Những Kiến Thức Về Bệnh Trào Ngươc Dạ Dày Bạn Không Nên Bỏ Qua

Bệnh trào ngươc dạ dày đặc trưng bởi những cơn ợ nóng, ợ chua gây rất nhiều khó chịu cho người bệnh, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Không chỉ vậy, bệnh trào ngươc dạ dày còn dễ bị nhầm lẫn với các bệnh viêm loét dạ dày, viêm thanh quản. Hãy cùng Scurma Fizzy tìm hiểu kỹ hơn về nguyên nhân, triệu chứng của bệnh trào ngươc dạ dày để tránh nhầm lẫn với bệnh khác và điều trị đạt kết quả tốt nhất.

1. Bệnh trào ngươc dạ dày là gì?

Bệnh trào ngươc dạ dày hay trào ngươc dạ dày thực quản (GERD) là một bệnh lý liên quan đến sự rối loạn hệ tiêu hóa, bệnh xảy ra khi chức năng hoạt động của cơ vòng thực quản không được tốt nữa. Cơ vòng thực quản dưới đóng mở bất thường khiến cho thức ăn, chất lỏng cùng với acid dịch vị dạ dày thường xuyên bị chảy ngược lên thực quản (ống nối miệng và dạ dày).

Trong các loại của bệnh trào ngươc dạ dày thì trào ngược acid chiếm phần lớn nhất, khoảng 70% bệnh nhân. Mọi người có thể làm giảm sự khó chịu do GERD gây ra bằng các thay đổi thói quen, lối sống hoặc dùng thuốc không kê đơn.

Tuy nhiên, trong một vài trường hợp nặng hơn hoặc xuất hiện biến chứng vẫn phải dùng thuốc hay thực hiện phẫu thuật để giảm nhẹ triệu chứng.

Bệnh trào ngươc dạ dày có thể gặp ở mọi đối tượng khác nhau, từ trẻ em, trẻ sơ sinh, người trường thành cho đến những người già, người cao tuổi. Tất cả mọi người đều có khả năng mắc căn bệnh này.

Tình trạng này thường xuyên xảy ra sẽ gây kích ứng, tổn thương lớp niêm mạc thực quản, thanh quản gây ra những khó chịu cho người bệnh kèm một bài biểu hiện như ho, đau rát hoặc viêm họng.

2. Nguyên nhân nào dẫn đến bệnh trào ngươc dạ dày

Hiện nay, bệnh trào ngươc dạ dày thực quản ngày càng trở nên phổ biến hơn, thế nhưng rất nhiều người vẫn thường bị nhầm lẫn với bệnh viêm loét dạ dày hoặc một vài vấn đề tiêu hóa khác.

Chính vì sự nhầm lẫn đó mà khiến cho việc điều trị đạt kết quả kém hơn. Khi hiểu rõ nguyên nhân gây ra những cơn trào ngược sẽ giúp cho người bệnh có biện pháp xử lý phù hợp nhất, hạn chế tối đa sự khó chịu nhức nhối do tình trạng bệnh gây ra.

2.1. Nguyên nhân bệnh lý

Khi bạn nuốt, thức ăn và nước đi qua một dải cơ tròn xung quanh đáy thực quản (cơ vòng thực quản dưới), cơ này sẽ giãn ra để các chất chảy vào dạ dày. Sau đó cơ vòng đóng lại để ngăn thức ăn và dịch vị dạ dày chảy ngược trở lại thực quản.

Nguyên nhân gây ra bệnh trào ngươc dạ dày thực quản là do sự suy yếu chức năng của bộ máy tiêu hóa, cụ thể bộ phận suy giảm chức năng ở đây là dạ dày và cơ vòng thực quản.

• Khi sự rối loạn tiêu hóa xảy ra, dạ dày sẽ sản xuất dư thừa acid, tạo điều kiện cho tình trạng trào ngược acid xảy ra. 
• Cùng với đó các cơ vòng giãn ra, co thắt thất thường khiến cho thức ăn, chất chứa trong dạ dày dâng cao trào ngược lên thực quản.
• Lâu ngày không được điều trị sẽ tiến triển thành bệnh trào ngươc dạ dày.

