giúp ngăn ngừa tình trạng ứ trệ thức ăn. 

– Men tiêu hóa:

Các men này có bản chất tương tự như các enzym tiêu hóa trong đường ruột. Một số men tiêu hóa thường gặp như alipase, peptin… Các men này được sản xuất từ các động vật như lợn bò. 

– Men vi sinh:

Một số men vi sinh điển hình như bacillus giúp bổ sung lượng khuẩn lợi cho dạ dày, ruột giúp cho việc tiêu hóa, chuyển hóa thức ăn.

5.Chế độ ăn uống sinh hoạt cho người hay bị chướng bụng đầy hơi buồn nôn

Liệu pháp không dùng thuốc này là giải pháp điều trị đầu tiên dành cho những người gặp phải tình trạng này. Nói chung, khi bạn thay đổi và tạo dựng thói quen sinh hoạt tốt, bỏ những thói quen xấu thì tình trạng đầy bụng, khó tiêu sẽ cải thiện rõ rệt.

Dưới đây, các chuyên gia của Scurma Fizzy xin gửi tới bạn một số lời khuyên về chế độ ăn cũng như chế độ sinh hoạt như sau:

– Hạn chế ăn các đồ ăn có vị kích thích như việc sử dụng các gia vị như ớt, tiêu trong chế biến món ăn

– Tạo dựng thói quen ăn thanh đạm, hạn chế sử dụng quá nhiều gia vị trong bữa ăn

– Không nên ăn quá nhiều các đồ ăn khó tiêu như thức ăn rắn, chiên rán nhiều mỡ, dầu, rau cải, đậu hà lan… 

– Chỉ ăn vừa đủ no, bỏ tư tưởng “no bụng đói con mắt” mà ăn cố thêm gây tình trạng quá tải do ăn quá nhiều

– Không nằm nghỉ ngay sau khi ăn, tối thiểu giữ tư thế ngồi thẳng 30 phút sau ăn để sự tiêu hóa diễn ra dễ dàng

– Bổ sung các loại đạm dễ tiêu, rau xanh, hoa quả tươi các loại để đảm bảo cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể, nâng cao sức khỏe

– Hạn chế sử dụng thuốc lá, bia, rượu gây tổn hại dạ dày

– Chỉ sử dụng kháng sinh theo đơn kê, phác đồ điều trị của bác sĩ

– Bắt đầu tham gia tập luyện thể thao đều đặn mỗi ngày, có thể bắt đầu với những môn thể thao nhẹ nhàng như đi bộ ngắn, yoga, tennis…

– Cân đối giữa làm việc và thư giãn nghỉ ngơi để tránh gặp phải stress, lo âu, hồi hộp…

>>>XEM THÊM: Đầy Bụng Nên Làm Gì Và Những Thắc Mắc Thường Gặp

6.Chướng bụng đầy hơi buồn nôn có cần đến khám bác sĩ?

Như chúng tôi đã đề cập, tình trạng này là vấn đề nhẹ, hay gặp phải trên nhiều đối tượng khác nhau và dễ dàng được kiểm soát bằng các biện pháp đơn giản. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, bạn cần lưu ý một số biểu hiện sau vì khi đó rất có thể tình trạng này là dấu hiệu ban đầu báo hiệu cho một bệnh lý đường tiêu hóa nào đó. 

– Cảm thấy ăn không ngon, thay đổi khẩu vị

– Nôn, tiêu chảy dài ngày

 – Đi ngoài phân lẫn nhầy hoặc máu

– Ăn được nhưng lại bị sụt giảm cân nhanh

– Sốt cao 

– Đau bụng dữ dội từng cơn quặn

Trên đây là những chia sẻ về 6 điều bạn cần biết về hiện tượng chướng bụng đầy hơi buồn nôn. 

Nói tóm lại, đây là một vấn đề gặp phải ở rất nhiều người và nhìn chung là một tình trạng rối loạn tiêu hóa nhẹ. Tình trạng này sẽ được kiểm soát tốt khi bạn tạo dựng cho mình thói quen ăn uống, sinh hoạt và làm việc một cách khoa học hơn. Có nhiều cách để điều trị tình trạng này hiệu quả trong đó phổ biến nhất và đơn giản nhất là sử dụng một số vị thảo dược thiên nhiên dễ kiếm hay áp dụng một số phương pháp vật lý đơn giản. 

Qua bài viết này, mong rằng bạn đã có cho mình cái nhìn toàn diện và tổng quát hơn về tình trạng chướng bụng đầy hơi buồn nôn. Để chia sẻ những tình trạng mà bạn đang gặp phải trên dạ dày và được lắng nghe những phương pháp điều trị hiệu quả nhất, hãy liên hệ tới các chuyên gia của Scurma Fizzy theo đường dây Hotline: 18006091.