>>>> Đọc thêm: Các Bệnh Về Dạ Dày Mà Bạn Cần Đặc Biệt Lưu Ý

2.2. Các yếu tố nguy cơ gây bệnh trào ngươc dạ dày

Bên cạnh sự suy giảm chức năng của cơ vòng thực quản và dạ dày thì theo một vài nghiên cứu đã chỉ ra những yếu tố có thể làm tăng nguy cơ trào ngươc dạ dày.

Các yếu tố rủi ro hoặc điều kiện để tăng bệnh trào ngươc dạ dày

• Thoát vị Hiatal

Hay còn gọi là thoát vị khe hoành xảy ra khi phần trên của dạ dày phình ra, thông qua lỗ thực quản trồi vào trung thất của cơ hoành. Thoát vị khe hoành nhỏ thường không gây ra vấn đề gì tới sức khỏe.

Nhưng một khối thoát vị lớn hơn có thể cho phép thức ăn và acid trào ngược vào thực quản của bạn dẫn đến chứng ợ nóng.

• Rối loạn mô liên kết, thực quản xơ cứng bì

Tình trạng teo và xơ cứng cơ trơn thực quản sẽ làm mất khả năng co giãn của cơ vòng thực quản dưới. Khi cơ này yếu đi dẫn đến giảm giảm biên độ nhu động thực quản rõ rệt.

Hậu quả có thể gặp ở đây là tình trạng trào ngược của bệnh trào ngươc dạ dày. Các bệnh nhân sẽ cảm thấy khó nuốt và hay bị ợ nóng.

• Thai kỳ

Tình trạng trào ngược dạ dày khá là phổ biến ở phụ nữ có thai. Sự thay đổi hormon ở người mẹ có thể ảnh hưởng đến chức năng tiêu hóa, dễ cảm thấy đầy bụng, khó tiêu, ợ hơi, ợ nóng. Khi thai nhi lớn dần, áp lực lên thành bụng cũng theo đó tăng lên, dạ dày cũng phải chịu thêm áp lực từ đó tăng nguy cơ trào ngược.

>> Đọc thêm bài viết

Trào Ngược Dạ Dày Khi Mang Thai

“Trào Ngược Khi Mang Thai Có Nguy Hiểm Không Và Các Cách Điều Trị Hiệu Quả“

Các yếu tố làm trầm trọng thêm tình trạng trào ngược

• Hút thuốc lá
• Ăn quá nhiều hoặc ăn khuya
• Ăn nhiều thực phẩm giàu acid như chanh, cà chua, bưởi
• Uống thức uống có cồn hoặc caffein như rượu, bia, cà phê
• Áp lực, căng thẳng, stress
• Sử dụng nhiều thuốc giảm đau chống viêm không steroid (NSAIDs)
• Vận động mạnh sau khi ăn no

3. Những dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của bệnh trào ngươc dạ dày

Ợ chua, ợ nóng (khó tiêu acid) là các triệu chứng phổ biến nhất của bệnh trào ngươc dạ dày, thường biểu hiện bởi một cơn đau tức, nóng rát khó chịu ở ngực sau đó cơn nóng rát lan dần lên cổ.

Tình trạng này thường trở nên tồi tệ hơn sau khi ăn. Khi bạn nằm xuống hay cúi xuống ngay sau mỗi bữa ăn cũng có thể dẫn đến chứng ợ nóng. Nếu bạn bị trào ngược acid, bạn có thể xuất hiện vị chua hoặc đắng ở phía sau miệng. 

>>>> Đọc thêm: Ợ Chua Ợ Nóng: Xử Trí Ra Sao?

Các triệu chứng phổ biến của GERD mà bạn có thể gặp như:

• Ợ nóng, ợ chua
• Hôi miệng
• Nôn hoặc buồn nôn
• Tức ngực
• Khó nuốt
• Cảm giác vướng vướng ở cổ họng như có khối u
• Nếu bị trào ngược vào ban đêm bạn có thể gặp phải tình trạng:
• Ho mãn tính
• Viêm họng do trào ngược
• Hen suyễn hoặc khàn tiếng
• Giấc ngủ bị gián đoạn

4. Các biến chứng có thể xảy ra nếu bệnh không được điều trị kịp thời

Bệnh trào ngươc dạ dày phổ biến ở hầu hết mọi người, tuy nhiên bệnh thường không ra những biến chứng quá nghiêm trọng nếu được điều trị phù hợp và có lối sống lành mạnh.

Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp hiếm hoi nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hoặc thậm chí đe dọa tính mạng bệnh nhân. Những biến chứng thường xảy ra khi bệnh diễn biến trong một khoảng thời gian dài mà không được điều trị hoặc điều trị nhưng không suy giảm.

Những biến chứng có thể gặp phải nếu bạn mắc bệnh trào ngươc dạ dày mãn tính là:

4.1. Hẹp thực quản

Hẹp thực quản là tình trạng thực quản thắt chặt hoặc bị thu hẹp bất thường. Thực quản là một ống cơ nối cổ họng với dạ dày, thức ăn và chất lỏng sẽ đi qua thực quản để xuống dạ dày của bạn.

Khi bị hẹp thực quản, khiến cho thức ăn khó đi xuống ống hơn. Trong trường hợp nghiêm trọng, ngay cả việc uống chất lỏng cũng có thể gặp nhiều khó khăn.

Với những bệnh nhân bị trào ngược dạ dày lâu ngày, acid dạ dày chảy ngược vào thực quản, làm hỏng lớp niêm mạc thực quản và gây những tổn thương cho thực quản của bạn.

Những tổn thương có thể là hình thành nên các mô sẹo. Chính những mô sẹo này khiến đường dẫn thức ăn bị thu hẹp dẫn đến chứng khó nuốt. Đây là một biến chứng thường gặp của bệnh trào ngươc dạ dày.

Người bệnh có thể xuất hiện những triệu chứng như khó nuốt, cảm giác bỏng rát ở cổ họng, những đợt nghẹt thở thường xuyên, hoặc cảm giác thức ăn vướng mắc ở cổ họng.

4.2. Loét thực quản

Loét thực quản là sự tổn thương của lớp niêm mạc thực quản gây ra những cơn đau nhức, khó chịu cho người bệnh. Loét thực quản thường hình thành do nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori, trào ngược dạ dày hoặc nhiễm trùng từ nấm men hay virus.

GERD có thể biến chứng thành bệnh viêm loét thực quản. Những bệnh nhân mắc bệnh trào ngươc dạ dày thường xuyên bị trào ngược acid, tức là acid dịch vị dạ dày dâng cao, thường xuyên chảy ngược vào thực quản.

Acid dạ dày có thể làm mòn các mô trong thực quản, gây ra các vết loét. Khi các vết loét thực quản này nghiêm trọng hơn có thể gây chảy máu, gây đau và khó nuốt.

Triệu chứng hay gặp của bệnh loét thực quản là đau khi nuốt, ợ nóng, khó tiêu, đầy hơi, ho khan, có vị chua trong miệng.

>>> Xem thêm ngay Viêm Thực Quản Trào Ngược Độ A Có Nguy Hiểm Không

4.3. Barrett thực quản

Barrett thực quản là tình trạng lớp niêm mạc trong lòng thực quản bị tổn thương, màu sắc và thành phần các tế bào lót thay đổi do trào ngược axit, làm cho lớp niêm mạc này có màu đỏ và dày lên.

Sự phát triển của barrett thực quản thường được cho là do bệnh trào ngươc dạ dày lâu ngày, trào ngược acid mãn tính vào thực quản. Thiệt hại do acid có thể gây ra những thay đổi trong mô lót thực quản. Những thay đổi này có thể sẽ liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản.

Nếu bạn gặp phải những dấu hiệu hoặc triệu chứng sau đây, hãy đến gặp bác sĩ trao đổi về tình trạng sức khỏe và khả năng mắc barrett thực quản của mình:

• Ợ chua thường xuyên và trào ngược các chất dịch trong dạ dày
• Khó nuốt thức ăn
• Đau ngực, cảm giác nóng ran ở vùng xương ức (ít gặp hơn)

5. Các phương pháp chẩn đoán bệnh trào ngược dạ dày

Bệnh trào ngươc dạ dày lâu ngày không được điều trị sẽ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Để giảm thiểu những khó chịu do bệnh gây ra cần chẩn đoán để biết chính xác tình hình bệnh lý của bản thân, đồng thời có những biện pháp xử lý kịp thời.

Các bác sĩ sẽ xem xét tình trạng bệnh của bạn thông qua những dấu hiệu, triệu chứng trào ngược dạ dày và tiền sử bệnh. Cùng với đó là phối hợp các xét nghiệm để chẩn đoán bệnh chính xác nhất.

Một số xét nghiệm được sử dụng để chẩn đoán bệnh trào ngươc dạ dày hiện nay như:

• Nội soi

Đây là một phương pháp phổ biến, hiệu quả được sử dụng nhiều nhất hiện nay để chẩn đoán các bệnh về đường tiêu hóa. Các bác sĩ sẽ đưa vào một ống mỏng, linh hoạt có trang bị đèn và camera (ống nội soi) xuống cổ họng của bạn để kiểm tra bên trong thực quản và dạ dày.

Khi nội soi các bác sĩ có thể quan sát kỹ hơn bên trong thực quản, dạ dày của bạn và phát hiện những vết loét. Kết quả xét nghiệm có thể bình thường khi bị trào ngược, nhưng nội soi có thể phát hiện ra tình trạng viêm thực quản (loét thực quản) hoặc một vài biến chứng khác.

Phương pháp nội soi cũng có thể được sử dụng để thu thập một mẫu mô (sinh thiết) để xét nghiệm các biến chứng như Barrett thực quản.

>>> Xem thêm NỘI SOI DẠ DÀY GÂY TÊ CÓ NGUY HIỂM KHÔNG ?

• Thử nghiệm thăm dò acid lưu động (pH)

Là thử nghiệm thăm dò được dùng bởi một thiết bị được đặt trong thực quản của bạn để xác định khi nào và trong bao lâu acid dạ dày trào ngược ở đó. Thiết bị hay màn hình đó được kết nối với một máy tính nhỏ mà bạn đeo quanh eo hoặc đeo qua vai.

Trong đó, một ống mỏng, linh hoạt (ống thông) có màn hình ở đầu sẽ được luồn qua mũi vào thực quả hoặc có thể là một chiếc kẹp được đặt ở trong thực quản của bạn trong khi thực hiện nội soi và sẽ đi vào phân của bạn sau khoảng hai ngày.

• Áp kế thực quản

Thử nghiệm này cho phép đo sự co thắt nhịp nhàng của cơ trong thực quản khi bạn nuốt. Phương pháp áp kế thực quản cũng đo lường sự phối hợp và lực tác động bởi các cơ của thực quản.

• Chụp X quang hệ tiêu hóa trên

Chụp X quang là một phương pháp được thực hiện sau khi bạn uống một chất lỏng màu phấn bao phủ và lấp đầy trên lớp niêm mạc bên trong của đường tiêu hóa. Lớp phủ đó sẽ giúp bác sĩ nhìn thấy hình ảnh của dạ dày, thực quản và phần ruột trên của bạn.

Khi làm xét nghiệm bệnh nhân cũng có thể được yêu cầu nuốt một viên bari để có thể giúp chẩn đoán biến chứng hẹp thực quản cản trở việc nuốt.

6. Làm thế nào để giảm cảm giác khó chịu do cơn trào ngược

Trào ngược dạ dày có thể khiến người mắc phải vô cùng khó chịu. Tuy nhiên, có một số phương pháp có thể giúp giảm thiểu các triệu chứng của trào ngược mà các bạn có thể tham khảo.

6.1. Các biện pháp khắc phục tại nhà

Việc thay đổi một vài thói quen rất là dễ dàng nhưng cũng mang lại nhiều hiệu quả trong việc giảm bớt những cơn khó chịu do bệnh trào ngươc dạ dày mang lại. Để giảm bớt tần suất những cơn trào ngược, bạn có thể lưu ý một vài thay đổi trong lối sống dưới đây:

• Duy trì cân nặng hợp lý: Cân nặng dư thừa có thể gây áp lực lên bụng, đẩy dạ dày lên và khiến acid trào ngược lên thực quản
• Ngừng việc hút thuốc lá: Trong thuốc lá có rất nhiều chất độc ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Việc hút thuốc có thể làm giảm khả năng hoạt động bình thường của cơ vòng thực quản dưới. 
• Không nằm xuống hoặc vận động mạnh ngay sau khi ăn: Nên ăn trước khi đi ngủ ít nhất 3 giờ để hạn chế những cơn trào ngược.
• Ăn chậm và nhai kỹ
• Hạn chế những thức ăn và đồ uống tăng khả năng trào ngược: Các tác nhân phổ biến bao gồm thực phẩm béo hoặc chiên, sốt cà chua, rượu, sô cô la, bạc hà, hành tây, tỏi và cafein. Bạn giảm thiểu những loại thực phẩm này trong thực đơn hàng ngày càng ít càng tốt.
• Tránh mặc quần áo quá bó sát: Quần áo quá chật hoặc ôm sát vòng eo gây áp lực lên bụng và cơ thắt thực quản dưới có thể làm tăng khả năng gặp những cơn trào ngược.

6.2. Biện pháp dùng thuốc điều trị

Nếu việc thay đổi thói quen, lối sống không thể làm giảm triệu chứng thì bạn nên sử dụng thuốc để điều trị trào ngược dạ dày. Những thuốc điều trị có kê đơn cho bệnh trào ngươc dạ dày được sử dụng hiện nay bao gồm:

• Thuốc kháng histamin H2

Với tác dụng chính là giảm sự bài tiết H+ của dạ dày, giảm lượng acid được tiết ra từ đó hạn chế tình trạng trào ngược acid dạ dày. Chúng bao gồm famotidin, nizatidin, cimetidin.

Những thuốc này thường có khả năng dung nạp tốt nhưng khi sử dụng lâu dài có thể làm tăng nguy cơ thiếu vitamin B12 và gãy xương.

• Thuốc ức chế bơm proton (PPI)

Đây là nhóm thuốc được sử dụng phổ biến và hiệu quả nhất bởi sự ngăn cản quá trình bài tiết acid dịch vị dạ dày. Giảm những tác dụng không mong muốn của acid lên dạ dày và thực quản.

Những thuốc PPI bao gồm omeprazol (Prilosec, Zegerid), lansoprazol (Prevacid), pantoprazol (Protonix), rabeprazol (Aciphex), esomeprazol (Nexium).

• Thuốc để tăng cường cơ vòng thực quản dưới

Baclofen là một thuốc giãn cơ, có thể làm dịu GERD bằng cách giảm tần suất giãn cơ thắt thực quản dưới.

Việc sử dụng thuốc còn phụ thuộc vào khả năng đáp ứng của từng bệnh nhân và mức độ nặng của bệnh. Để đạt được kết quả điều trị tốt nhất hãy đến gặp các bác sĩ để được thăm khám, tư vấn và kê đơn thuốc phù hợp.

>>> Xem thêm “Điều Trị Trào Ngược Dạ Dày Bằng Đông Y Hiệu Quả Ra Sao“

Kết luận

Bệnh trào ngươc dạ dày đang trở nên phổ biến, gây nhiều đau đớn, khó chịu và ảnh hưởng xấu tới sức khỏe, chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Hiểu rõ về bệnh, nguyên nhân gây bệnh và các triệu chứng sẽ giúp quá trình điều trị đạt kết quả tốt nhất.

Với những thông tin đầy đủ, bổ ích nhất Scurma Fizzy chúng tôi cung cấp tới độc giả, hy vọng sẽ giúp nhiều người có một kiến thức cơ bản nhất về bệnh trào ngươc dạ dày. 

Liên hệ ngay HOTLINE 18006091 để được các dược sĩ, bác sĩ Scurma Fizzy tư vấn miễn phí và giải đáp tất cả những thắc mắc của bạn về bệnh trào ngươc dạ dày.